Грција: Разлика помеѓу преработките

Грција се наоѓа на раскрсница помеѓу [[Европа]], [[Азија]] и [[Африка]]. Земјата се наоѓа на јужниот дел на [[Балканскиот полуостров]] и има копнени граници со [[Бугарија]], [[Македонија]] и [[Албанија]] на север, и со [[Турција]] на исток. Грција граничи на исток со водите на [[Егејско Море|Егејското Море]], на запад [[Јонско Море|Јонското Море]] и на југ со [[Средоземно Море|Средоземното]] и [[Критското Море|Критскотото Море]]. Грција има најдолго крајбрежје на медитеранскиот басен и 11-тата најдолга крајбрежна линија во светот со должина од 13.676 километри, со голем број острови, од кои 227 се населени. Осумдесет проценти од Грција е планински, а планината [[Олимп]] е највисокиот врв на 2918 метри. Земјата се состои од девет географски региони: [[Егејска Македонија|Македонија]], [[Централна Грција]], [[Пелопонез]], [[Тесалија]], [[Епир]], [[Егејски Острови|Егејските Острови]] (вклучувајќи ги [[Додеканези|Додеканезите]]те и [[Киклади]]), [[Тракија]], [[Крит]] и [[Јонски Острови|Јонските Острови]].

Грција се смета за лулка на западната цивилизација, како родно место на [[демократија]]та<ref>Финли, М. И. Демократија Античка и Модерна. 2ро изд., 1985. Лондон: Hogarth.</ref>, западната филозофија<ref> историја на Филозофијата, Издание 1 од Фредерик Коплстон</ref>, западната литература, историографијата, политичките науки, големите научни и математички принципи, западната драма<ref>Брокет, Оскар Г. Историја на Театарот. шесто изд., 1991. Бостон; Лондон: Allyn and Bacon.</ref>, а особено [[Олимписките игри]]. Од 8 век п.н.е., Грците биле организирани во различни независни [[Град-држава|градови-држави]], познати како полиси, кои го опфаќале целиот медитерански регион и [[Црното Море]]. [[Филип Македонски]] го обединил најголемиот дел од територијата на денешна Грција во 4 век п.н.е., додека неговиот син и наследник [[Александар Велики]] за многу брзо време го освоил најголемиот дел од античкиот свет, од источниот Медитеран до [[Индија]]. Грција била припоена од Рим во 2 век п.н.е., станувајќи составен дел на [[Римското Царство]] и нејзиниот наследник, [[Византија]], во која доминантен бил грчкиот јазик и култура. [[Грчка православна црква|Грчката Православна Црква]], основана во првиот век, помогнала во обликувањето на модерниот грчки идентитет и ги пренела грчките традиции во поширокиот православен свет. Паѓајќи под [[Отоманска Грција|османлиска власт]] во средината на [[15 век]], модерната национална држава на Грција се појавила во [[1830]] година по [[Грчка војна за независност|војната за независност]]. Богатото историско наследство на Грција се рефлектира од неговите 18 локации на [[светско наследство на УНЕСКО]].

Суверената држава Грција е унитарна [[парламентарна република]] и развиена земја со напредна економија со висок приход, висок квалитет на живот и многу висок стандард на живеење. Како основачки член на [[Обединетите нации]], Грција била десеттиот член која се приклучила на Европската Заедница во 1981 година<ref>{{цитирана веб страница |url=http://europa.eu/abc/european_countries/eu_members/greece/index_en.htm |publisher=europa.eu |work=Европска Унија |accessdate=2007-04-07 |title=Земји Членки на ЕУ: Грција}}</ref> (претходник на [[Европска Унија|Европската Унија]]) и е дел од [[Еврозона|Еврозоната]]та од [[2001]] година. Исто така е член на бројни други меѓународни институции, вклучувајќи го и [[Советот на Европа]], [[НАТО]] [[Организација за економска соработка и развој|ОЕСР]] од 1961,<ref>{{цитирана веб страница |url=http://www.oecd.org/document/7/0,2340,en_2649_201185_1915847_1_1_1_1,00.html |publisher=www.oecd.org |work=Организација за економска соработка и развој |title=Повелба за ОЕСР |accessdate=2007-04-07}}</ref>, [[Организацијата за економска соработка и развој]] (ОЕЦД), [[Светска трговска организација|Светската трговска организација]] (СТО), [[ОБСЕ|Организацијата за безбедност и соработка во Европа]] (ОБСЕ) и [[Меѓународна организација на франкофонијата|Меѓународната организација на франкофонијата]] (ОИФ), [[Западна Европска Унија|ЗЕУ]] од 1995 и [[Европска вселенска агенција|ЕВА]] од 2005 и.т.н.<ref name = ESA>{{цитирана веб страница |url=http://www.esa.int/esaCP/SEMWYQRMD6E_index_0.html |title=Грција станува 16-тата земја членка на ЕВА |publisher=www.esa.int |work=Европска вселенска агенција |date=2005-03-22 |accessdate=2007-04-07}}</ref>. Единственото културно наследство на Грција, големата туристичка индустрија, истакнатиот шпедитерски сектор и геостратегиското значење ја класифицираат земјата како средна сила. Таа е најголемата економија на [[Балкан]]от, каде што е значаен регионален инвеститор.

