Отоманско-византиски војни: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Замена на Image:Siege_of_Constantinople.jpg со Image:Siege_of_a_city,_medieval_miniature.jpg (од страна на CommonsDelinker поради: File renamed: [[:commons:COM:FR#reaso
с clean up, replaced: |coauthors= → |author2= using AWB
Ред 13:
|}}
{{Османлиско-византиски војни}}
'''Отоманско-византиските војни''' претставуваат серија од воени конфликти помеѓу [[Отоманци]]те и [[Византијци]]те, кои довеле до конечно распаѓање на Византија како империја и до [[подем на Отоманската империја]].
 
Во [[1204]] година византиската престолнина [[Константинопол]] била окупирена и опседната од страна на крстоносците во рамките на [[Четврта крстоносна војна|Четвртата крстоносна војна]]. ОВа претставувало важен момент на христијанскиот раскол меѓу истокот и западот. Византија по распаѓањето на повеќе земји останала поделена и во хаос<ref>[http://www.historytoday.com/jonathan-phillips/fourth-crusade-and-sack-constantinople The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople], Jonathan Phillips, History Today v 54:5 2004</ref>. Користејќи ја предноста на ситуацијата, Селџуците започнале со освојување на територијата во Западна Анадолија. Како главен нејзин конкурент бил еден од наследничките на Византија, [[Никејско царство|Никејската империја]]. По повторното заземање на градот Константинопол во 1261 година од страна на никејскиот император, самата Византија била обновена. Но позициите на Византија на европскиот континент останале многу мали бидејќи на Балканот постоеле големи држави како Бугарија, Србија и Епир. Во следниот период започнале да се намалуваат позициите на Селџуците во Мала Азија, кое довело до распаѓање на империјата на неколку мали емиратства или бејлици. Едно од најсилните кое се покажало во иднина било онаа на [[Осман I|бегот Осман]], кој во [[1299]] година го дал почетокот на неговите идни освојувања<ref>{{цитирана книга |last=Bideleux |first=Robert |coauthorsauthor2=Ian Jeffries |title=A history of eastern Europe: crisis and change |year=1998 |publisher=Routledge |isbn=0-4151-6111-8 |pages=62 }}</ref>
 
Во рок од 50 години од основањето на [[Османлиска империја|Османлискиот бејлик]], византиска [[Мала Азија]] престанала да постои, додека до 1380 била заземена византиска [[Тракија]]<ref>{{cite book|last=Grant|first=R.G.|title=Battle a Visual Journey Through 5000 Years of Combat|location=London|publisher=Dorling Kindersley|year=2005|page=122}}</ref> а веќе во 1400-тите години, Византија се наоѓача во делови на МОреја, неколку егејските острови и дел од Тракија во непосредна близина на главниот град. По [[Битка кај Никопол|Никополската битка]], инвазијата на [[Тимур]] во [[1402]] година и последната крстоносна [[Битка кај Варна|војна кај Варна]] во [[1444]] година, [[Османлии]]те во [[1453]] година започнале успешна [[опсада на Константинопол]] кое резултирало со конечно распаѓање на [[Византија]].
Ред 30:
Црвено: Латински земји]]
 
Во 1282 година починал [[Михаил VIII Палеолог]], а неговиот син [[Андроник II Палеолог]] ја презел власта. Смртта на стариот византиски цар дошла како олеснување за општеството во целина. Андроник II Палеолог ги напуштил амбициозните потфати на својот татко, се придржувал кон православието и откако започнал со своето самостојно управување во [[1282]] година, ја укинал Лионската унија со Римската црква, склучена од Михаил VIII во 1274 година<ref name=oxford-260>''Oxford History'', pp. 260–261</ref>. Андроник II ја наследил државната каса на Византија во состојба на банкрот, поради големите воени трошоци на Михаил VIII. Царот ги ограниил фискалните привилегии на големите земјопоседници и ги зголемил даноците.
 
Андроник II имал голем интерес во зачувување на анадолските територии на Византија и наредил изградба на тврдини во [[Мала Азија]] и енергична обука на армијата<ref name=oxford-260/>. Византискиот цар наредил неговиот двор да се пресели во Анадолија, за да ги надгледува кампањите против Османлиите. Раните успеси останале бескорисни кога Турците започнале опсада на [[Никеја]] во [[1301]]. Една од поголемите први османлиски победи била [[Битка кај Бафеј|битката кај Бафеј]]. Претходно Османлиите во опсада ги ставиле градовите [[Никеја]], кој бил империјален град и [[Бурса]].<ref>Kazhdan (1991), pp. 1539–1540</ref> Турските напади претставувале и закана за градот [[Никомедија]]. За да го спречи ова, царот [[Андроник II Палеолог]] испратил армија од околу 2.000 војници да го ослободат градот.<ref name="Bartusis">Bartusis (1997), p. 76</ref><ref name="Kazhdan 1991, pp. 251, 1421">Kazhdan (1991), pp. 251, 1421</ref><ref name="Nicol126">Nicol (1993), p. 126</ref> Така битката се случила кај Бафеј, место кое очигледно се наоѓа помеѓу Никомедија и Никеја на [[27 јули]] [[1302]] година. Во битката, Османлиите успеале да го скршат отпорот на Византијците, принудувајќи ги да се повлечат кон Никомедија.<ref name="Bartusis"/><ref> name="Kazhdan (1991), pp. 251, 1421<"/ref><ref name="Nicol126">Nicol (1993), p. 126</ref>
 
