Етиопски календар: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Kole23 (разговор | придонеси)
Создадено преведувајќи ја страницата „Етиопски календар
 
с Кирилизација, replaced: Јулијанскиот календар → јулујанскиот календар using AWB
Ред 1:
'''Етиопскиот календар''' или '''еритрејскиот календар''' е главниот [[Календар|календар што се]] користи во Етиопија, а исто така служи како литургиска година за [[Христијани|христијанитехристијани]]те во [[Еритреја]] и Етиопија кои припаѓаат на Еритрејската Православна Црква Теваедо, Етиопија [[Православна црква|Православна Црква]], Источна [[Римокатоличка црква|католичка црква]], [[Коптска православна црква|Копска православна црква]] во [[Александрија]] и Етиопско-Еритрејски [[евангелизам]].
 
== Општи карактеристики ==
Тоа е [[Сончев календар|соларен календар,]] кој, пак, потекнува од [[Египетски календар|египетскиот календар]], но како [[јулијански календар]], тој додава скок ден на секои четири години без исклучок, а годината ја започнува на 29 август или 30 август во јулијанскиот календар. Јазот помеѓу 7-8 години помеѓу етиопските и [[Грегоријански календар|Грегоријанските календари]] произлегува од алтернативна пресметка при одредувањето на датумот на [[Благовештение|Благовештението]]то . Како и коптскиот календар, етиопскиот календар има 12 месеци од 30 дена плус 5 или 6 епагонални денови, кои го опфаќаат тринаесеттиот месец. Етиопските месеци започнуваат во истите денови како и оние во коптскиот календар, но нивните имиња се во [[Гиз|Гез]]. Шестиот егогоменски ден се додава на секои 4 години, без исклучок, на 29 август во јулијанскиот календар, 6 месеци пред соодветниот ден на скок на Јулијан. Така, првиот ден од етиопската година, 1 маскара, во годините помеѓу 1900 и 2099 година, обично е 11 септември. Сепак, паѓа 12 септември во годините пред Грегоријанската скок година.
 
== Ери ==
За да ја одбележат годината, Етиопјаните и следбениците на еритрејските цркви денес ја користат ерата на Воплотувањето, која датира од Благовештението или воплотувањето на [[Исус Христос|Исус]] на 25 март, како што е пресметано од [[Анијан Александриски|Аниан од Александрија]]; така што неговата прва граѓанска година започна 7 месеци порано, на 29 август. Ова доведува до тоа бројот на години во Етиопија да биде 8 години помалку од бројот на Грегоријанските години од 1 јануари до 10 или 11 септември, а потоа и за 7 години помалку за остатокот од Грегоријанската година. Во минатото, многу други епохи за многу години исто така биле широко користени во Етиопија и Кралството Аксум.
 
=== Ера на маченици ===
Најважната ера - некогаш широко користена од источното [[христијанство]], а сè уште се користи од Коптската православна црква во Александрија - била ерата на маченици, позната и како епоха на [[Диоклецијан|Диоклеција]], или доба на Диоклецијан и маченици, чија прва година започна на 29 август 284 г. Во однос на Грегоријанските и Јулијанските новогодишни денови, од 1 до 4 месец подоцна, разликата помеѓу ерата на мачениците и годината по Христа е 285 години (285 = 15 × 19). Ова е затоа што во 525 година, Дионисиј Екигус реши да додаде 15 метонски циклуси на постојните 13 метонски циклуси од ерата на Диоклеција (15 × 19 + 13 × 19 = 532) за да го добие целиот 532-годишен [[Велигден|велигденскивелигден]]ски циклус, чиј прв циклус заврши.
 
=== ''Anno Mundi'' (во годината на светот) спрема Панодор ===
Околу 400 година од н.е., Александрискиот [[монах]] Панодор ја утврдил ерата на Александрија, датумот на неговото потекло, 29 август 5493 година п.н.е. После 6 век од нашата ера, тоа го користеле египетски и етиопски [[Хронологија|хронолози]]. Дванаесеттиот 532-годишен циклус од овој период започна на 29 август 360 година, и така 76 години по ерата на мачениците.
 
=== ''Anno Mundi'' (во годината на светот) според Анијан ===
Владиката Анијан го претпочиташе стилот на Благовештение како стил на Нова Година, 25 март. Така тој поминал во времето на Пандор за околу шест месеци, за да започне на 25 март 5492 година п.н.е. Во етиопскиот календар, ова е еквивалентно на 15 Магабит 5501. П.н.е. <ref> "Ring in the New". 10 September 2004. Retrieved 8 February 2017.</ref> ''Anno Mundi'' остана во употреба до крајот на 19 век. век. <ref> "Walters Ms. W.850, Ethiopian Gospels". Retrieved 8 February 2017. Church of Madhane Alam in Majate, 1892–1893, known from the endnote on fol. 95r, which gives a record in Amharic of a land grant to the church of Mǝğäte Mädḫane ‛Aläm, enacted in the Year of Matthew, 7385 Anno Mundi (= 1885 EC = 1892–1893 AD)</ref>
 
== Циклусот на престапната година ==
Четиригодишниот циклус е поврзан со четири евангелисти: првата година по етиопската [[Престапна година|скок година]] се вика година на [[Јован Богослов|Јован]], потоа година на [[Апостол Матеј (Евангелист)|Метју]], а потоа и година на [[Апостол Марко (Евангелист)|Марк]]. Година со 6. епагономниот ден традиционално се одбележува како година на [[Апостол Лука (Евангелист)|Лука]] .
 
== Месеци ==
{| class="wikitable"
! Ge'eẑ, amharik и tigrinia
! Јулијанскиотјулујанскиот календар
! Грегоријанскиот календар
|-