Грција е дом на првите напредни цивилизации во Европа и се смета за родно место на западната цивилизација{{efn|See:<ref name="Duchesne2011">{{cite book|author=[[Ricardo Duchesne]]|title=The Uniqueness of Western Civilization|url=https://books.google.com/books?id=pWmDPzPo0XAC&pg=PA297|date=7 February 2011|publisher=BRILL|isbn=978-90-04-19248-5|page=297|quote=Листата на книги кои ја прославувале Грција како лулка на Западот (на англиски јазик) е бесконечна; уште два примери се дело на Чарлс Фримен: Фондацијата на западниот свет (1999) и Грчките начини на Брус Торнтон: Како Грците ја создадоа западна цивилизација (2000)}}</ref><ref name="BotticiChalland2013">{{cite book|author1=Chiara Bottici|author2=Benoît Challand|title=The Myth of the Clash of Civilizations|url=https://books.google.com/books?id=QW1lrPMXprwC&pg=PA88|date=11 January 2013|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-95119-0|page=88|quote=Причината зошто дури и еден толку софистициран историчар како Пагден може да го направи тоа е дека идејата дека Грција е лулка на цивилизацијата е толку многу вкоренета во западните умови и училишните програми како што треба да се земат здраво за готово.}}</ref><ref name="Broad2007">{{cite book|author=William J. Broad|title=The Oracle: Ancient Delphi and the Science Behind Its Lost Secrets|url=https://books.google.com/books?id=8Oi_sVWIXLAC&pg=PA120|year=2007|publisher=Penguin Publishing Group|isbn=978-0-14-303859-7|page=120|quote=Во 1979 година, пријател на де Боер му се приклучи на тим од научници што одеа во Грција за да ја оценат соодветноста на ... Но идејата за проучувањето за Грција - лулка на западната цивилизација, нов примерок на тектонските сили во ...}}</ref>}}<ref name="Slomp2011">{{cite book| first =Hans | last = Slomp|title=Europe, A Political Profile: An American Companion to European Politics: An American Companion to European Politics|url = https://books.google.com/books?id=LmfAPmwE6YYC&pg=PA50 |accessdate=5 December 2012|date=30 September 2011 | publisher =ABC-CLIO|isbn=978-0-313-39182-8|page=50|quote= Грчката култура и демократија. Како лулка на западната цивилизација, Грција одамна ја открива вредноста и убавината на индивидуалното човечко суштество. Околу 500 п.н.е., Грција}}</ref><ref name="BullietCrossley2007">{{cite book| first1 = Richard W | last1 = Bulliet | first2 = Pamela | last2 = Kyle Crossley| first3= Daniel R | last3 = Headrick| first4 = Lyman L | last4 = Johnson | first5 = Steven W | last5 = Hirsch|title=The Earth and Its Peoples: A Global History to 1550|url = https://books.google.com/books?id=TM4cFlroi7AC&pg=PA95|accessdate=5 December 2012|date=21 February 2007 | publisher =Cengage |isbn=978-0-618-77150-9|page=95|quote= Појавата на минојската цивилизација на островот Крит и микенската цивилизација на Грција е уште една ... беше дом на првата европска цивилизацијата која имала сложени политички и социјални структури и напредни технологии}}</ref><ref name="Pomeroy1999">{{cite book| first =Sarah B | last = Pomeroy|title=Ancient Greece: A Political, Social, and Cultural History|url=https://books.google.com/books?id=INUT5sZku1UC|accessdate=5 December 2012|year=1999 | publisher =Oxford University Press|isbn=978-0-19-509742-9|quote=Напишано од четири водечки авторитети на класичниот свет, тука е нова историја на античка Грција која динамично претставува една генерација на нови увиди на родното место на Западната цивилизација.}}</ref><ref name="Frucht2004">{{cite book| first = Richard C | last = Frucht|title=Eastern Europe: An Introduction to the People, Lands, and Culture|url = https://books.google.com/books?id=lVBB1a0rC70C&pg=PA847 |accessdate=5 December 2012|date=31 December 2004 | publisher =ABC-CLIO|isbn=978-1-57607-800-6|page= 847|quote= изгледа дека луѓето прв пат влегоа во Грција како ловци-собирачи од југозападна Азија пред околу 50.000 години ... од културата и технологијата од бронзеното време ги постави темелите за подемот на првата европска цивилизација, Минојски Крит}}</ref>, почнувајќи од [[Кикладска цивилизација|Кикладската цивилизација]] на островите на [[Егејско Море]] околу 3200 година п.н.е.<ref>{{Cite book | last = Sansone | first = David | title = Ancient Greek civilization | page = 5 | url = https://books.google.com/?id=YJONdN0dNYQC&pg=PT27&q=cycladic%20civilization | publisher = Wiley | year = 2011| isbn = 9781444358773 }}</ref>, [[минојска цивилизација|минојската цивилизација]] на [[Крит]] (2700-1500 п.н.е.)<ref name="Frucht2004" /><ref name="World and Its Peoples">{{cite book| title= World and Its Peoples| url=https://books.google.com/books?id=b5vHRWp8yqEC&pg=PA1458|accessdate=5 December 2012|date=September 2009|publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-7902-4|page= 1458|quote=Greece was home to the earliest European civilizations, the Minoan civilization of Crete, which developed around 2000 BC, and the Mycenaean civilization on the Greek mainland, which emerged about 400 years later. The ancient Minoan}}</ref>, како и [[микенска цивилизација|микенската цивилизација]] (1600-1100 п.н.е.)<ref name="World and Its Peoples" />. Овие цивилизации имале рана форма на грчки јазик. Микенците постепено ги апсорбирале Минојците, но насилно пропаднале околу 1200 п.н.е., за време на регионални превирања познати како колапсот на бронзеното време<ref>{{Cite book | last = Drews | first = Robert |author-link=Robert Drews | title = The End of the Bronze Age: Changes in Warfare and the Catastrophe Ca. 1200 BC | page = 3 | url = https://books.google.com/?id=bFpK6aXEWN8C&printsec=frontcover&q=greece%20bronze%20age%20collapse | publisher = Princeton University Press | year = 1995}}</ref>. Ова довело во период познат како [[Грчки мрачен век]], од кој пишаните записи се отсутни.

Крајот на т.н. Мрачен период традиционално датиран во 776 п.н.е., година на првите [[Олимписки игри]]<ref>{{Cite book | first = John R | last = Short | title = An Introduction to Urban Geography | page = 10 | url = https://books.google.com/?id=uGE9AAAAIAAJ&pg=PA10&q=greek%20dark%20ages%20776%20BC | publisher = Routledge | year = 1987}}</ref>. Се верува дека [[Илијада]] и [[Одисеја]], основните текстови на западната книжевност, биле составени од [[Хомер]] во VII или VI век п.н.е.<ref>Vidal-Naquet, Pierre. ''Le monde d'Homère'' (The World of Homer), Perrin (2000), p. 19.</ref><ref name="The Odyssey 2003">[[D.C.H. Rieu]]'s introduction to ''The Odyssey'' (Penguin, 2003), p. ''xi''.</ref> Со крајот на мрачниот период, се појавиле различни царства и [[Град-држава|градови-држави]] низ грчкиот полуостров, кои се прошириле на брегот на [[Црното Море]], јужна Италија ([[Голема Грција|Магна Грција]]) и [[Мала Азија]]. Овие држави и нивните колонии достигнале големи нивоа на просперитет што резултирало со невиден културен бум, изразен во архитектурата, драмата, науката, математиката и филозофијата. Во 508 п.н.е., [[Клистен]] го воспоставил првиот демократски систем во светот во [[Атина]]<ref name="BKDunn1992">{{Cite book | first = John | last = Dunn | title = Democracy: the unfinished journey 508 BC&nbsp;– 1993 AD | publisher = Oxford University Press | year = 1994 | isbn = 978-0-19-827934-1}}</ref><ref name="BKRaaflaud2007">{{Cite book | first1 = Kurt A | last1 = Raaflaub | first2 = Josiah | last2 = Ober | first3 = Robert W | last3 = Wallace | title = Origin of Democracy in Ancient Greece | publisher = University of California Press | year = 2007 | isbn = 978-0-520-24562-4 | url = https://books.google.com/books?id=6qaSHHMaGVkC}}</ref>.

