Ортов Облак: Разлика помеѓу преработките

Надворешната граница на Ортовиот Облак ја определува [[космографија|космографската]] граница на [[Сончев системСистем|Сончевиот систем]] и е продолжение на сончевата [[Хилова сфера]].<ref name="NASA_SSE_oort" /> Надворешниот Ортов Облак е слабо сврзан со Сончевиот систем, и затоа лесно може да биде под гравитационо влијание на [[список на најблиски ѕвезди#иднина и минато|ѕвездите во минување]] и самиот [[Млечен Пат]]. Овие сили понекогаш поместуваат [[комета|комети]] од нивните орбити во облакот и ги насочуваат кон внатрешниот [[Сончев системСистем]].<ref name=Morbidelli2006 /> Засновано на нивните орбити, повеќето од [[комета|краткопериодичните комети]] можно е да потекнуваат од расеаниоот диск, нои некопи можно е да потекнуваат од самиот Ортов Облак.<ref name=Morbidelli2006 /><ref name=emel2007 />

Астрономите се сложуваат дека материјалот од кој се состои Ортовиот Облак се создал близу до Сонцето и бил расеан во просторот од гравитационите ефекти на [[џиновска планета|џиновските планети]] во почетокот на развојот на [[образување и развој на Сончевиот систем|Сончевиот систем]].<ref name=Morbidelli2006 /> Иако не постојат директни потврдни набљудувања на Ортовиот Облак, можно е да е изворот на сите [[комета|долгопериодични]] и комети од [[Халеева комета|Халеевиот тип]] кои навлегуваат во внатрешниот Сончев системСистем, и истот така е извор на [[Кентаур (астероид)|кентаурите]] и кометите од [[Јупитер]]овото семејство.<ref name="emel2007" />

}}</ref> Во 1932 година [[Естонија|естонискиот]] астроном [[Ернст Епик]] дал хипотеза дека долгопериодичните комети потекнуваат од облак на крајниот раб на [[Сончев системСистем|Сончевиот систем]].<ref>{{cite journal

[[File:Oort cloud Sedna orbit.svg|thumb|300px|Претпоставеното растојание на Ортовиот Облак во споредба со останатиот Сончев системСистем.]]

Гравитационото заемнодејство со блиските ѕвезди и [[галактичка плима|галактичката плимна сила]] ги изменилаорбитите на кометите правејќи ги да повеќе да наликуваат на кружници. На овој начин се објаснува скоро сферниот облик на надворешниот Ортов Облак.<ref name=Morbidelli2006 /> Од друга страна, Хилсовиот облак, које посилно сврзан со Сонцето, не поседува сферен облик. Неодамнешните изучувања покажале дека создавањето на Ортовиот облак, нашироко соодвествува со хипотезата дека [[Сончев системСистем|Сончевиот систем]] се создал како дел од сврзаното [[ѕвездено јато|јато]] од 200–400 ѕвезди. Овие млади ѕвезди имале улога во создавањето на облакот, бидејќи бројот на блиските ѕвездени минувања во јатото бил поголем од денешниот, што доведувало до голем број на превирања.<ref>{{cite journal

Постојат два вида на краткопериодични комети: комети од Јупитеровото семејство (оние со [[голема полуоска|големи полуоски]] помали од 5&nbsp;АЕ) и комети од Халеевото семејство. Кометите од Халеевото семејство, именувани по нивниот урнек, [[Халеева комета|Халеевата комета]], е невообичаено да се сметаат за краткопериодични комети, се претпоставуваа дека нивното првичнно потекло е во Ортовиот Облак, но не во расеаниот диск. Засновано на нивните орбити, се мисли дека истите биле долгопериодични комети кој биле заробени гравитационо од џиновските планети и биле насочени кон во внатрешниот Сончев системСистем.<ref name=dave /> Овие процеси можно е исто така да ги создале денешните орбити на значаен дел од кометите од Јупитеровото семејство, иако за поголемиот број од тие комети се смета дека потекнуваат од расеаниот диск.<ref name="emel2007" />

}}</ref> Динамичките изучувања на претпоставените комети од Ортовиот Облак процениле дека нивното појавување во областа на [[надворешни планети|надворешните планети]] ќе биде неколкукратно поголема од планетите од внатрешниот Сончев системСистем. Отстапувањата можно е да се предизвикани поради гравитационото привлекување на [[Јупитер]], кој дејствува како препрека, заробувајќи ги кометите и насочувајќи ги да се судрат со него, како што беше случајот со кометата [[Шумејкер-Ливи 9]] во 1994 година.<ref name=julio>{{cite journal

Повеќето од кометите кои можат да се видат во близина на Спонцето, најверојатно ја постигнале својата местоположба преку гравитациони [[превирање (астрономија)|превирања]] во Ортовиот Облак поради [[плимна сила|плимната сила]] на [[Млечен Пат|Млечниот Пат]]. Како што плимната сила на [[Месечина]]та ги деформира океаните, предизвикувајќи го растот и падот на морското ниво, галактичката плимна сила на ист начин ги поместува орбитите на телата во надворешниот [[Сончев системСистем]]. Во истражените области на Сончевиот систем, овие ефекти се незначителни споредбено со гравитацијата на Сонцето, но во крајните делови на системот, гравитацијата на Сонцето е послаба и јачината на гравитационото поле на Млечниот Пат има значителни ефекти. Галактичките плимни сили го развлекуваат облакот на оска насочена кон галактичкото јадро и го натиснуваат во односна другите две оски, овие мали превирања можат да ги променат орбитите во Ортовиот Облак за да ги доближат телата до Сонцето.<ref>{{cite journal