По неуспесите на Византијците да се справат со сопствени сили, императорот ги повикал каталонските војници на чело со [[Роже де Флор]], кој пристигнал во [[Константинопол]] со 39 галии и 6500 луѓе, за да се бори со османлиските сили. Каталонците имале успех и привремено ја задржиле турската офанзива во Витина, но откако не ја добиле платата која им била ветена, тие започнале со грабежи по византиските територии во [[Мала Азија]]. Во 1305 година Роже де Флор бил повикан во [[Едрене]] каде бил убиен за време на една гозба. Ова убиство довело до крвави погрони, познати како Каталонска одмазда: платениците кренале востание и се здружиле со Османлиите па заедно започнале со своите пустошења по источна Тракија во текот на две години. Напаѓачите биле поразени во [[1308]] година кај [[Солун]].
Ред 58:
== 1371-1394 ==
[[Податотека:Murat I Balcans.JPG|thumb|Отоманската инвазија во времето на Мурат I]]
Во [[1373]] година бил склучен сојуз меѓу Мурат и византискиот император Јован V. Ова зближување било потикнато од истовремените бунтови на нивните синови [[Савчи Бег]] и Андроник. Една кратка хроника од [[1377]] година соопштува дека Андроник во мај 1373 година го напуштил Константинопол бегајќи од сопствениот си татко и се сретнал со султановиот син. Бунтот започнал на 25 мај, но истиот бил задушен уште пред да започне. На 29 септември 1373 година востание повторно дигнал султановиот син, по кое Мурат го заробил и наредил да биде ослепен, а Андроник бил затворен. Вестите за овој сојуз стигнале до папата во Рим, кој во следните години го нарекол ''сојуз на нечестта'', и покрај тоа што папата претходно не сакал да му помогне на византискиот император.
 
Во 1376 година најверојатно со помош на Џенова, Андроник заедно со неговиот син и сопруга успеале да побегнат од затворот. Со помош на отоманците тие успеале да влезат во Константинопол и да ги поразат неговиот татко и брат Мануел и Теодор и да ги затворат. Како знак на благодарност тој ја дал својата сестра на отоманскиот султан. Султанот исто така го посакал Галиполи и Андроник му го предал полуостровот во 1377 година. Освен тоа, императорот му платил и огромен данок.
Ред 68:
== 1394-1424 ==
 
Иако односите со Јован VII се подобриле, Султан Бајазит I го опсадил [[Константинопол]] од 1394 до 1402 година. По пет годишна опсада, Мануил II му го доверил градот на неговиот внук и тргнал (со придружба од 40 луѓе) на долго патување во странство да бара помош против [[Османлиска империја|Османлиската империја]] од дворовите на западна Европа. Во меѓувреме против османлиска крстоносна војна водена од [[Кралство Унгарија|унгарскиот]] крал [[Сигмунд Луксембуршки]] била неуспешна при [[Битка кај Никопол|Битката кај Никопол]] на [[25 септември]] [[1396]] година, но османлиите биле и самите тешко поразени од [[Тамерлан]] во [[Битка кај Ангора|Битката кај Ангора]] во 1402 година. Мануил II испратил 10 бродови да им помогнат на крстоносците во Никопол. Како што синовите на Бајазит I се бореле за наследството на [[Отомански интеррегнум|османлискиот интеррегнум]], Јован VII успеал да ги врати во посед европскиот брег на [[Мраморно Море|Мраморното Море]] и Солун под византиска власт. Кога Мануил II се вратил дома во [[1403]] година, неговиот внук му ја предал контролата на Константинопол и бил награден со владение на новоосвоениот Солун. Мануил исто така од османлиите го освоил [[Несебар]] (1403–1453), [[Варна]] (1403–1415), и мраморното крајбрежје [[Ушкудар|Скутари]] до [[Измит|Никомедија]] меѓу 1403–1421 година. Мануил II бил во пријателски односи со победникот од Османлиската граѓанска војна, [[Мехмед I]] (1402–1421), но неговите обиди да се вмеша во изборот на наследникот довело до нов [[Опсада на Константинопол (1422)|напад на Константинопол ]] од [[Мурат II]] (1421–1451) во 1422. По доаѓањето на власт на [[Мурат II]], тој сакал да се одмазди на Византија главно поради тоа што таа била еден од потикнувачите на граѓанската војна која се создала во султанатот. Така, на пристаништето на Солун, Мурат се нашол во [[1422]] година.<ref>John Julius Norwich, ''Byzantine: The Decline and Fall'' (Alfred A. Knopf Pub.: New York, 1998) p. 394</ref> За да се заштити подобро, Византија и го дала градот на [[Венецијанска република|Венецијанската република]].<ref>John Julius Norwich, ''A History of Venice'' (Alfred A. Knopf Pub.: New York, 1982) p. 343</ref><ref>Mango, Cyril. The Oxford History of Byzantium. 1st ed. New York: Oxford UP, 2002. pg 277 </ref> Турците својата опсада ја одржиле до [[1430]] година кога го нападнале градот а потоа и го зазеле.<ref>Lord Kinross, ''The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire'', p. 85</ref> Во битката за Константинопол, Османлиите за прв пат употребиле [[топ]], кој иако бил со краток дострел сепак помогнал во битката.<ref name="Constantinople">Stephen Turnbull, ''[http://www.ospreypublishing.com/title_detail.php/title=S759X~ser=FOR The Walls of Constantinople, AD 324–1453]'', [[Osprey Publishing]], ISBN 1-84176-759-X.</ref> Силите на двете страни биле технички исти. Османлиите морале да изградат свои бази за да ги нападнат [[Константинополски ѕидини|ѕидините на градот]].<ref name="Constantinople" /> Византиските бранители ја освоиле оваа битка.
 
==1424-1453==