По смртта на Александар, династијата [[Антигониди]], ја воспоставила својата контрола над [[Македонија]] до 276 п.н.е.<ref>{{cite book | last = Spielvogel | first = Jackson | title = Western Civilization | volume = I: To 1715 | publisher = Thomson Wadsworth | year = 2005 | pages = 89–90 | url = https://books.google.com/books?id=xcNIBlwrjMsC&pg=PA89 | isbn = 978-0-534-64603-5}}</ref> Од околу 200 п.н.е., [[Римска Република|Римската Република]] започнала да ја освојува територијата на денешна Грција<ref name= Flower>{{cite book |title= The Roman Republic | editor-last=Flower | editor-first=Harriet |year=2004 |isbn=978-0-521-00390-2 | pages=248, 258}}</ref>, пред се Македонија. Поразот на Македонија во [[Битка кај Пидна, 168 п.н.е.|Битката кај Пидна]] во 168 п.н.е. го означил крајот на Антигонидската моќ<ref>{{Cite book | title = Britannica | contribution = Antigonid dynasty | year = 2008 | edition = online}}</ref>. Во 146 п.н.е., Македонија била припоена како провинција од Рим, а остатокот од територијата на денешна Грција станал римски протекторат<ref name=Flower /><ref name=Ward>{{cite book |title=A history of the Roman people |last1=Ward |first1=Allen Mason |year=2003 |isbn= 978-0-13-038480-5 |page= 276|display-authors=etal}}</ref>.

Грчките заедници на хеленистичкиот исток биле поврзани во ширењето на [[Рано христијанство|раното христијанство]] во 2 и 3 век<ref>{{cite book | title= Backgrounds of Early Christianity | last = Ferguson | first = Everett | year = 2003 |isbn= 978-0-8028-2221-5 |pages= 617–18}}</ref> , и раните лидери и писатели на христијанството (особено [[Свети Павле|Св. Павле]]) биле претежно грчки, иако генерално не од самата Грција<ref>{{cite book | title= Ancient Rome | last = Dunstan | first = William | year=2011 |isbn=978-0-7425-6834-1 |page=500 | url= https://books.google.com/?id=xkOhwFzz1AkC&pg=PA500&q=early%20christian%20leaders%20speak%20greek |accessdate=29 April 2012}}</ref>. [[Новиот завет]] е напишан на грчки, а дел од неговите делови ја потврдуваат важноста на црквата во Грција во раното христијанство. Сепак, голем дел од Грција се држел за [[Паганство|паганствотопаганство]]то, а древните грчки верски практики сè уште биле во мода кон крајот на IV век од н.е. <ref>{{cite book |title=Early Christian Art and Architecture |last = Milburn |first=Robert |year=1992 |page=158 |url= https://books.google.com/?id=OcRTwsDq_Z4C&pg=PA158&q=early%20christianity%20greece |accessdate=29 April 2012|isbn = 9780520074125 }}</ref>, кога истите биле забранети од римскиот цар [[Теодосиј I]] во 391-392 година<ref name="FriellWilliams2005">{{cite book|author1=Gerard Friell|author2=Peabody Professor of North American Archaeology and Ethnography Emeritus Stephen Williams|author3=Stephen Williams|title=Theodosius: The Empire at Bay|url=https://books.google.com/books?id=I8KRAgAAQBAJ|date=8 August 2005|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-78262-7|page=105}}</ref>. Последните олимписки игри се одржаале во [[393]] година<ref name="Perrottet2004">{{cite book|author=Tony Perrottet|title=The Naked Olympics: The True Story of the Ancient Games|url=https://books.google.com/books?id=B2VPMUBAxUUC&pg=PA190|accessdate=1 April 2013|date=8 June 2004|publisher=Random House Digital, Inc.|isbn=978-1-58836-382-4|pages=190–}}</ref>, и многу храмови биле уништени или оштетени во векот што следувал. Во Атина и во руралните средини, паганизмот опстојувал и во 6 век од н.е.<ref name="Evans2005">{{cite book|author=James Allan Stewart Evans|title=The Emperor Justinian and the Byzantine Empire|url=https://books.google.com/books?id=xDNv6qZ_I-IC|date=January 2005|publisher=Greenwood Publishing Group|isbn=978-0-313-32582-3|pages=65–70}}</ref>, па дури и подоцна<ref name="Haldon1990">{{cite book|author=J. F. Haldon|title=Byzantium in the Seventh Century: The Transformation of a Culture|url=https://books.google.com/books?id=pSHmT1G_5T0C|year=1990|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-31917-1|page=329}}</ref>. Затворањето на Неоплатонската академија во Атина од страна на царот [[Јустинијан I|Јустинијан]] во 529 година многумина го сметаат за крај на антиката, иако постојат докази дека Академијата продолжила со своите активности по некое време после тоа. Некои оддалечени области, како што е југоисточниот дел на [[Пелопонез]], останале пагански сè до 10 век од н.е<ref>{{cite book |title= Hellenic Temples and Christian Churches: A Concise History of the Religious Cultures of Greece from Antiquity to the Present |last=Makrides |first=Nikolaos |year=2009 |publisher=NYU Press |isbn=978-0-8147-9568-2 |page=206 |url = https://books.google.com/?id=kKOY5NsekfkC&pg=PA17&q=10th%20century |accessdate=29 April 2012}}</ref>.

До 8 век речиси цела денешна Грција била под јурисдикција на [[Света Столица|Светата столица]] во [[Рим]] според системот на [[Пентархија]]. Византискиот цар [[Лав III]] ја проширил границата на [[Цариградската Патријаршија]] кон запад и север во 8 век<ref>[https://books.google.com/books?id=2rayUr0j28wC&pg=PA203&dq=iconoclast+papal+jurisdiction+Illyricum#v=onepage&q=iconoclast%20papal%20jurisdiction%20Illyricum Deno John Geanakoplos, ''Byzantium: Church, Society, and Civilization Seen Through Contemporary Eyes'' (University of Chicago Press, 1984), p. 203]</ref>.

[[File:Palace of the Grand Master of the Knights of Rhodes (9451928431).jpg|alt=|thumb|Палатата на Големиот мајстор на Витезите на [[Родос]], административен центар на [[Болничари|Болничарите]]те]]

Поголемиот дел од територијата на денешна Грција, под власта на [[Отоманското Царство]] била во периодот од [[15 век]] па се до прогласувањето на независност во [[1821]] година. Овој период од [[Историја на Грција|историјата на Грција]] е познат како ''Tourkokratia''.