}}</ref> Статистичките модели на набљудуваните орбити на долгопериодичните комети се во корист на идејата дека галактичките плимни сили се главниот начин на кој нивните орбити се насочени кон внатрешниот Сончев системСистем.<ref>{{cite journal

Покрај галактичката плимна сила, главниот поттикнувач кој ги пренасочува кометите кон внатрешниот Сончев системСистем е заемодејството помеѓу Сончевиот Ортов Облак и гравитационите полиња на блиските ѕвезди<ref name=Morbidelli2006 /> или пак џиновските [[молекуларен облак|молекуларни облаци]].<ref name=julio /> Орбитата на Сонцето низ рамнината на Млечниот Пат понекогаш го носи во близина со другите [[список на најблиски ѕвезди#иднина и минато|ѕвездени системи]]. На пример, се претпоставува дека пред 70&nbsp;илијади години, можно е [[Шолцова ѕвезда|Шолцовата ѕвезда]] минала низ надворешниот Ортов Облак (сепак нејзината мала маса и висока релативна брзина ги ограничиле ефектите).<ref>{{cite journal

Во 1984, [[физика|физичарот]] [[Ричард Милер]] претпосатавил дека Сонцето има досега неоткриен содружник, кој најверојатно е [[кафеаво џуџе]] или пак [[црвено џуџе]], во елиптична орбита во самиот Ортов Облак. Ова тело, познато како [[Немеза (ѕвезда)|Немеза]], се претпоставува дека минува низ дел од Ортовиот Облак приближно на секои 26&nbsp;милиони години, бомбардирајќи го внатрешниот Сончев системСистем со комети. Сепак, до денес не е најден ниту еден доказ дека постои Немеза во Ортовиот Облак, и многу други докази (како што се [[бреоње на кратери|броењата на кратери]]), ги намалуваат шансите за нејзиното постоење.<ref>{{cite journal

Налик слична претпоставка била предложена и од Џон Матис од [[Луизијански универзитет|Луизијанскиот универзитет Лафајет]] во 2002 го9дина. Тој тврди дека многу поголем број на комети пристигнуваат во внатрешниот Сончев системСистем од една особена област од Ортовиот Облак, од она што би се очекувало од галактичката плимна сила или пак само од ѕвездените превирања, и дека причината за ваквите случувања најверојатно е тело со [[Јупитер]]ова маса во некоја далечна орбита.<ref>{{cite web

Вселенските сонди се уште не се стигнати до Ортовиот Облак. ''[[Војаџер 1]]'', најбрзата<ref name="New_Horizons2006">{{cite web |url=http://pluto.jhuapl.edu/news_center/news/081706.php |title=New Horizons Salutes Voyager |date=August 17, 2006 |publisher=New Horizons |accessdate=November 3, 2009 |deadurl=yes |archiveurl=https://www.webcitation.org/5x3s4O3KH?url=http://pluto.jhuapl.edu/news_center/news/081706.php |archivedate=March 9, 2011 |df= }}</ref> и најдалечнта<ref name="g.2013sep13">{{cite news |last=Clark |first=Stuart |title=Voyager 1 leaving solar system matches feats of great human explorers |url=https://www.theguardian.com/science/across-the-universe/2013/sep/13/voyager-1-solar-system-great-explorers |newspaper=The Guardian |date=September 13, 2013 }}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.spacetoday.org/SolSys/Voyagers20years.html |title=Voyagers are leaving the Solar System |work=Space Today |date=2011 |accessdate=May 29, 2014}}</ref> од меѓупланетарните вселенски сонди моментално го напушта Сончевиот систем ќе пристигне во Ортовиот облак за 300 години<ref name="jpl.PIA17046">{{cite web |url=http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/PIA17046 |title=Catalog Page for PIA17046 |work=Photo Journal |publisher=NASA |date= |accessdate=April 27, 2014}}</ref><ref name="ut.104717">{{cite web |url=http://www.universetoday.com/104717/its-official-voyager-1-is-now-in-interstellar-space/ |title=It's Official: Voyager 1 Is Now In Interstellar Space |work=UniverseToday |date= |accessdate=April 27, 2014}}</ref> и же и бидат потребни 30.000 година на сондата да ги мине низ облакот.<ref name="Ghose2013">{{cite web |last=Ghose |first=Tia |title=Voyager 1 Really Is In Interstellar Space: How NASA Knows |work=Space.com |publisher=TechMedia Network |date=September 13, 2013 |url=http://www.space.com/22797-voyager-1-interstellar-space-nasa-proof.html |accessdate=September 14, 2013 }}</ref><ref name="How_We_Know">{{cite web |last=Cook |first=J.-R |title=How Do We Know When Voyager Reaches Interstellar Space? |publisher=NASA / Jet Propulsion Lab | date=September 12, 2013 |url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2013-278 |accessdate=September 15, 2013 }}</ref> Сепак, околу 2025 година, [[радиоизотопен термоелектричен генератор|радиоизотопниот термоелектричен генератор]] на ''Војаџер 1'' нема повеќе да ја снабдува сондата со енергија за да функционираат нејзините мерни инструменти, со што че престане истражувачката мисија на ''Војаџер 1.'' Останатите [[:Категорија:Вселенски летала кои го напуштаат Сончевиот систем|четири сонди]] кои во моментот го напуштаат Сончевиот систем или се веќе нефункционални или пак ќе бидат нефункционални кога ќе пристигнат во Ортовиот Облак, сепак можно е да пресретната тела кои биле исфрлени од Ортовиот Облак кон внатрешниот Сончев системСистем.