Костен: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Ознака: Изворно уредување 2017
с Правописна исправка, replaced: {{био|фамилија}}та → {{био|семејство}}то using AWB
Ред 11:
|subdivision =
|}}
'''Костен''' ({{науч|Castanea}}) — {{био|род}} од осум до десет {{био|вид}}а на [[листопадно растение|листопадни]] [[дрво (растение)|дрва]] и [[грмушка|грмушки]] од {{био|фамилијасемејство}}тато [[буки]] (''Fagaceae'') со потекло од [[умерена клима|умерените]] краишта на [[северна полутопка|северната полутопка]]. Поимот го означува и [[оревест плод|оревестиот плод]] што го дава дрвото.<ref>{{дрмј|костен}}</ref>
 
Ова дрво припаѓа на истата фамилија како и [[даб]]от и [[бука]]та. Четирите поважни вида се нарекуваат [[питом костен|питом]] (европски), [[кинески костен|кинески]], [[јапонски костен|јапонски]] и [[американски костен]].<ref name = laren58>[http://www.chestnutsaustralia.com.au/content/view/24/58/ Industry information] by David McLaren. From ''The Chestnut Growers Information Book'', Chestnut Australia Inc.</ref>
 
Иако имаат сличности во плодовите, костенот не е сроден со дрвото [[див костен]], кое припаѓа на родот ''Aesculus''.
 
Во [[Македонија]], костенот е најзастапен на [[Беласица]] и [[Шар Планина]].<ref>{{МакЕнц|2=Костен}}</ref> На неколку места во земјата секоја година се одржуваат т.н. „костенијади“, каде на различни начини се промовираат костените и костеновото дрво.
Ред 29:
Листовите се прости, јајцевидни или копјести, долги по {{бп|10–30 см}}, со ширина од {{бп|4–10 см}}. Запците се распоредени на извесно растојание и имат остри врвови со жилички.<ref name = answers>[http://www.answers.com/topic/chestnut Chestnut] — Answers.com.</ref>
 
[[Цвет]]овите се јавуваат по листовите, кон крајот на пролетта, почетокот на летото,<ref name = botanical/> или пак во јули.<ref name= uniminnesota/> Распоредени се во долги [[реса (ботаника)|реси]] од машки и женски тип<ref name= uniminnesota/> — обете на истото дрво, и имаат опоен мирис.<ref name = 2020site/> Некои реси се сочинети само од машки цветови, кои узреваат први. Секој цвет има по осум [[прашник|прашници]], додека кинескиот костен има 10 до 12.<ref name = tai>[http://tai2.ntu.edu.tw/udth/bin/fot1.exe/browse?bid=2&page=53 Flora of Taiwan]</ref> Други реси имаат поленови цветови на, но кај матичното гранче имаат и женски плодородни цветови. Два до три цвета заедно образуваат четириделна боцкава ежовка, која подоцна сраснува и го обвива плодот.<ref name = botanical/>[[Податотека:Chestnut03.jpg|thumb|Костени во своите ежовки]]
 
Плодовите лежат во боцкави ежовки со пречник од {{бп|5–11 см}}, честопати во парови или повеќе заедно.<ref name= uniminnesota/> Ежовката може да има еден до седум плода, зависно од видот, вариететот и сортата.<ref name=foc>[http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=105816 ''Castanea''] – Flora of China.</ref><ref name=fna>[http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=105816 ''Castanea''] – Flora of North America</ref><ref name=rushforth>''Trees of Britain and Europe''. By K. Rushforth. Collins. 1999. ISBN 0-00-220013-9.</ref><ref name=bean1>''Trees and Shrubs Hardy in the British Isles''. By W.J. Bean. 8th ed., vol. 1. John Murray. 1976. ISBN 0-7195-1790-7.</ref> Кога плодовите ќе узреат, ежовките стануваат жолтокадени и се расцепуваат на два или четири дела.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Костен