По покорувањето на [[Србија]], Османлиите во 1453 година го зазеле градот [[Цариград]], и веднаш по тој голем успех се упатиле во внатрешноста на Грција. Така во 1458 година ја зазеле и [[Атина]]. Грците власта на Пелопонез ја задржиле уште само две години. Во 1460 година, полуостровот бил во рацете на Венецијанската република и Џеновската република, но веќе во 1500 година поголемиот дел од полуостровот и разните помали острови припаѓале на Османлиите. Високите планини во Грција биле скоро недопрени, па тоа им претставувало единствено засолниште на Грците. Во 1571 година бил заземен Кипар. Венецијанската република Крит го држал до 1670 година. Јонските острови биле само на кратко во владеење на Османлиите (Кефалонија 1479-1481 и 1485-1500), и практично останале под власта на Венеција.

Османлиска Грција била поделена во шест [[санџак|санџаци]], и секој бил управуван од страна на санџакбеј, близок соработник на [[султан]]от кој престолнината на Османлиите ја преместил во [[Цариград]]. Пред оваа поделба, Османлиите во царството поделбата ја вршиле врз основа на [[религијата]]. На [[Цариградска Патријаршија|Цариградската патријаршија]] и било признаено првото да биде духовен водич на сите христијани во земјата, без разлика од каде потекнуваат. Патријархот бил одговорен пред султанот за однесувањето на [[Православие|православното]] население. Во првите векови од владеењето, Цариградската патријаршија го помагала црковното дело и училиштата и во голем степен се спротиставувала за напорите на Османлиите да го потурчат христијанското население на [[Балкански полуостров|Балканскиот полуостров]]. Некои грчки градови, како [[Атина]] и [[Родос]], ја задржиле општинската самоуправа, додека во сите останати биле ставени османлиски управители. Некои области, како на пример полуостровот [[Мани Пелопонез]], и делови од [[Крит]] и [[Епир]], практично останале независни. За време на честите [[турско-венецијански војни]], Грците секогаш застанувале на страната на [[Венецијанска република|Вернецијанската република]], со мали исклучоци. <ref>For example, during the [[Turkish-Venetian War (1714-1718)#The Ottoman conquest of the Morea|Turkish reconquest of the Morea]] in 1715, local Greeks supplied the Turks and refused to join the Venetian army due to feared future reprisals by the Turks. (Stavrianos, L.S. ''The Balkans since 1453'', p. 181).</ref>[[Грчка Православна црква|Грчката православна црква]] помагала во голем степен во зачувувањето на грчкото наследство. Наголемите прогони на христијание во Грција се случиле во времето на [[Селим I]], кој се обидел да го искорени христијанското население од Османлиската империја, наредувајќи конфискација на сите христијански цркви.<ref>Paroulakis, p. 11.</ref> Вклучувањето на Грција во составот на Османлиското Царство имало долгорочни последици. Етничкиот состав на населението значително се изменил. Турците интензивно се населиле во [[Тракија]]. По протерувањето на [[Евреи|Евреите]]те од [[Шпанија]] во [[1492]] година, голем дел од тоа население се населел во [[Солун]], кој станал главен еврејски центар на империјата. [[Грчки јазик|Грчкиот јазик]] се распаднал на регионални дијалекти, во него се додале голем број на турски зборови. Грчката музика и грчката култура заедно со нејзините елементи биле под силно влијание на османлиската.

По неколкуте неуспешни опсади на Отоманците на градот [[Виена]] и нејвниот пораз, во [[1683]] година, Османлиите влегле во голема економска криза која довела до зголемување на корупцијата, репресија и неефикасноста на администрацијата. Ова довело до зголемување на незадоволството на населението и до избувнување на повеќе бунтови и востанија во империјата. Грчката популација до некој степен се зголемила во текот на [[17 век]], кога населението од малите населени места во планините се населиле по градовите. Во текот на [[17 век]] и [[18 век]], се повеќе грчки службеници биле регрутирани во администативните, техничките и финансиските сектори на империјата<ref>Hobsbawm, pp. 181-185.</ref>. Во [[1700]] година, Грците ги заземале едни од највисоките функции во Отоманската држава. [[Фанариоти|Фанариотите]]те, како класа на најбогатите Грци, живееле во [[Фенер (Истанбул)|Фенер]], [[Цариград]]. Нивните патувања во [[Западна Европа]] довела до контакт со напредни идеи на [[либерализам|либерализмот]] и [[национализам|национализмот]], кое довело до почеток на создавањето на грчкото национално движење кое било главно насочено против османлиската власт. Грчкиот национализам бил, исто така, поттикнат од страна на агентите на [[Екатерина II]] која преку тоа се надевала да се стекне со симпатии од грчкото население, и преку потикнување на христијански востанија против Османлиите да може да го зазеде [[Цариград]]. Меѓутоа, за време на [[Руско-турска војна (1768-1774)|Руско-турската војна]] од [[1768]] година, Русија не успеела да го освои [[Цариград]], главно поради дадената помош од страна на [[Франција]] и главно поради стратегиската положба на [[Дарданели|Дарданелите]]те, каде биле стационирани османлиите<ref name="books.google.com">''Imperialism and science: social impact and interaction'' by George Vlahakis p.92 [http://books.google.com/books?id=LYbbZHvtJi8C&pg=PA92]</ref><ref name="books.google.com"/><ref>''An Ottoman statesman in war and peace: Ahmed Resmi Efendi, 1700-1783'' by Virginia H. Aksan p.116 [http://books.google.com/books?id=aPwBhqF3dTkC&pg=PA116]</ref><ref>[http://books.google.com/books?id=-0j8w-bL9yYC&pg=PA21 ''Armies of the Ottoman Turks 1300-1774'' by David Nicolle p.21]</ref><ref>''History of the Balkans: Eighteenth and nineteenth centuries'' by Barbara Jelavich p.117 [http://books.google.com/books?id=qR4EeOrTm-0C&pg=PA117]</ref>. Времето кога избила [[француска револуција|Француската револуција]], дополнително го озночил почетокот на создавањето на активното националистичко движење на Грција.

Во Наполеонските војни можеби не учествувал ниту еден грк, но сепак за нив овие војни имаат голермо значење ако се има предвид фактот што по заземањето на Венецијанската република, голем дел од Јонските острови припаднале на Грција. Во [[1800]] година била создадена првата островска држава во [[Јонско море]] наречена [[Септинсуларска република]]. Така, Грците за прв пат по [[1453]] година добиле право на самоуправување, макар и под султански надзор. По крајот на Наполеонските војни, Грците со подршка и помош на [[Французи|Французите]]те и [[Британци|Британците]]те започнале да се спремаат за големата војна за независност.

