Бранови појави: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с →‎top: Правописна исправка, replaced: честиците → честичките (8) using AWB
с →‎top: Правописна исправка, replaced: честицата → честичката (10) using AWB
Ред 5:
- ''' трансверзални''' – тоа се бранови каде честичките од материјалната средина осцилираат нормално на насоката на ширење на бранот.
<br/>-'''лонгитудинални'''- честичките на средината осцилираат во правец во кој се шири бранот.
<br/> Како пример за лонгитудинален бран е ширењето на звучен бран во воздухот. Ширењето на лонгитудиналните бранови е условено од волуменската деформација на еластичната средина, па тие се шират во тврди, течни и гасовити средини. Бидејќи ширењето на трансверзалните бранови е последица на посебен вид деформација својствена само за тврдите тела тие се шират само во тврдите средини. Ширењето на трансверзален бран во еднодимензионална материјална средина графички е илустрирано со низа честици (молекули, атоми).<br/> Нека во моментот t = 0, бранот што се шири од лево на десно дошол до честица 1. Таа почнува транслаторно осцилаторно движење повлекувајќи ја и честицатачестичката 2. Кога честицатачестичката 1 ја достигнува максималната оддалеченост од рамнотежната положба (t = T / 4), бранот се проширил до честицатачестичката 3. За време на t = T / 2, честицатачестичката 1 повторно е во рамнотежна положба, додека честицатачестичката 3 повлекувајќи ја и честицатачестичката 4 ја достигнува максималната елонгација. За тоа време бранот се проширил до честицатачестичката 5 која сè уште е во рамнотежната положба. Овај процес продолжува, така што за време t = 3T/4 првата честица е во максимална оддалеченост од рамнотежата но во спротивна насока од првата, а бранот се проширил до 7 честица. За t = Т првата честица ќе направи една полна осцилација, а за тоа време осцилирањето на честичките се проширило се до честицатачестичката 9. Таа го започнува осцилирањето во исто време кога и честицатачестичката 1 го започнува вториот период, т.е. честицатачестичката 9 осцилира со временско задоцнување од t = T. Тие две честици осцилираат во '''фаза''', т.е. ''' синхроно''' (меѓу нив постои фазна разлика 2π).[[Податотека:Ondes compression 2d 20 petit.gif|мини|десно|Лонгитудинален бран]] <br/>Патот што го изминува деформацијата во еластичната средина за време од еден период на осцилирање на изворот (првата честица) е '''бранова должина.''' Обично таа се бележи со λ . <br/>Постепено формирање на лонгитудинален бран од повеќе честици може да се објасни аналогно како и формирањето на трансверзален бран. И во случај на осцилирањето на првата честичка се пренесува на втората, а преку неа на третата итн. При осцилирањето се менуваат само меѓусебните растојанија. Таквиот бран во средината предизвикува периодични промени на густина (згуснување и разредувања), кои се движат во насока на ширење на бранот.
Дел од просторот во кој сите честици се вклучени во осцилаторниот процес се вика [[браново поле]]. Границата која ги одделува честичките од оние што сè уште не почнале да осцилираат. се вика [[предница на бранот]](латински [[frontalis]] - чело.)
[[Податотека:Spherical Wave.gif|мини|лево|Сферен бран]]