Радијална брзина: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
с Замена со тековен назив на предлошка, replaced: цитирано списание → наведено списание using AWB
Ред 1:
[[Податотека:Planet reflex 200.gif|мини|Планета како кружи околу ѕвезда, менувајќи ѝ ја местоположбата и брзината како што орбитираат околу заедничкото тежиште (кое тука е упатна точка)]]
 
'''Радијална брзина''' — [[брзина]]та на објект што се приближува кон или оддалечува од набљудувачот по права линија. Во астрономијата, радијалната брзина најчесто се однесува на '''спектроскопска радијална брзина'''. Ова е радијалниот дел на брзината на изворот при зрачење и набљудувачот при набљудување, што се утврдува со [[спектроскопија]]та. '''Астрометричката радијална брзина''' е радијалната брзина што се утврдува со астрометрички испитувања (на пример. постепена промена во годишната паралакса)<ref>[http://arxiv.org/abs/astro-ph/9907145 Астрометрички радијални брзини. I. Неспектроскопски методи на мерење на радијалната брзина на ѕвездите] {{en}}</ref>.
 
Светлината што доаѓа од објект со значителна релативна радијална брзина во зрачењето подлежи на [[Доплеров ефект|Доплеровиот ефект]], така што фреквенцијата на светлината се намалува кај објектите што се оддалечуваат ([[црвено поместување]]), а се зголемува кај објектите што се приближуваат ([[сино поместување]]).
 
Радијалната брзина на една [[ѕвезда]] или друг оддалечен сјаен објект може да се измери со високорезолутивен [[Електромагнетен спектар|спектар]] и споредба на измерените [[бранова должина|бранови должини]] на познати [[спектрална линија|спектрални линии]] со брановите должини измерени во лабораторија. Позитивната радијална брзина укажува на тоа дека растојанието помеѓу објектите се зголемува (или се зголемувало), а пак негативната значи намалување на растојанието.
 
Кај многу [[двојна ѕвезда|двојни ѕвезди]], [[орбита]]лното движење обично предизвикува варијации во радијалната брзина од неколку километри во секунда. Спектрите на овие ѕвезди се менливи поради Доплеровиот ефект, и затоа се нарекуваат [[двојна ѕвезда|спектроскопски двојки]]. Радијалната брзина се користи за проценка на масите на ѕвездите и некои [[орбитален елемент|орбитални елементи]], како [[занесување (орбита)|занесувањето]] и [[голема полуоска]]. Истиот метод се користи за утврдување на присуството на [[планета|планети]] околу ѕвездите. Со мерење на движењето се утврдува орбиталниот период на планетата, додека добиената големина на поместувањето служи за пресметка на долната граница на [[маса]]та на таа планета. Методите на радијална брзина самите по себе може да ја утврдат само долната граница, бидејќи големите планети што орбитираат под многу голем агол во однос на видната линија радијално ја реметат нивната ѕвезда колку што тоа го прави помала планета со орбитална рамнина на видната линија. Предложено е дека вака пресметаните планети со големо орбитално занесување подражаваат два планетни система со кружни или речиси кружни резонантни орбити.<ref name="Anglada-Escude">{{цитиранонаведено списание | author = Anglada-Escude | title = How eccentric orbital solutions can hide planetary systems in 2:1 resonant orbits | journal = The Astrophysical Journal Letters | id = {{arXiv|0809.1275}} }}</ref>
 
==Спореба==
Ред 14:
|+
![[Планета]]рна [[маса]]
! <abbr title="Оддалеченост">Опис</abbr></br />[[Астрономска единица|а.е.]]
!Радијална брзина
|-
Ред 51:
{| class="wikitable"
|+
![[Сончева маса|Ѕвездена</br /> маса]] (M☉)
![[Планета]]рна</br /> [[маса]] ([[Земјина маса|M⊕]])
!<abbr title="Сјајност">Сјајн.</abbr> </br />(L0)
!Тип
![[Животоспособност на системите од црвени џуџиња|ЖСЦЏ]].</br /> ([[Астрономска единица|а.е.]])
!<abbr title="Радијална брзина">РБ</abbr></br /> ([[Сантиметар|см]]/[[Секунда|с]])
![[Орбитален период|Период]]</br /> (денови)
|-
| 0,10
Ред 108:
*[[Сопствено движење]]
*[[Доплеров метод]]
 
 
{{Ѕвезда}}