Востанието било застапено во цела Грција, вклучително и делови во [[Македонија (регион)|Македонија]], [[Крит]] и [[Кипар]]. Некои од првите грчки активности биле преземени против невооружените отомански населени места. Околу 40% од турските и албанските муслимански жители на [[Пелопонез]] непосредно биле убиени, а останатите биле депортирани. <ref>Jelavich, p. 217.</ref> Османлиите наскоро, како одмазда, го масакрирале грчкото население на [[Хиос]] и други градови. Овие настани предизвикале дополнителни ''симпатии'' на [[Западна Европа]] кон грчкото ослободително движење, иако некои се сомневале во руската позадина на востанието. Грчките востаници немале можност да создадат привремена влада на веќе ослободените делови на земјата. Војните продолжиле во [[1825]] година, кога османлискиот султан испратил огромна војска од [[Египет]].

Јоанис Каподистријас бил наследен како гувернер од неговиот помлад брат, [[Августинос Каподистријас]]. Августинос владеел само шест месеци, за време на кој период земјата паднала во хаос. Според протоколот потпишан на Лондонската конференција од 1832 на [[7 мај]] [[1832]] година помеѓу [[Баварија]] и заштитните сили, Грција била дефинирана како независно кралство, ослободено од отоманската контрола, до линијата Арта-Волос како нејзина северна граница.

Кога започнала [[Кримска војна|Кримската војна]] во [[1854]] година, Грција забележала можност да добие територија под контрола на отоманската власт, која имала големо грчко население. Грција, како православна нација, имала значителна поддршка од [[Русија]], но руската влада одлучила дека е премногу опасно да й се помогне на Грција да ги прошири своите граници<ref>Orlando Figes, ''The Crimean War''(2010 pp 32-40, 139</ref>. Владата на Отон наредила преместување на грчките чети во [[Тесалија]] и [[Епир]] и [[Македонија]], области над кои грчката влада имала претензии<ref>{{cite book|author=Spencer C. Tucker|title=A Global Chronology of Conflict|url=https://books.google.com/books?id=h5_tSnygvbIC&pg=PA1210|year=2009|publisher=ABC-CLIO|page=1210}}</ref>. Во реонот на Арта избувнало и востание. По отворениот ултиматум од страна на [[Цариград]], [[Виена]], [[Париз]] и [[Лондон]], заедно со воведување на втора блокада на атинското пристаниште, Отон се откажал од понатамошна интервенција. По завршувањето на [[Кримска војна|Кримската војна]], авторитетот на Отон I започнал прогресивно да се намалува по кое кралот и кралицата биле принудени да ја напуштат земјата и да се упатат кон [[Баварија]], а во [[Грција]] се формирало регентство и нова влада. По падот на Отон, за нов крал бил донесен данскиот принц, познат како [[Георги I (крал на Грција)|Ѓорѓи I]].

До 1890-тите години Грција била буквално пред банкрот. Сиромаштијата била распространета во руралните средини и на островите и поради тоа голем дел од Грците од руралните средини емигрирале во САД. Во руралните средини немало образование.

Во пролетта [[1912]] година, серија билатерални договори меѓу христијанските балкански држави (Грција, Бугарија, Црна Гора и Србија) довеле до формирање на Балканска лига, која во октомври [[1912]] година објавила војна на [[Отоманското Царство]]. Во [[Првата балканска војна]], Османлиите биле поразени на сите фронтови, а сојузниците побрзале да зграбат толку територија колку што можеле во тој момент. Грците го окупирале [[Солун]] непосредно пред [[Бугари]]те, а исто така зеле и голем дел од [[Епир]] со [[Јанина]], како и [[Крит]] и [[Егејски Острови|Егејските Острови]]. [[Лондонски договор (1913)|Договорот од Лондон (1913)]] ја завршил војната, но никој не останал задоволен. Во јуни [[1913]] година Бугарија ја нападнала [[Грција]] и [[Србија]], започнувајќи ја [[Втората балканска војна]], но била поразена. Според [[Букурешки договор (1913)|договорот од Букурешт (1913)]] Грција се проширила на јужниот дел на Епир, [[Егејска Македонија|јужната половина]] на [[Македонија]], Крит и Егејските острови, освен [[Додеканези]], која била окупирана од [[Италија]] од [[1911]] година. Овие придобивки речиси двојно ги зголемиле териториите и населението на Грција.

[[File:Greece. Workmen grade the street in front of new housing constructed with the help of Marshall Plan funds in Greece - NARA - 541700.tif|thumb|Работници на улица пред нови станови изградени со помош на средствата на т.н. [[Маршалов план]] во [[Грција]].]]

По крајот на граѓанската војна, Грција се обидела да се приклучи кон западните демократии и станала членка на [[НАТО]] во [[1952]] година. 1960-тите години започнал периодот кога грчката економија брзо се развивала и била структурирана во рамките на европските и светските економски случувања. Една од главните карактеристики на тој период е зачленувањето на емјата во [[Европска економска заедница|Европската економска заедница]], во обид да се создаде заеднички пазар. Релевантниот договор бил договорен во [[1962]] година. Стратегијата за развој, усвоена од земјата, била отелотворена во организираните петгодишни планови; сепак нивната ориентација била неопределена. Врв на развојот во земјата бил регистриран во производството, главно во текстилната, хемиската и металуршката индустрија, чија стапка на раст достигнала 11% во текот на 1965-70 година. Другата голема област каде што се случиле очигледни економски и социјални последици, било градежништвото.

Земјата продолжила со влегување во нова политичка криза. Поради тоа биле закажани избори кон крајот на април [[1967]] година. На [[21 април]] [[1967]] година група десничарски полковници предводени од полковникот [[Јоргос Пападопулос]] ја презеле власта во државниот удар и [[Грчка воена хунта|воспоставиле воена хунта]]. Неколку илјади осомничени комунисти и политички противници биле затворени или протерани на оддалечените грчки острови. На [[25 ноември]] [[1973]] година, по крвавото задушување на [[Атинско политехничко востание|Атинското политехничко востание]] на [[17 јули]], [[Димитриос Јоанидис]] го соборил Пападопулос и се обидел да ја продолжи диктатурата и покрај немирите што предизвикале востанието. Обидот на Јоанидис во јули [1974] година за соборување на архиепископот [[Макариј III Кипарски]], претседателот на [[Кипар]], ја довело Грција на работ на војна со [[Турција]], [[Турска инвазија на Кипар|која го нападнала]] [[Кипар]] и окупирала дел од островот<ref name="ReferenceA">Clogg, Richard. ''A Concise history of Greece.''</ref>. По референдумот од [[1974]] година што резултирал со укинување на монархијата, новиот устав бил одобрен од парламентот на [[19 јуни]] [[1975]] година.

