Хан (династија): Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Јазична Исправка, replaced: Римската Империја → Римското Царство (2), Римската империја → Римското Царство using AWB
Ред 1:
[[Податотека:Departure Herald-Detail.jpg|мини|Историја на Кина]]
 
'''Династијата Хан''' (206 п.н.е. — 220 н.е.) се појавила по [[Цин (династија)|династијата Цин]], а пред [[Три кралства|трите кралства]] во [[Кина]]. Династијата Хан е предводена од истакната фамилија позната како [[клан Лиу]]. Династијата Хан владеела 400 години, што се смета за еден од најдолгите периоди во историјата на Кина.<ref name="size">{{cite journal|last1=Taagepera|first1=Rein|title=Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D.|journal=Social Science History|date=1979|volume=3|issue=3/4|page=128|doi=10.2307/1170959|url=https://www.jstor.org/stable/1170959|accessdate=14 September 2016}}</ref> До ден денес, најголем дел од жителите на Кина се определуваат како „[[Хан (народ)|Хански народ]]“.
 
За време на владеењето на династијата Хан, Кина официјално станала [[конфучијанизам|конфучијанска]] држава и напредувала во [[земјоделство]]то, [[занаетчиство]]то и [[трговија]]та, а населението достигнало преку 55 милиони луѓе. Во меѓувреме , царството ја проширило својата политичка и [[кинеска култура]] и [[територија]] до [[Кореја]], [[Монголија]], [[Виетнам]] , и [[средна Азија]] пред конечно да се распадне со комбинација на домашен и надворешен притисок. Исто така, имале воена предстража во некои од тие подрачја, вклучувајќи ги и централна Азија, Монголија, и Персија.
 
Династијата Хан претставува [[златен век]] во [[Кина|кинаескатакина]]еската уметност, политика и [[технологија]]. Со моќност и големина била околу 100 година рамна со [[Римското царство|Римското Царство]].
 
[[Податотека:Han map.jpg|мини|Мапа на Хан]]
 
== Вовед ==
Династијата Хан владеела во [[Кина]] од 206 година п.н.е. до 220 година. Тоа била царска династија што ја обединила Кина . Една одлика на династијата Хан е нејзината долговечност. Меѓу најдолгите кинески големи династии, со кратки прекини, преживеала повеќе од четири века. Од своето основање, 206 година п.н.е. состојбата на династијата Хан била моќна и влијателна во [[Источна Азија]], до степен до кој тоа беше на западот [[РимскатаРимското империја|Римската ИмперијаЦарство]], нејзиниот приближен современик. Хан династијата е позната како „Златно доба“ на [[Кинеска филозофија|кинеската филозофија]].
 
За време на своето 426 -годишно владеење, династијата Хан создала многу институции кои ја подигнале Кина. Тие ги проширија границите на државата на т.н. варварските територии, како што е РимскатаРимското ИмперијаЦарство, особено на северозапад, каде што нејзината армија го уништила патот кон трговијата на [[Свила]], што ги прави слични со оние на денешницата. Династијата Хан беше создадена од страна на некои импотентни владетели.
 
[[Конфучијанство|Конфучионизмот]] бил официјална државна филозофија и истовремено [[религија]]. [[Будизмот]] кој потекнува од [[Индија]], станал важна религија. Литературата и уметноста цветале. Земјоделството се проширило и со тоа го зголеми бројот на жители. Систем на силна централна влада, која исто така била комплексна бирократија, која продолжи до 20 век, има свое потекло во династијата Хан. Многу драконски закони од династијата Хин беа укинати, даноците се намалија, а целата област на територијата на Хан била директно под царската администрација. Името Хан го смени првиот автомобил до името на реката. До ден-денес, поимот Хан се користи во Кина за да се разликува автохмни [[кинези]] од разни расни и културни групи во Кина. Така, "Хан Рен" значи име за кинескиот народ. Според моделот кој го користи династијата Хан - обединета Кина и континуирано владеење - таа стана цел на сите идни династии, вклучувајќи ја и онаа на комунизмот во денешно време.
 
[[Податотека:Silk-Road course.jpg|мини|Патот на свилата]]
Ред 20:
== Политичка историја ==
=== Основачи на династијата Хан ===
=== Гаоз ===
 
Како династијата Цин колабирака под притисок на војската, бунтовите и востанијата на селаните, човек од скромно потекло, [[Лиу Банг]], станал лидер на една мала група војници и постепено освојувал области. Со текот на времето, неговите сили прераснале во армија и следеле нови победи. Интересно, Лиу ги презира научините, кои носеа карактеристични истакнати капи. Така, во една пригода, кога се сретнал со еден од овие господа, веднаш ја фати шапката од главата на посетителот и му се намурте.
Ред 41:
 
=== Уметност и живот ===
Има само неколку преостанати зачувани графики од ерата на династијата Хан, а многу повеќе знаеме за [[Сликарство|сликарствотосликарство]]то од тоа време. Од овие извори, се чини дека сликата е како магија. Проклетството и [[болест]]<nowiki/>ите можеле да се прекинат со ставање на вистинскиот тип на слика над креветот на пациентот.
 
[[Податотека:Han Bronze Mirror.JPG|мини|Книжевност и уметнст]]