Украина: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
с Јазична исправка, replaced: Отоманската империја → Отоманското Царство (2) using AWB |
||
Ред 101:
== Етимологија ==
Се верува (најповеќе под влијание на руската и полската историографија)<ref>Русанівський, В. М. Українська мова // Енциклопедія «Українська мова». — К., 2000.</ref> дека името Украина доаѓа од [[Старословенски јазик|старословенскиот]] поим ''украина'' што значи „гранична област“ или „крајина“<ref>{{cite web|url=http://litopys.org.ua/rizne/nazva_eu.htm |title=З Енциклопедії Українознавства; Назва "Україна" |publisher=Litopys.org.ua |accessdate=October 31, 2011}}</ref>. Поимот може често да се сретне во Источнословенските хроники од 1187 година.<ref name="gaida">Ф.А. Гайда. От Рязани и Москвы до Закарпатья. Происхождение и употребление слова «украинцы» // Родина. 2011. № 1. С. 82–85. [http://www.edrus.org/content/view/22784/56/]</ref> Поимот ''украини'' (множина) се користел и за [[Големото московско кнежество]] како и за [[Големото литванско кнежество]]. Во XVI и XVII век, овој поим се користел за земјите кои граничеле со номадскиот свет ([[Кримско ханство]]).
Многу современи украински историчари поимот „у-краина" го преведуваат како "во-земја", "татковина" или "наша-земја".<ref name="pivtorak">{{cite web|url=http://litopys.org.ua/pivtorak/pivt12.htm |title=Григорій Півторак. Походження українців, росіян, білорусів та їхніх мов |publisher=Litopys.org.ua |accessdate=October 31, 2011}}</ref> Овој превод е во согласност со оригиналното значење на на предлогот „у-“ во украинскиот јазик и именката „країна“ - „краина“.<ref>The Comprehensive Dictionary of the Contemporary Ukrainian Language. Perun Publishers, 2005.</ref> При што треба да се разликува значењето на „гранична земја“ (украина vs. окраина)<ref name="pivtorak"/> кое неконзистентно се презема од бројни научни извори, често од неукраинско потекло,<ref name="gaida"/> додека преводот како "гранична земја" добро се усогласува со традиционалното значење во рускиот јазик на „у-“ и „краина“.<ref>The Comprehensive Dictionary of the Contemporary Russian Language. 2006, T.F. Yefremova.</ref>
Ред 134:
{{Главна|Географија на Украина}}
Со 603.700 км² Украина е 44. најголема земја во [[свет]]от и прва најголема држава на европскиот континент, сметајќи ги само земјите кои се протегаат целосно во [[Европа]].
Пејзажот на Украина е составен од плодни низини и платоа. Во Украина има големи реки како на пример [[Днепар]], [[Северски Донец]], [[Днестар]] и јужен [[Бух]]. На југот на земјата делтата на [[Дунав]] ја создава границата помеѓу Украина и Романија. Единствените планини во земјата се Карпатите кои се наоѓаат на запад и највисок врв е [[Хора Ховерла]] со 2.061 m.
Климата во Украина е континентална, додека на југот се забележува и умерена медитеранска клима.
Ред 143:
{{Main|Политика на Украина}}
Украина е [[република]] со мешан полупретседателски и [[полупарламентарен систем]] со посебна законодавна, извршна и судска власт. Претседателот се избира за мандат од пет години на претседателски избори и е на чело на државата.
Ред 166 ⟶ 164:
[[Податотека:Будинок Київської контори Державного банку.JPG|мини|десно|Зградата на Народната банка на Украина]]
За време на советската ера, економијата на Украина била втора најголема економија во СССР. Таа била важен индустриски и земјоделски центар. Со падот на СССР земјата почнала да се трансформира во пазарна економија. Владата на Украина започнала со имплементирање на нови закони и нова монетарна политика.
Во 2007 година, БНП на Украина бил рангиран на 29 место со 359.9 милијарди долари. БНП по глава на жител во 2008 бил 7.800, додека номиналниот БНП бил 198 милијарди долари.
Ред 178 ⟶ 176:
Службен јазик во Украина е [[украинскиот јазик]], но од голема важност на економски и културен план е познавањето на [[рускиот јазик]]. Украински јазик зборува околу 55% од населението, додека руски јазик 45%.
{{Најголеми градови во Украина}}
Ред 203 ⟶ 200:
}}
Во текот на својата рана историја, Украина била населена со пагански племиња кои ја практикувале својата [[религија]]. Кон крајот на првиот милениум во земјата бил воведен [[Православие|византискиот ритуал]]. Се претпоставува дека [[апостол Андреј]] бил оној кој прв дошол на овие простории да ја проповеда [[христијанство|новата]] [[религија]]. [[Јудаизам|Јудаизмот]] на просторите на денешна Украина бил присутен пред повеќе од 2000 години, кога еврејските трговци патувале заедно до грчките колонии. Од [[XIII век]] еврејското присуство во Украина значително се зголемило. Подоцна во Украина бил основан и [[хасидизам|Хасидизмот]]. [[Ислам|Муслиманската религија]] во Украина се појавила во времето на [[Златна Орда|Златната орда]] и [[Османлиска империја|
▲Во текот на својата рана историја, Украина била населена со пагански племиња кои ја практикувале својата [[религија]]. Кон крајот на првиот милениум во земјата бил воведен [[Православие|византискиот ритуал]]. Се претпоставува дека [[апостол Андреј]] бил оној кој прв дошол на овие простории да ја проповеда [[христијанство|новата]] [[религија]]. [[Јудаизам|Јудаизмот]] на просторите на денешна Украина бил присутен пред повеќе од 2000 години, кога еврејските трговци патувале заедно до грчките колонии. Од [[XIII век]] еврејското присуство во Украина значително се зголемило. Подоцна во Украина бил основан и [[хасидизам|Хасидизмот]]. [[Ислам|Муслиманската религија]] во Украина се појавила во времето на [[Златна Орда|Златната орда]] и [[Османлиска империја|Отоманската империја]]. [[Кримски татари|Кримските Татари]] го прифатиле исламот во времето на Златната Орда, а подоцна станале вазали на Отоманската империја. Во времето кога била била создадена [[Украинска ССР]] и земјата била во составот на СССР, [[атеизам|атеистичкиот]] режим придонел за прогонување на голем број на христијански свештеници. Голем број на цркви биле или рушени или затварени.
== Култура ==
Ред 224 ⟶ 219:
{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Украина| ]]
[[Категорија:Источна Европа]]
| |||