Грција имала два круга парламентарни избори во [[1989]] година кои создале слаба коалициона влада со ограничени мандати. Партиските лидери ја повлекле својата поддршка во февруари [[1990]] година, а изборите се одржале на [[8 април]]. Нова демократија, предводена од [[Константин Мицотакис]], освоила 150 места на тие избори, а потоа добила уште две други. Сепак, поделбата меѓу Мицотакис и неговиот прв министер за надворешни работи, [[Андонис Самарас]], во [[1992]] година, довело до разрешување на Самарас и евентуален колапс на владата на НД. На новите избори во септември [[1993]] година Папандреу се вратил на власт. На [[17 јануари]] [[1996]] година, по долготрајна болест, Папандреу поднел оставка и бил заменет како премиер на поранешниот министер за трговија и индустрија [[Костас Симитис]]. За неколку дена, новиот премиер морал да се справи со големата грчко-турска криза за островите Имија / Кардак. Симитис подоцна победил на реизборот на изборите во 1996 и 2000 година. Во 2004 година Симитис се повлекол и [[Јоргос Папандреу]] го наследил како водач на [[ПАСОК]]<ref>[http://www.greekembassy.org/Embassy/content/en/Article.aspx?office=1&folder=514&article=12886 PM Simitis resigns as PASOK president, initiates election of new party leader<!-- Bot generated title -->] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120217093404/http://www.greekembassy.org/Embassy/content/en/Article.aspx?office=1&folder=514&article=12886 |date=17 February 2012 }}</ref>.

На изборите во март [[2004]] година, ПАСОК бил поразен од Нова демократија, предводена од [[Костас Караманлис]], внук на поранешниот претседател. Владата ги закажала предвремените избори во септември 2007 година (нормално, изборите требало да се одржат во март 2008 година), а Нова демократија повторно била мнозинска партија во парламентот. Како резултат на тој пораз, ПАСОК направил партиски избори за нов лидер. Во тој натпревар, Јоргос Папандреу бил реизбран за претседател. Сепак, на изборите во 2009 година ПАСОК станала мнозинска партија во Парламентот и Јоргос Папандреу станал премиер на Грција. Откако ПАСОК го изгубил мнозинството во парламентот, НД и ПАСОК се приклучиле на помалиот народен православен собир во голема коалиција, ветувајќи ја својата парламентарна поддршка за влада на национално единство на чело со поранешниот потпретседател на Европската централна банка, [[Лукас Пападемос]].

Според Уставот, извршната власт ја врши Претседателот на Републиката и [[Кабинет на Грција|Владата]].<ref name="con26">[http://web.archive.org/web/20090324213829/http://www.parliament.gr/english/politeuma/syntagma.pdf Устав на Грција: Член 26]</ref> Со [[Грчки уставен амандман од 1986|Уставниот амандман од 1986]] должностите на претседателот биле скратени во значајна мерка, и тие се сега воглавно церемонијални.<ref name="M477-478">К. Мавриас, ''Уставен Закон'', 477-478</ref> Позицијата на [[Премиер на Грција|премиер]], [[Шеф на влада|Шефот на владата]] на Грција, припаѓа на [[Листа на премиери на Грција|моменталниот лидер]] на [[Листа на политички партии во Грција|политичката партија]] на која што ќе ѝ биде изгласана доверба од парламентот. Претседателот на републиката формално го назначува премиерот, и по негова препорака, ги назначува и ослободува од должност другите членови на кабинетот.<ref name="con37">[http://web.archive.org/web/20090324213829/http://www.parliament.gr/english/politeuma/syntagma.pdf Устав на Грција: Член 37]</ref> Премиерот го има најголемиот дел од политичката моќ, и амандманот од 1986 дополнително ја зајакнува негоата позиција во однос на претседателот на републиката.<ref name="M477-478-486-487">К. Мавриас, ''Уставен Закон'', 477-478, 486-487</ref>

Законодавната власт ја врши 300-член изборен [[еднодомизам|еднодомен Парламент]].<ref name="con51,53">[http://web.archive.org/web/20090324213829/http://www.parliament.gr/english/politeuma/syntagma.pdf Устав на Грција: Членови 51, 53]</ref> Статутите кои ги усвојува Парламентот треба да бидат одобрени и од Претседателот на Републиката.<ref name="con42">[http://web.archive.org/web/20090324213829/http://www.parliament.gr/english/politeuma/syntagma.pdf Устав на Грција: Член 42]</ref> [[Избори во Грција#Парламентарни избори|Парламентарните избори]] се одржуваат секои четири години, но Претседателот на Републиката е обврзан да го распушти Парламентот порано по предлог на Кабинетот, во поглед на справување со национално прашање од извонредна важност. <ref name="con41">[http://web.archive.org/web/20090324213829/http://www.parliament.gr/english/politeuma/syntagma.pdf Устав на Грција: Член 41]</ref> Претседателот е исто така обврзан да го распушти Парламентот порано, доколку опозицијата поднесе предлог за гласање за доверба на Владата и биде изгласана [[недоверба на Влада]]та.<ref name="con84">[http://web.archive.org/web/20090324213829/http://www.parliament.gr/english/politeuma/syntagma.pdf Устав на Грција: Член 84]</ref>

По повторното воспоставување на демократијата, во грчкиот [[двопартиски систем]] воглавно доминираат либералноконзервативната партија [[Нова Демократија (Грција)|Нова Демократија]] (НД) и социјалдемократското [[Панхеленско Социјалистичко Движење]] (ПАСОК). <ref>За дијахронична анализа на грчкиот партиски систем видете ја книгата Т. Папас, ''Трансформација на грчкиот партиски систем од 1951'', 90-114, кој разликува три различни типови на партиски системи кои се развиле во последователен редослед, имено, систем на предоминантна партија (од 1952 до 1963), систем на поларизиран плурализам (помеѓу 1963 и 1981), и двопартиски систем (од 1981).</ref> Други важни партии се [[Комунистичка Партија на Грција|Комунистичката Партија на Грција]] (ККЕ), [[Коалиција на радикалната левица|Коалицијата на радикалната левица]] (СИРИЗА) и [[Народен Православен Собир|Народниот Православен Собир]] (ЛАОС). Моменталниот премиер е [[Киријакос Мицотакис]], претседател на партијата Нова Демократија и син на поранешниот [[премиер на Грција]], [[Константин Мицотакис]] и поранешната [[Министер за надворешни работи на Република Грција|Министерка за надворешни работи на Република Грција]], [[Дора Бакојани]]. Функцијата ја презел од [[Алексис Ципрас]] по победата на Парламентарните избори во [[2019]] година.

