Тајане: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
с Правописна исправка, replaced: Истотака → Исто така using AWB |
||
Ред 1:
:''Оваа статија се однесува на македонскиот народен обичај. За празникот поврзан со Раѓањето на Свети Јован Крстител видете [[Иванден]]''
[[Податотека:John baptist macedonia.jpeg|thumb|250px|[[Јован Крстител]]. Икона од [[Марковиот Манастир]], денес се чува во [[Музејот на Македонија]]]]
'''Тајане''' — македонски календарски обичај поврзан со празникот Раѓање на Свети [[Јован Крстител]] – [[Иванден]] (7 јули /24 јуни)<ref>''Лепа Спировска, Кон проучувањето на обичајот Тајане во некои места на Македонија, „Македонски фолклор“, VI, 12, Скопје, 1973;''</ref>. Најдолго се задржал во [[Прилепско]], [[Битолско]] и [[Крушевско]]. Од обичаите што се изведуваат на овој ден повпечатливи се оние поврзани со растението [[папрат]]. Имено вечерта спроти празникот се бере папрат, а тоа пак е поврзано со верувањето во неговата моќ да штити од неповолности. Папратот се става на постелата и на него се спие за здравје, а рано наутро на самиот ден Иванден се плетат венци што се ставаат во бавчите за да ги чуваат од разни болести, временски непогоди како и други несреќи.
==Иванден==
Ред 21:
==Обичајот по региони==
;Прилепско<ref>''Сборник за народни умотворения наука и книжнина, т. VII, София, 1896, 144.''</ref>
Вечерта спроти Иванден групи момчиња и девојки собирале билки, со кои закитувале едно ѓумче и го полнеле со вода од три чешми. Едно го носело ѓумчето на главата и него го викале Тајане, а другите оделе околу него и му пееле пригодни песни. Утрото групата со Тајането одела по дуќаните, каде што исто така пееле песни и собирале дарови, од кои подоцна правеле заедничка вечера. Притоа се пеело:
:''Tајане, Бојане, имам брат Свети Јоване,''
Ред 35:
;Битолско и Крушевско
Во Битола спроти Иванден на ѓум нанижувале секакви цвеќиња и му клавале тељ од невеста што гувеела. Во Крушово во ѓумот момите клавале прстења и на онаа што ќе бидел пообелен, таа мома побрго ќе се мажела.
;Преспанско
Ред 63:
;Дебарца
Во [[Дебарца]], вечерта спроти Иванден се бере [[папрат]], а тоа е поврзано со верувањето во апотропејската моќ на ова растение. Помал дел од папратот се откорнува од корен другиот се сече над земјата. Овој папрат се става во постелата и на него се спие за здравје, што значи тој ќе ја чува постелата (со луѓето што спијат на неа) од разни болести и други несреќи. Утрото на Иванден, рано пред [[изгрејсонце]], од папратот откорнат заедно со коренот се плетат венци што се стават во бавчите. Тоа се мали венчиња со пречник од околу дваесетина сантиметри што на четорошни (разгранети) стапчиња се стават на [[пипер]]от, [[праз]]от, [[компир]]ите и другите градинарски култури. Овој папрат треба да ја чува бавчата од разни непогоди како и други несреќи. Чува да нема погано и да не ги јадат растенијата гриж (бубачки) за, како што се вели ''„Да го јадат папратот, да не го јадат пиперот“.'' Папратот на овој ден се користи и за прогнозирање здравјето и напредокот на семејството. Навечер во стреата на куќата се заденува папрат, за секој човек во семејството по еден корен. Следното утро се гледа: чиј папрат е повенат, тој не ќе има напредок во годината што следува, се вели: не е на арно.
;Малешевија
Ред 76:
[[Категорија:Македонски народни обичаи]]
[[Категорија:Откривачи на хемиски елементи]]
| |||