Еластичност (економија): Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
дополнување |
|||
Ред 1:
'''Еластичноста'''
▲'''Еластичноста''' — централен концепт во теоријата на понуда и побарувачка. ''Еластичност'' се однесува на тоа како реагираат понудата и побарувачката на различните промени на факторите. Еден начин да се дефинира еластичноста е: процентуалната промена на една променлива поделена со процентуалната промена на друга променлива(позната како ''арк еластичност'', која што ја пресметува еластичноста за опсег на вредности, за разлика од ''точкаста еластичност'' која користи диференцијални равенки за пресметка на еластичноста на одредена точка.) Еластичноста е мерка на релативните промени.
==Пресметка на еластичноста==
▲Уште една значајна карактеристика на еластичноста е што ''не е'' само коефициент на нагиб на функцијата. На пример, една права со константен коефициент на нагиб, ќе има различна еластичност на различни точки. Одтаму, мерката на еластичноста е независна од посредни големини (пример унци и грама, метри и милји), каде што мерката на нагибот е зависна од истите.
==Еластичност на побарувачката==
▲Еден начин да се пресмета еластичноста е количникот на процентуалната промена на количината и процентуалната промена на цената. На пример ако цената се зголеми од 1.00$ на 1.05$, а понудената количина од 100 пенкала на 102 пенкала, тогаш коефициентот на нагиб е 2/0.05 = 40 пенкала по долар. Поради зависноста на еластичноста од процентуалните промени, понудената количина на пенкала пораснала за 2%, а цената за 5%, еластичноста изнесува 2%/5% = 0.4.
Според општиот закон на побарувачката, ако се намали цената на некој производ, потрошувачите ќе сакаат да купат поголемо количество. Процентуалната промена на бараното количество при промена на цената се нарекува ''еластичност на побарувачката'' (''elasticity of demand''). Еластичноста на побарувачката може да биде различна, т.е. во некои случаи, таа е голема, а другпат мала. Ако цената на производот се намали за еден процент, а бараното количество се зголеми, исто така, за еден процент, тогаш еластичноста на побарувачката изнесува еден; ако бараното количество се зголеми за два проценти при намалување на цената за еден процент, тогаш еластичноста на побарувачката е еднаква на два, итн. По правило, еластичноста на побарувачката е различна по должината на кривата на побарувачката: ако цената на производот е висока, тогаш еластичноста е голема, а онака како што се намалува цената на производот, еластичност на побарувачката е сè помала. Бидејќи што е висока а што ниска цена зависи од [[Општествена класа|општествената класа]] на која ѝ припаѓа потрошувачот, тоа значи дека еластичноста на побарувачката за ист производ се разликува кај богатите и кај сиромашните луѓе. На пример, еластичноста на побарувачката на месо е мала кај богатите луѓе, а голема кај сиромашните луѓе: при намалување на цената на [[месо]]то, богатите луѓе нема да ја зголемат својата побарувачка, додека побарувачката на месо ќе се зголеми значително кај сиромашните луѓе. По правило, производите со мошне различна употреба (на пример, [[вода]]та) се одликуваат со висока еластичност на побарувачката, додека еластичноста на побарувачката е ниска кај луксузните производи и кај производите што се неопходни за живот (на пример, [[леб]]от).<ref>Alfred Marshal, ''Principles of Economics''. Amherts, New York: Prometheus Books, 1997, стр. 102-109.</ref> Општо правило во однос на еластичноста на побарувачката е дека таа е нумерички висока, ако за производот има блиски супститути, иако во праксата е тешко да се определи степенот на супституција меѓу хетерогените производи.<ref>George J. Stigler, ''The Theory of Price'', third edition. New York: The Macmillan Company, 1966, стр. 25-26.</ref> Кога се зборува за еластичноста, може да се занемари времето, т.е. по правило, производите со висока еластичност на побарувачката на долг рок имаат и висока еластичноста на побарувачката на кус рок.<ref>Alfred Marshal, ''Principles of Economics''. Amherts, New York: Prometheus Books, 1997, стр. 272.</ref> Меѓутоа, кога се зборува за еден определен производ, тогаш, еластичноста на неговата побарувачка зависи од времето, т.е. на долг рок, побарувачката е поголема.<ref>George J. Stigler, ''The Theory of Price'', third edition. New York: The Macmillan Company, 1966, стр. 26-29.</ref>
Еластичноста на побарувачката на еден производ во однос на промената на цената на друг проиивод се вика ''вкрстена еластичност'' (''cross-elasticity''). Таков е случајот со еластичноста на побарувачката во однос на производите кои служат како супститути (го заменуваат дадениот производ) или комплементи (се надополнуваат со дадениот производ). Притоа, вкрстената еластичност во однос на блиските супститути е позитивна, додека во однос на блиските комплементи е негативна. По правило, колку производите се поголеми супститути, толку вкрстената еластичност е повисока. На пример, еластичноста на побарувачката на определена марка [[кафе]] во однос на цената на другите марки кафе е многу висока, додека вкрстената еластичност на кафето во однос на другите [[Пијалак|пијалаци]] е помала. Бидејќи поголемиот број производи не се блиски суспститути или блиски комплементи меѓу себе, тешко е да се определи знакот или големината на вкрстената еластичност на нивната побарувачка.<ref>George J. Stigler, ''The Theory of Price'', third edition. New York: The Macmillan Company, 1966, стр. 31-33.</ref>
== Наводи ==
{{наводи}}
[[Категорија:Микроекономија]]
| |||