Долен: Разлика помеѓу преработките

== Географиja и местоположба ==

Селото Долен се наоѓа на 25 километри североисточно од [[Хаџидимово]] и на 8 километри западно од општинскиот центар [[Сатовча]]. Селото се наоѓа во планински регион, во Добрашкиот регион, каде е границата помеѓу Пирин и Родопите, на надморска висина од 852 метри, во историко-географската област [[Чеч]]. Атарот на селото зафаќа површина од 29.294 км².

Ова го докажуваат историските остатоци од патот на источниот крај на селото, како и римскиот мост во месноста Банјан. Во [[1 век]], [[Римјани|Римјаните]]те, од воени причини, ја движеле трасата по патот и изградиле нов мост кај селото [[Крибул]], со што се обезбедувало поминување на трупите преку огреани од сонцето патишта, или поточно јужно од [[Сатовча]]. Така, селото останало изолирано од главниот пат на трупите и караваните.

Селото Долен се споменува во отомански документ датиран од [[1444]] година, кога за прв патпрвпат бил воведен во катастарот на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство.]] Забележано е дека 5 немуслимани семејства и 2 вдовици кои плаќаат данок, живееле во Долен<ref>{{Радушев2|6}}</ref>. Помеѓу 1464 и 1465 година, во селото биле регистрирани 10 домаќинства на војници, како и 6 семејства на даночни обврзници<ref>{{cite book |title= Турски документи за исотијта на македонскиот народ, серия 2, том 4 |last= Бошков |first= Ванчо |year= 1978 |publisher= Архива на Македонија |location= Скопје |pages= 122 |oclc= 165435293}}</ref><ref>{{cite book |title= Турски документи за исотијта на македонскиот народ, серия 2, том 4 |last= Бошков |first= Ванчо |year= 1978 |publisher= Архива на Македонија |location= Скопје |pages= 146 – 147 |oclc= 165435293}}</ref>. Во регистарот од 1478 до 1479 година во Долен се наведени 5 немуслимани и едно семејство со вдовица<ref>{{Радушев2|34}}</ref>. Селото исто така било запишано во регистарот од 1519 година - во тоа време 4 муслимански семејства, како и 68 немуслимански семејства, 4 неженети и 8 вдовици<ref>{{Радушев2|57}}</ref>. Во [[1530]] година, сликата во Долен изгледала вака: 5 муслимански домаќинства и 5 неженети муслимани, како и 53 немуслимански семејства, 8 неженени и 13 вдовици.<ref>{{Радушев2|126}}</ref> Во првата половина на 16 век, селото било вклучено во вакафот на [[Михрима султан]] - ќерка на султанот [[Сулејман Величествениот|Сулејман]], заедно со други села во западниот дел на Родопите, кои подоцна останале претежно христијански.

Во текот на 19 век, селото било муслиманско и припаѓало кон Неврокопската каза на [[Отоманското Царство]]. До [[1856]] година училиштето во селото имало религиозен карактер и се наоѓало во дворот на црквата. Од учебната [[1871]] – [[1872]] година учителот [[Никола Попфилипов]] од [[Банско]] го вовел учењето на народен јазик. До 1878 година во селото предавале уште и учителите [[Георги Велинов (деец)|Георги Велинов]] и [[Тома Поповиќ]].<ref>Автобиография на Спас Прокопов. „Просветното дело в Неврокоп (Гоце Делчев) и Неврокопско през Възраждането“. София, 1979, стр.194</ref>[[Александар Синве]] ''(„[[Les Grecs de l’Empire Ottoman. Etude Statistique et Ethnographique]]“)'' во [[1878]] година напишал дека во ''Долијани'' (Doliani), живееле 2000 [[Грци]].<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>[[:fr:s:Page:Les Grecs de l’Empire Ottoman.djvu/19|Synvet, A. Les Grecs de l'Empire ottoman: Etude statistique et ethnographique, Constantinople, 1878, р. 39.]]</ref> Во „[[Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника]]“ , издадена во [[Цариград]] во [[1878]] година и статистиката на машкото население од [[1873]], ''Долен'' (''Dolen'') е наведено како село со 149 семејства, со 60 [[Помаци]] и 430 [[Македонци]]<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>{{cite book

}}</ref> Според [[Стефан Верковиќ]] во 1889 година во селото имало 104 бугарски и 25 турски куќи<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>Верковичъ, С.И. „Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи“. СПб, 1889, стр. 234 – 235.</ref> Во 1899 година селото имало население од 334 жители според резултатите од пописот на населението на царството.