Стојан Новаковиќ: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето |
с Додадена категорија using AWB |
||
Ред 25:
}}
'''Стојан Новаковиќ''' ([[1842]] - [[1915]]) бил еден од најистакнатите српски научници и виден политичар и [[државник]], универзитетски [[професор]] и [[академик]], [[министер]] на правдата и за внатрешни работи и претседател на српската влада, но повремено и дипломатски претставник на [[Србија]] во [[Цариград]] (1886-1891 и 1897), во [[Париз]] (1899-1902) и во [[Санкт Петербург]] (1902-1905). Новаковиќ се трудеше да биде близок и до македонските национални дејци за да може да ги искористи за целите на српската политика и пропаганда, па се среќаваше и со [[Крсте Петков Мисирков]]. Стоjaн Новаковиќ пишува до министерот на просветата на Кралство Србија, Белград во 1887 г.: <blockquote>
„...Бидејќи бугарската идеја, како што на сите им е добро познато, фати длабоки корени во Македонија, мислам дека е скоро невозможно таа да биде уништена ако ѝ се спротивстави само српската идеја. Се сомневам, дека оваа идеја ќе може да ја потисне бугарската, ако остане само како чисто и голо спротивставуваење. Затоа голема корист би имале од свој соузник, остро спротивставен на бугаризмот и содржејќи во себе си елементи кои ќе го привлечат народот и кои ќе бидат блиски на неговите чувства - точно тие ќе го отцепат од бугаризмот. Како таков сојузник јac го гледам Македонизмот, или во извесни промислени граници - тактичко негување на македонскиот дијалект и македонските посебности. Ништо не може да биде толку спротивставено на бугарските тенденции, со ништо Бугарите не можат да се доведат во понепомирлива позиција отколку со македонизмот.“ <ref>Кл. Џамбазовски, „Културно-општествените врски на Македонците со Србија во текот на XIX век", Скопје, 1960г. , стр. 17.</ref>
Со ова Новаковиќ свесно влегува во амбиција да го посрби македонскиот народ подоцна, но со други видови пропаганда, а надевајќи се на тоа што Македонците не би имале своја државност, или пак - засебна црква, за да можат да развијат свои училишта (образовен систем) и други национални институции. Затоа во истото писмо тој ги нафрла чекорите кои ќе следат веднаш потоа, а тоа е издавање на „македонски буквар“, во којшто пак, во други писма, кога истиот ќе се отпечати, ќе препорача еден многу подмолен пропаганден систем за посрбување на Македонците. Имено, како што ќе се види и од букварот, иако навистина е напечатен на македонски јазик, на многу перфиден начин се уфрлени 20% српски зборови, точно како што и препорачува Новаковиќ во тие писма. За наредните препечатувања овие проценти се предвидувало да се зголемуваат сè додека целосно не се истисне македонскиот јазик. За ова печатење на букварот во погоре споменатото писмо, тој визионерски пишува:
:„Македонизмот како таков нема со што да се одржи, тој нема елементи за развој и по природниот тек на работите, во оној час штом бугаризмот се одвои од него, би му помогнал на србизмот и со истиот би се помешал... „Македонскиот буквар“ кој наскоро се надевам ќе го отпечатиме во Цариград ќе ги удри основите на оваа работа, макар што потребата од тој буквар се правда и од многу други потреби и погледи. Но освен „букварот“, добро би било работата пошироко да се негува и изразито да се зајакнува...“<ref>Граѓа за историјата на македонскиот народ од Архивот на Србија, том IV, книга III, 1888-1889</ref>
Ред 36:
{{Нормативна контрола}}
{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Новаковиќ, Стојан }}
[[Категорија:Српски историчари]]
[[Категорија:Српски националисти]]
[[Категорија:Српски политичари]]
[[Категорија:Српски писатели]]
| |||