Ренесанса: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Ред 3:
'''Ренесанса''' ([[фр.]] за „преродба“)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.etymonline.com/index.php?search=renaissance&searchmode=none |title=Renaissance, Online Etymology Dictionary |publisher=Etymonline.com |date= |accessdate=2009-07-31}}</ref> е [[културно движење]] кое, во главно, го опфаќа периодот од XIV до XVII век, започнувајќи во [[Фиренца]] во доцниот среден век, а подоцна распространувајќи се низ цела [[Европа]]. Поимот многу поретко се користи за опишување на историската [[ера]], но бидејќи промените на ренесансата не биле еднолични низ Европа, ова е општа употреба на поимот. Како културно движење, ренесансата се поврзува со оживувањето на учењето основано врз [[класична антика|класични]] извори, развојот на линеарната [[перспектива]] во сликањето и постепената, но распространета [[Историја на образование|образовна]] реформа. Најчесто, поради оваа интелектуална преобразба ренесансата се смета за мост помеѓу [[Среден век|средниот век]] и [[Нов век|новиот век]]. Иако ренесансата видела многу револуции во многу интелектуални занимања, како и општествени и политички пресврти, најверојатно е најдобро позната по сиот развој во уметноста и по придонесите на учените луѓе како [[Леонардо да Винчи]] и [[Микеланџело]].<ref>BBC Science & Nature, ''[http://www.bbc.co.uk/science/leonardo/ Leonardo da Vinci]'' Retrieved on 12 мај, 2007</ref><ref>BBC History, ''[http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/michelangelo.shtml Michelangelo]'' Retrieved on 12 мај, 2007</ref>
Постои општ, но не и неоспорен, консензус дека ренесансата започнала во [[Фиренца]], [[Тоскана]] во XIV век.<ref>Burke, P., ''The European Renaissance: Centre and Peripheries'' ([[Blackwell Publishing|Blackwell]], Oxford 1998)</ref> Различни теории се предложени за да одговараат на нејзиното потекло и нејзините карактеристики, фокусирајќи се на мноштво фактори вклучувајќи ги социјалните и граѓанските проблеми во [[Фиренца]] во тоа време; нејзината политичка структура; покровителството на нејзиното најдоминантно семејство, [[Медичи]];<ref name="strathern">Strathern, Paul ''The Medici: Godfathers of the Renaissance'' (2003)</ref> и миграцијата на грчки школари и текстови во Италија проследувајќи го [[Падот на Константинопол (1453)|Падот на Константинопол]] од рацете на [[Османлии]]те.<ref name=Britannica1>Encyclopedia Britannica, ''Renaissance'', 2008, O.Ed.</ref><ref name="Harris">Har, Michael H. ''History of Libraries in the Western World'', Scarecrow Press Incorporate, 1999, ISBN 0-8108-3724-2</ref><ref name="Norwich">Norwich, John Julius, ''A Short History of Byzantium'', 1997, Knopf, ISBN 0-679-45088-2</ref>
Ренесансата има долга и сложена [[историографија]], а има и многу дебатирање помеѓу историчарите околу користеноста на ''Ренесанса'' како поим и како историско претставување.<ref name="brotton">Brotton, J., ''The Renaissance: A Very Short Introduction'', Oxford University Press, 2006.</ref> Некои се прашуваат дали ренесансата била воопшто културен „напредок“ од средниот век и ја гледаат како период на песимизам и [[носталгија]] за [[антика]]та,<ref name="huizinga">[[Johan Huizinga|Huizanga, Johan]], ''[[The Waning of the Middle Ages]]'' (1919, trans. 1924)</ref> додека други се фокусираат на наизменичното менување помеѓу двете ери.<ref name="starn">Starn, Randolph. "[http://links.jstor.org/sici?sici=0002-8762%28199802%29103%3A1%3C122%3ARR%3E2.0.CO%3B2–2 Renaissance Redux]" ''The American Historical Review'' Vol.103 No.1 p.124 (Subscription required for JSTOR link)</ref> Навистина, некои бараат крај на употребата на поимот, кои тие го гледаат како производ на [[Презентизам|презентизмот]] – употребата на [[историја]]та за да се полноважат и глорификуваат модерни идеали.<ref>''[http://www.wsu.edu/~dee/REN/IDEA.HTM The Idea of the Renaissance]'', Richard Hooker, Washington State University Website (Retrieved on May 2)</ref> Зборот ''Ренесанса'' е користен и за опишување други историски и културни движења, како [[каролиншка ренесанса|каролиншката ренесанса]] и [[Ренесанса на XII век|ренесансата на XII век]].
Ред 37:
=== Уметност ===
=== Наука ===
=== Јужна Европа ===
=== Северна Европа ===
Ред 58 ⟶ 55:
== Извори ==
* [[Јакоб Буркхард|Burckhardt, Jacob]] (1878), ''The Civilization of the Renaissance in Italy'', trans S.G.C Middlemore (republished in 1990 under ISBN 0-14-044534-X)
* [http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=62406457 ''The Cambridge Modern History. Vol 1: The Renaissance (1902)]
* Ergang, Robert (1967), ''The Renaissance''(ISBN 0-442-02319-7)
| |||