Википедија

Семантичка пајажина: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
с →‎Составни делови на семантичката пајажина: Правописна исправка, replaced: кои што → коишто (3) using AWB
с →‎Составни делови на семантичката пајажина: Правописна исправка, replaced: кој што → којшто (5) using AWB
Ред 33:
[[XML]] е јазик за означување исто како и [[HTML]]. [[RDF]] го прави тоа што го иницира и неговото име т.е. преку користење на XML тагови, обезбедува модел (рамка) за да ги опише ресурсите. Од гледна точка на RDF, речиси се во светот претставува ресурс. Овој модел ги спојува ресурсите со конкретен предмет или локација на пајажина така што сметачот знае што претставува изворот. Јасно е дека со идентификување на ресурсите, сметачот нема да направи грешка помеѓу [[Анакин Скајвокер]] и [[Себастијан Шај]] или [[Хајден Кристијансен]].
За да го направи ова, [[RDF]] користи тројки (triples) напишани како [[XML]] тагови за да ја претстави оваа информација како [[граф]]. Овие тројки се состојат од предмет, својство и објект кои соодвестуваат на подмет, прирок и предмет во реченицата. Во овој пример, сметачот знае дека има два ентитети во реченицата и дека постои некаква релација помеѓу нив, но не знае што се ентитетите и како се тие поврзани помеѓу себе.
Дури и со моделот кој штокојшто го обезбедуваат [[XML]] и [[RDF]], на сметачот сè уште му е потребен многу директен и конкретен начин на разбирање на тоа кои или што се овие ресурси. За да го направи тоа, [[RDF]] користи униформен идентификатор на ресурси [[URI]] за да го упати сметачот кон документ или објект кој штокојшто претставува ресурс. Најпозната форма на [[URI]] e униформниот локатор на ресурси [[URL]]. [[URI]] може да покажува на било што на пајажината и исто така може да покажува кон објекти коишто не се дел од пајажината. За нашиот пример ќе ги користиме официјалните страници за карактерите од триологијата “[[Војна на ѕвездите]]” како [[URI]] покажувачи:
Субјект(Anakin Skywalker) http://www.starwars.com/databank/character/anakinskywalker/index.html/
Својство (е татко на) http://howstuffworks.com/example/RDF/relationship#fatherof
Објект (Luke Skywalker) http://www.starwars.com/databank/character/lukeskywalker/index.html/
Сметачот сега знае што се субјектот и објектот т.е. Анакин Скајвокер е ентитетот претставен со првото [[URI]] и [[Лук Скајвокер]] е ентитетот претставен со третото [[URI]] .[[URI|URI-то]] кое што се наоѓа во средината на тројката (својството) не покажува кон страната на “[[Војна на ѕвездите]]” т.е. покажува кон некој трет документ (страница) во кој штокојшто е опишано својството помеѓу тие два ентитета. Доколку третиот документ (страница) навистина постои, тој ќе биде [[XML]] именски простор. [[XML]] и [[RDF]] се “службените јазици” на семантичката пајажина, но самите по себе не се доволни за да го направат целиот пајажина достапен за сметачите.
Друга пречка за семантичката пајажина е тоа што сметачите немаат таков вокабулар како и луѓето. За да може да го разбере значењето и поврзаноста помеѓу зборовите, сметачот мора да има некакви документи (описи) коишто ќе ги опишуваат сите зборови и целата логика за да може да ги направи потребните поврзувања.
Има две меѓусебно поврзани алатки кои му помагаат на сметачот да го разбере човековиот јазик. Онтологијата е вид на речник кој штокојшто ги опишува објектите и нивната меѓусебна поврзаност. Шемата претставува метод за организирање на информациите (податоците). Референцирањето на онтологиите и шемата се врши од страна на креаторот на документот (ресурсот) со користење на мета податоци.
RDF Vocabulary Description Language Schema [[RDFS|(RDFS)]] – додава класи, поткласи и својства на ресурсите.
[[OWL]] (Ontology Web Language) e најсложениот слој. Служи за формализација на онтологиите, ги опишува релациите (врските) помеѓу класите и користи логика за да донесе заклучоци. Може да конструира и нови класи засновани на веќе постоечките информации.
Проблемот со онтологиите е тоа што тие се многу тешки за креирање, имплементирање и оддржување. Зависно од нивниот поглед, тие можат да бидат огромни, дефинирајќи широк опсег на концепти и релации. Некои девелопери претпочитаат повеќе да се фокусираат на логика и правила отколку на онтологии токму поради овие тешкотии.
Една од целите на семантичката пајажина е да им дозволи на агентите, програмската опрема и на пајажина програмие да пристапат и да ги користат метаподатоците. Клучната алатка која што е потребна за да се постигне ова е [[SPARQL|SPARQL – Simple Protocol and RDF Query Language]], јазик кој штокојшто сè уште е во фаза на развој. Целта на [[SPARQL]] е да ги извади податоците од [[RDF]] графовите. Тој може да бара податоци, да ги ограничи и подреди резултатите. Една од предностите на [[RDF]] структурата е тоа што овие прашања можат да бидат многу точни и можат да дадат многу прецизни резултати.
 
== URI==
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Семантичка_пајажина“