Двојна ѕвезда: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Замена со тековен назив на предлошка, replaced: цитирана веб страница → Наведена мрежна страница (3) using AWB
с →‎Откривање на двојните ѕвезди: Замена со тековен назив на предлошка, replaced: цитирана книга → наведена книга (5) using AWB
Ред 10:
 
== Откривање на двојните ѕвезди ==
Поимот „двојна“ (т.е. „бинарна“) во овој контекст за првпат е употребен од [[Вилијам Хершел]] во [[1802]] година. Според современата дефиниција, поимот ''двојна ѕвезда'' се однесува на пар од ѕвезди кои се вртат околу заеднички центар на маса. Двојните ѕвезди кои можат да бидат видени со телескоп или со [[интерферометрија|интерферометрички]] методи, познати се како ''визуелни двојки''.<ref name=Heintz12>{{цитирананаведена книга | last=Heintz | first=W. D. | year=1978 | page=1–2 | title=Double Stars | publisher=D. Reidel Publishing Company | location = Dordrecht | isbn=9027708851 }}</ref><ref name = "csep10">{{Наведена мрежна страница | url = http://csep10.phys.utk.edu/astr162/lect/binaries/visual.html | title = Visual Binaries | publisher = University of Tennessee}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница | url = http://home.case.edu/~sjr16/advanced/stars_binvar.html | title = Binary and Variable Stars | publisher = Journey Through the Galaxy}}</ref> Повеќето од визуелните двојки сè уште не постигнале целосен развој, но се забележува дека патуваат долж искривена патека или лак.<ref name=Heintz5>{{цитирананаведена книга | last=Heintz | first=W. D. | year=1978 | page=5 | title=Double Stars | publisher=D. Reidel Publishing Company | location = Dordrecht | isbn=9027708851 }}</ref>
 
[[Податотека:Gwiazda podwójna zaćmieniowa schemat.svg|300px|left]]
 
Поопштиот поим ''двојна ѕвезда'' се користи за пар ѕвезди кои изгледаат како да се блиску една до друга на небото.<ref name=aitkenix>''The Binary Stars'', Robert Grant Aitken, New York: Dover, 1964, p. ix.</ref> Оваа разлика во термините не се појавува во сите јазици. Двојните ѕвезди може да бидат двојни системи или само две ѕвезди кои изгледаат како да се блиску на небото, но има оромна разлика во нивното растојание од Сонцето. Ваквите парови од ѕвезди подоцна се наречени ''оптички двојни'' или ''оптички парови''.<ref>{{цитирананаведена книга | last=Heintz | first=W. D. | year=1978 | page=17 | title=Double Stars | publisher=D. Reidel Publishing Company, Dordrecht | isbn=9027708851 }}</ref>
 
Со измислувањето на [[телескоп]]от, најдени се многу од придружниците на двојните ѕвезди. Првите откриени двојни ѕвезди се [[Мизар (ѕвезда)|Мизар]] и [[Alpha Crucis]]. Ѕвездата Мизар, во [[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]], е видена како двојна од [[Џовани Батиста Ричиоли]] во 1650 година<ref name=aitken1>''The Binary Stars'', [[Robert Grant Aitken]], New York: Dover, 1964, p. 1.</ref><ref>[http://leo.astronomy.cz/mizar/riccioli.htm Vol. 1, part 1, p. 422, ''Almagestum Novum''], Giovanni Battista Riccioli, Bononiae: Ex typographia haeredis Victorij Benatij, 1651.</ref> (и најверојатно претходно од [[Бенедето Кастели]] и [[Галилео Галилеј]]).<ref name="newviewofmizar">[http://leo.astronomy.cz/mizar/article.htm A New View of Mizar], Leos Ondra, accessed on line 26 мај, 2007.</ref> Сјајната јужна ѕвезда [[Alpha Crucis]], во соѕвездието [[Јужен Крст (соѕездие)|Јужен Крст]], е видена како двојна од Фонтенеј во 1685 година.<ref name=aitken1 />
 