| 1 || [[Атика]] || [[Атина]] || style="text-align:right"|3 808 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |3 761 810

| 2 || [[Епир (област)|Епир]] || [[Јанина]] ||style="text-align:right"|9 203 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |353 820

| 3 || [[Западна Грција]] || [[Патра]] || style="text-align:right"|11 350 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |740 506

| 4 || [[Западна Македонија (Грција)|Западна Македонија]] || [[Кожани]] || style="text-align:right"|9 451 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |301.522

| 5 || [[Источна Македонија и Тракија]] || [[Комотини]] || style="text-align:right"|14 157 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |611 067

| 6|| [[Јонски Острови]] || [[Крф (град)|Крф]] || style="text-align:right"|2 307 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |212 984

| 7 || [[Јужен Егеј]] || [[Ермуполи]] || style="text-align:right"|5 286 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |302 686

| 8 || [[Крит]] || [[Ираклион]] || style="text-align:right"|8 259 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |601 131

| 9 || [[Пелопонез (област)|Пелопонез]] || [[Каламата]] || style="text-align:right"|15 490 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |638 942

| 10 || [[Северен Егеј]] || [[Митилини]] || style="text-align:right"|3 836 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |206 121

| 11 || [[Тесалија]] || [[Лариса]] || style="text-align:right"|14 037 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |753 888

| 12 || [[Централна Грција]] || [[Ламиа (град)|Ламиа]] || style="text-align:right"|15 549 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |605 329

| 13 || [[Централна Македонија (Грција)|Централна Македонија]] || [[Солун]] ||style="text-align:right"|18 811 &nbsp;km²|| style="text-align:right" |1 871 952

| - || [[Света Гора]] (автономна) || [[Кариес (Атос)|Кариес]] || style="text-align:right"|390 &nbsp;km²|| style="text-align:right"|2 262

<div style="position:absolute;left:2px;top:299px;"><big>'''[[Грција|<span style="color: black;">Грција]]'''</big></div>

Лоцирана во јужниот<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html|title=The World Factbook — Central Intelligence Agency|website=cia.gov|language=en|access-date=2017-11-10}}</ref> и во југоисточниот дел на Европа<ref>{{cite web|publisher=[[United Nations|UN]]|url=http://unstats.un.org/unsd/geoinfo/ungegn/docs/23-gegn/wp/gegn23wp48.pdf|title=UNITED NATIONS GROUP OF EXPERTS ON GEOGRAPHICAL NAMES: Working Paper No. 48|format=PDF|date=2006|accessdate=2 September 2015}}</ref>, Грција се состои од планинско, полуостровско копно кое излегува на море на јужниот дел на [[Балкан]]от, [[Пелопонез|пелопонескиот]] полуостров (одделен од копното со [[Коринтски Канал|каналот]] на [[Коринтски Канал|Коринтскиот Теснец]]), и [[Грчки острови|бројни острови]] (1400, од кои 227 се населени), вклучувајќи ги [[Крит]], [[Евбеја]], [[Лезбос]], [[Хиос]], [[Додеканезите]] и [[Киклади]]те, островски групи во [[Егејско Море|Егејското Море]], како и островите во [[Јонско Море|Јонското Море]]. Грција ја има [[Листа на држави по должина на брегова линија|десеттата најдолга брегова линија]] во светот со должина од 13,676 км<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2060.html?countryName=Greece&countryCode=gr&regionCode=eu&#gr |title=The World Fact Book&nbsp;– Field Listing :: Coastline |accessdate=17 March 2011 |publisher=[[Central Intelligence Agency]]}}</ref>; нејзините копнени граници се долги 1 160 &nbsp;km.

Според статистиката на Светската банка за [[2013]] година, економијата на Грција е 43-та најголема по номиналниот бруто-домашен производ со 242 милијарди долари<ref name="World Bank GDP (nominal)">{{cite web|title= Gross domestic product 2013|url= http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD| publisher= [[World Bank]] |accessdate=14 February 2015|date=14 February 2015}}</ref> и 52-та најголема со паритет на куповната моќ (PPP) со 284 милијарди долари<ref name="World Bank GDP (PPP)">{{cite web |title=Gross domestic product 2013, PPP|url= http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.PP.CD/countries/order%3Dwbapi_data_value_2013%20wbapi_data_value%20wbapi_data_value-last?order=wbapi_data_value_2012%20wbapi_data_value%20wbapi_data_value-last&sort=desc&display=default| publisher=World Bank |accessdate=14 February 2015|date=14 February 2015}}</ref>. Дополнително, Грција е 15-тата најголема економија во [[Европската Унија]]<ref name="Eurostat GDP">{{cite web|title=Gross domestic product at market prices (tec00001) |url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/national_accounts/data/main_tables |publisher=[[Eurostat]] |accessdate=22 February 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120814000208/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/national_accounts/data/main_tables |archivedate=14 August 2012 }}</ref>. Во однос на приходите по глава на жител, Грција е рангирана на 38 или 40 место во светот на 21.910 долари и 25.705 долари за номинален БДП и за ЈПП соодветно. Грчката економија е класифицирана како напредна

<ref name="Advanced economies">{{cite web| title= World Economic Outlook |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/02/pdf/text.pdf |publisher = [[International Monetary Fund]] | format = PDF |accessdate=23 February 2012}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2013/01/weodata/groups.htm#ae|website=World Economic Outlook Database|date=April 2013|title=Groups and Aggregates Information|publisher=[[International Monetary Fund]]|accessdate=10 September 2013}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/appendix/appendix-b.html|title=Appendix B: International Organizations and Groups|website=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|accessdate=10 September 2013}}</ref><ref name="High income economies">{{cite web |url=http://data.worldbank.org/about/country-classifications/country-and-lending-groups|title=Country and Lending Groups - Data |publisher=World Bank |accessdate=3 August 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110318125456/http://data.worldbank.org/about/country-classifications/country-and-lending-groups |archivedate=18 March 2011}}</ref><ref>{{cite web|title=WEO Groups and Aggregates Information|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/01/weodata/groups.htm#ae|website=[[World Economic Outlook]] Database|publisher=[[International Monetary Fund]]|accessdate=2 August 2014|location=Washington, D.C.|date=8 April 2014}}</ref> и со високи примања<ref name="High income economies"/><ref>{{cite web|title=Country and Lending Groups|url=http://data.worldbank.org/about/country-and-lending-groups#OECD_members|publisher=[[World Bank]]|accessdate=2 August 2014|location=Washington, D.C.}}</ref><ref name="High income economies"/>.

