Секунда: Разлика помеѓу преработките

Додадени 34 бајти ,  пред 3 години
с
clean up, replaced: индексот на прекршување → показателот на прекршување using AWB
[проверена преработка][проверена преработка]
Нема опис на уредувањето
Ознака: Изворно уредување 2017
с (clean up, replaced: индексот на прекршување → показателот на прекршување using AWB)
|url=http://www.bipm.org/en/publications/si-brochure/second.html
|publisher=[[BIPM]]
|accessdate= 22. 12. 2013}}</ref><ref>{{Cite encyclopedia |title=Second |url=http://www.learnersdictionary.com/search/sec |publisher=Merriam Webster Learner's Dictionary}}</ref> Се дефинира како траење од 9.192.631.770 периоди на зрачење (радијација) што одговара на преминот меѓу две [[хиперфин ниво|хиперфини нивоа]] на [[основна состојба|основната состојба]] на атомот на [[цезиум]] 133 на нула [[Келвинов степен|Келвинови степени]].<ref name="BIPM21"/><ref>{{Cite web|url=http://physics.nist.gov/cuu/Units/second.html|title=Base unit definitions: Second|website=physics.nist.gov|access-date= }}</ref> Дефиницијата е усвоена на „13. Општа конференција за мерки и тегови“ во 1967 година. Називот потекнува од поделбата на [[саат]]от и [[лачен степен|степените]] на помали делови (лат. ''pars minuta secunda'': втор помал дел).<ref>{{cite web |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=second |title=Online Etymology Dictionary}}</ref>
 
Во споредба со поголемите мерни единици за мерење на времето:
== Помали единици од секундата ==
* '''Милисекунда''' е [[Меѓународен систем на мерни единици|СИ]] изведена [[мерна единица|единица]] за [[време]] еднаква на една илјадинка од секундата.
* '''Микросекунда''' е СИ изведена единица за време еднаква на еден [[милион]]ити дел (10<sup>-6−6</sup>) од секундат. Често се користи за мерење на атомски и [[хемиска реакција|хемиски реакции]], кои нормално се случуваат во мали временски периоди. Нејзин симбол е '''µs'''.
* '''Наносекунда''' е СИ изведена единица за време еднаква на 10<sup>-9−9</sup> од секундата.
** Ретко се користи во секојдневната употреба. Меѓутоа е многу честа во техниката, особено во [[телекомуникации]]те, кај пулсирачките [[ласер]]и и во некои области на [[електроника]]та.
** Во 1 ns, светлината поминува точно 29,9792458 &nbsp;cm во вакуум (преку дефиницијата на [[метар]]). Но брзината на светлината е побавна во други средини, што го покажува [[индекс на прекршување|индексотпоказателот на прекршување]] поголем од 1. Заради тоа во воздухот (1,003), светлината патува со брзина од околу око 29,89 &nbsp;cm во една наносекунда, но затоа пак само 22,54 &nbsp;cm во вода (1,33).
* '''Пикосекунда''' е СИ изведена единица за време еднаква на 10<sup>-12−12</sup> од секундата, или еден билионити дел (т.е. милион милиони) од секундата.
* '''Фемтосекунда''' е СИ изведена единица за време еднаква на 10<sup>-15−15</sup> од секундата.
** Брановите на видливата [[светлина]] осцилираат со период од околу 1 фемтосекунда.
* '''Атосекунда''' е СИ изведена единица за време еднаква на 10<sup>-18−18</sup> од секундата.
** Најкратко досега измерено време (февруари [[2004]] година) е 100 атосекунди.<ref> [http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3486160.stm (BBC News)]</ref>
* '''Зептосекунда''' е СИ изведена единица за време еднаква на 10<sup>-21−21</sup> од секундата.
* '''Јоктосекунда''' е СИ изведена единица за време еднаква на еден квадрилионит (10<sup>-24−24</sup>) дел од секундата.
 
==Наводи==
 
{{Нормативна контрола}}
 
[[Категорија:Време]]
[[Категорија:Временски единици]]