[[Џон Мичел]] бил првиот кој забележал дека двојните ѕвезди може да бидат физички во контакт една со друга, во 1767 година.<ref>pp. 10–11, ''Observing and Measuring Double Stars'', Bob Argyle, ed., London: Springer, 2004, ISBN 1-85233-558-0.</ref><ref>pp. 249–250, [http://www.jstor.org/stable/105952 An Inquiry into the Probable Parallax, and Magnitude of the Fixed Stars, from the Quantity of Light Which They Afford us, and the Particular Circumstances of Their Situation], John Michell,''Philosophical Transactions (1683-1775)'' '''57''' (1767), pp. 234–264.</ref> [[Вилијам Хершел]] започнал да ги набљудува двојните ѕвезди во 1779 година и скоро потоа издал каталог со околу 700 двојни ѕвезди.<ref name=Heintz4>{{цитирананаведена книга | last=Heintz | first=W. D. | year=1978 | page=4 | title=Double Stars | publisher=D. Reidel Publishing Company | location = Dordrecht | isbn=9027708851 }}</ref> До 1803 година, ги набљудувал промените на релативните позиции на бројни двојни ѕвезди во текот на 25 години, и заклучил дека мора да се двојни системи;<ref>[http://www.jstor.org/stable/107080 Account of the Changes That Have Happened, during the Last Twenty-Five Years, in the Relative Situation of Double-Stars; With an Investigation of the Cause to Which They Are Owing], William Herschel, ''Philosophical Transactions of the Royal Society of London'' '''93''' (1803), pp. 339–382.</ref> но првата [[орбита]] на двојна ѕвезда е пресметана дури во 1827 година, кога [[Феликс Савари]] ја пресметал орбитата на [[Xi Ursae Majoris]].<ref>p. 291, French astronomers, visual double stars and the double stars working group of the Société Astronomique de France, E. Soulié, ''The Third Pacific Rim Conference on Recent Development of Binary Star Research'', proceedings of a conference sponsored by Chiang Mai University, Thai Astronomical Society and the University of Nebraska-Lincoln held in Chiang Mai, Thailand, 26 октомври-1 ноември 1995, ''ASP Conference Series'' '''130''' (1997), ed. Kam-Ching Leung, pp. 291–294, {{bibcode|1997ASPC..130..291S}}.</ref> Од тогаш, многу повеќе двојни ѕвезди е каталогизирани и измерени. Каталогот за двојни ѕвезди Вашингтон (Washington Double Star Catalog), кој претставува база на податоци на визуелните двојни ѕвезди, изработен од опсерваторијата Навал во САД (United States Naval Observatory), содржи преку 100.000 парови на двојни ѕвезди,<ref>"Introduction and Growth of the WDS", [http://ad.usno.navy.mil/wds/wdstext.html#intro The Washington Double Star Catalog], Brian D. Mason, Gary L. Wycoff, and William I. Hartkopf, Astrometry Department, [[United States Naval Observatory]], accessed on line 20 август, 2008.</ref> вклучувајќи ги и оптичките и двојните ѕвезди. Орбитите се знаат само за неколку илјади од овие двојни ѕвезди,<ref>[http://ad.usno.navy.mil/wds/orb6.html Sixth Catalog of Orbits of Visual Binary Stars], William I. Hartkopf and Brian D. Mason, United States Naval Observatory, accessed on line 20 август, 2008.</ref> а за повеќето не се знае ни тоа дали се вистински двојни или се оптички двојни ѕвезди.<ref>[http://ad.usno.navy.mil/wds/ The Washington Double Star Catalog], Brian D. Mason, Gary L. Wycoff, and William I. Hartkopf, United States Naval Observatory. Accessed on line 20 декември, 2008.</ref> Ова може да се одреди со набљудување на движењето на паровите. Ако движењето е дел од [[орбита]], или ако ѕвездите имаат слични [[радијална брзина|радијални брзини]], а разликата во нивните [[сопствено движење|движења]] е мала во споредба со нивното заедничко движење, парот најверојатно е физички.<ref name=Heintz1718>{{цитирананаведена книга | last=Heintz | first=W. D. | year=1978 | page=17–18 | title=Double Stars | publisher=D. Reidel Publishing Company | location = Dordrecht | isbn=9027708851 }}</ref> Сè уште нема доволно податоци за да се докаже или да се побие гравитациската поврзаност на повеќето од двојните ѕвезди.
 
== Класификација ==