Њујорк (град): Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Јазична исправка, replaced: Британска империја → Британска Империја using AWB
с Правописна исправка, replaced: прв пат → првпат (3) using AWB
Ред 91:
{{Main|Историја на градот Њујорк}}
[[Податотека:GiovanniVerrazano.jpg|thumb|left|160px|Џовани Верацано, првиот Европеец кој го истажувал пристанишитето на Њујорк]]
Регионот е населен со околу 5000 староседелци [[Ленапи]] во времето кога Европа за прв патпрвпат ја открила територијата на денешен [[САД]] во 1524, со помошта на [[Џовани Верацано]] италијански истажувач во служба на француското кралство кој го нарекол „Novvelle Angoulame“. Населувањето на европските жители во овој регион започнува со основањето на холандскиот центар за трговија со крзно, подоцна именуван како [[Нов Амстердам]], во јужниот дел од Менхетн во 1614. [[Питер Минуит]] главниот водач на холандската колонија, ја купил областа Менхетн од Ленапите во 1626 по цена од 1000 долари; една легенда којашто денес е побиена вели дека Менхетн бил купен за 24 долари.
 
Во 1664 амглиските трупи го освоиле градот, пошто тој бил преименуван во Њујорк, според [[англискиот војвода од Јорк и Албани]]. При крајот на [[Втора англо-холандска војна|Втората англо-холандска војна]], Холанѓаните ја презеле контролата врз [[Ран]] (имот со бесценета вредност во тој период) во замена за англиската контрола врз Нов Амстердам (Њујорк) во Северна Америка. Многуте меѓуплеменски борби и бројните епидемии донесени со пристигнувањето на Европските народи причиниле огромни човечки загуби меѓу Ленапите во периодот помеѓу 1660 и 1670 година во 1700 година) популацијата на Ленапите се намалила и до 200. Во 1702 година градот загубил 10% од жителите поради [[жолта треска]], која брзо се проширила. Во периодот од 1702 до 1800 Њујорк претрпел не помалку од седум удари на епидемии од жолта треска.
Ред 218:
Тимот кој е од нациналната асоцијација за кошарка се Никсите (NY Knicks), додека женската кошаркаска екипа ја претсвуваат Либертите (NY Liberty).
 
Тука спаѓаат и Нитсите, кои се NBA тим (New Jersey Nets). Првиот кошаркаски шампионат на универзитетското ниво, турнирот Нешнел Унвитејнш (National Jnvitation Tournament), е одржан за прв патпрвпат во 1938. Рукер Парк (Rucker Park) во Харлем е дом на професионални атлетичари кои се активни во летната лига. Во фудбалот, Њујорк е претставен од Ред Бул (Red Bull New York). И овој тим ги одигрува своите натпревари во Џајантс Стадиум (Giants Stadium) во Њу Џерси.
 
Како глобален град, Њујорк е дом на многу спортски настани надвор од овие спортови-Квинс е домаќин на Тенис Опен-от (US Tennis Open), еден од четирите Гранд Слем Турнири (Grand Slam Tournaments). Маратонот од Њујорк е најголемиот во светот. А маратоните од 2004 до 2006 година ги држат првите три места успешно на натпреварот, со 37,866 натпреварувачи во 2006 година. Боксот е важен дел од спортската сцена, со настани како Златните Ракавици во аматерско боксување, кои се одржуваат во Медисон Сквер Гарден секоја година.
Ред 255:
 
== Криминал ==
Од 2005 година градот ја има најниската стапка на криминал помеѓу 25 најголеми градови во САД, и сега е значително побезбеден, по постигнатиот врв во 80-тите и 90-тите години од 20 век, поради епидемијата на крек која зафати многу области. До 2002 година, градот ја имаше истата стапка на криминал како Прово (Provo) во Јута (Utah) и беше рангиран како 197-ми од 216-те градови во САД со број на жители поголем од 100 000. насилството во Њујорк е намалено за 75% од 1993 година до 2005 година, со што намалувањето продолжува и во периодите кога целата нација забележува пораст. Во 2005 година бројот на убиства е најмал. Во периодот од 1966 година, а во 2007 година градот забележа помалку од 500 убиства, што е најмал број во статистиката која за прв патпрвпат е објавена во 1903 година.
 
Социолозите и криминолозите не можат да го објаснат драматичниот пад на криминалните дејства во градот. Некои мислат дека тоа се должи на новите тактики на полицијата (NYC Police Deportment), како што се употребата на КомпСтат ( CompStat) и теоријата на скршен прозорец (broken windows theory). Други мислат дека тоа е поради крајот на епидемијата на крек и демографските промени.