Со економијата поголема од сите други балкански економии во комбинација, Грција е најголемата економија на [[Балканот]]<ref name = BalkanInsight>{{Cite news | url = http://www.balkaninsight.com/en/article/albania-businesses-seek-new-markets-as-greek-crisis-hits-home | newspaper = Balkan Insight | date = 11 July 2012 | first1 = Besar | last1 = Likmeta | last2 = BIRN | first2 = Gjirokastra | title = Albania Eyes New Markets as Greek Crisis Hits Home Businesses affected by the economic downturn in Greece are seeking new markets in the West, hoping that a cheap and qualified labour force will draw fresh clients | quote = Greece is the Balkan region's largest economy and has been an important investor in Southeast Europe over the past decade |accessdate=18 April 2014}}</ref><ref name= Keridis>{{Cite web | title = Greece and the Balkans: From Stabilization to Growth | first = Dimitris | last = Keridis | url=http://users.uom.gr/~keridis/files/article/article10.doc| quote = Greece has a larger economy than all the Balkan countries combined. Greece is also an important regional investor | type = lecture | publisher = Hellenic Studies Unit at Concordia University | place = Montreal, QC, [[Canada|CA]] | date = 3 March 2006}}</ref><ref name="Nicholas Economides">{{cite web|title=The Greek and EU Crisis for non-economists|url=http://www.stern.nyu.edu/networks/Economides_Greek_and_EU_Crisis_Sacramento_04262013.pdf|author=Prof. Nicholas Economides Stern School of Business, New York University & Haas School of Business, UC Berkeley|quote=Largest economy than all rest of Balkans combined}}</ref> и важен регионален инвеститор<ref name= BalkanInsight /><ref name=Keridis />. Грција е втор странски инвеститор во Албанија, трет во Бугарија и најголем странски инвеститор во Македонија. Грчките банки отвараат нови претставништва некаде на Балканот речиси неделно<ref name="Bell2002" /><ref name="AydinIfantis2004">{{cite book|author1=Mustafa Aydin|author2=Kostas Ifantis|title=Turkish-Greek Relations: The Security Dilemma in the Aegean|url=https://books.google.com/books?id=NuyWdJfQf4kC&pg=PA267|accessdate=27 May 2013|date=28 February 2004|publisher=Taylor & Francis|isbn=978-0-203-50191-7|pages=266–267|quote=second largest investor of foreign capital in Albania, and the third largest foreign investor in Bulgaria. Greece is the most important trading partner of the Former Yugoslav Republic of Macedonia.}}</ref><ref name="Thompson2012">{{cite book|author=Wayne C. Thompson|title=Western Europe 2012|url=https://books.google.com/books?id=lKCMvYFQCCMC&pg=PA283|accessdate=27 May 2013|date=9 August 2012|publisher=Stryker Post|isbn=978-1-61048-898-3|page=283|quote=Greeks are already among the three largest investors in Bulgaria, Romania and Serbia, and overall Greek investment in the ... Its banking sector represents 16% of banking activities in the region, and Greek banks open a new branch in a Balkan country almost weekly.}}</ref>. Грчката телекомуникациска компанија ОТЕ станала силен инвеститор во земјите од поранешна Југославија и другите балкански земји<ref name="Bell2002">{{cite book|author=Imogen Bell|title=Central and South-Eastern Europe: 2003|url=https://books.google.com/books?id=4CrpzRJCbckC&pg=PA282 |accessdate=27 May 2013 |year=2002 |publisher=Routledge|isbn=978-1-85743-136-0|page=282|quote=show that Greece has become the largest investor into Macedonia (FYRM), while Greek companies such as OTE have also developed strong presences in countries of the former Yugoslavia and other Balkan countries.}}</ref>.

Грција била основач на [[Организацијата за економска соработка и развој]] (ОЕЦД) и [[Организација за економска соработка на Црното Море|Организацијата за економска соработка на Црното Море]] (БСЕЦ). Во 1979 година бил потпишан пристапот на земјата кон Европските заедници и единствениот пазар, а процесот бил завршен во 1982 година. Грција била примена во Економската и монетарна унија на 19 јуни 2000 година, а во јануари 2001 година го усвоила [[евро|еврото]]то како своја валута, заменувајќи ја [[Грчка драхма|грчката драхма]] со курс од 340,75 драхми спрема еврото<ref name="Drachma exchange rate">{{cite web|title=Fixed Euro conversion rates | url =http://www.ecb.int/euro/intro/html/index.en.html|publisher=European Central Bank|accessdate=23 February 2012}}</ref>. Грција е исто така членка на [[Меѓународниот монетарен фонд]] и [[Светска трговска организација|Светската трговска организација]], и е рангирана на 24-то место според ''KOF Globalization Index'' за [[2013]] година.

Во согласност со Директивата на Европската комисија за обновлива енергија, Грција има за цел да добие 18% од вкупната енергија од обновливи извори до 2020 година<ref name="Directive">{{cite web |url=http://ec.europa.eu/energy/renewables/targets_en.htm |title=Renewable energy >> Targets by 2020 |publisher=[[Eurostat]] |accessdate=24 October 2011}}</ref>. Во 2015 година, според независниот оператор за пренос на енергија во Грција (''ΑΔΜΗΕ''), повеќе од 20% од електричната енергија во Грција е произведена од обновливи извори на енергија и хидроелектрични централи. Овој процент во април достигнал 50%<ref>[http://www.admie.gr/fileadmin/groups/EDRETH/Monthly_Energy_Reports/Energy_Report_201512_v1.pdf]</ref>. Истиот тренд бил случај и за 2016 година<ref>[http://www.admie.gr/fileadmin/groups/EDRETH/Monthly_Energy_Reports/Energy_Report_201611_v1.pdf]</ref>. Придонесот во бруто финалната потрошувачка на електрична енергија изнесувала 24,5% во 2016 година<ref name="Greece Energy Situation">{{cite web|title=Greece Energy Situation|url=https://energypedia.info/wiki/Greece_Energy_Situation|website=energypedia.info/|publisher=energypedia|accessdate=2 May 2018|ref=Introduction}}</ref>, додека хидроелектричната енергија претставувала околу 25% со инсталиран капацитет. Според грчкиот оператор на пазарот на електрична енергија (LAGIE), вкупниот инсталиран капацитет во грчкиот меѓусебно поврзан систем на крајот на 2016 година изнесувал речиси 16.615 мегавати, вклучувајќи 3,912 мегавати лигнит, 4.658 мегавати природен гас, 3.173 мегавати голема хидроцентрала и 4.873 мегавати обновливи извори на енергија<ref>{{cite web|titlename="Greece Energy Situation|url=https:"//energypedia.info/wiki/Greece_Energy_Situation|website=energypedia.info/|publisher=energypedia|accessdate=2 May 2018|ref=Introduction}}</ref>.

Туризмот е клучен елемент на економската активност во земјата и е еден од најважните сектори во земјата. Грција е главна [[Листа на светски туристички дестинации|туристичка дестинација и атракција]] во [[Европа]] од [[антика]]та, поради нејзината богата култура и историја, што во голема мера се рефлектира од страна на 18-те места кои се вклучени во [[Список на светско наследство во Европа|списокот на светско наследство]] на [[УНЕСКО]]<ref name="Unesco">{{cite web|title=Greece Properties inscribed on the World Heritage List (17)|url=http://whc.unesco.org/en/statesparties/gr|website=Unesco|publisher=Unesco}}</ref>, како и поради нејзиното долго крајбрежје, многу острови и плажи<ref>[https://books.google.com/books?id=NusCmIGiCg8C&pg=PA369&dq=%22Glorious+beaches%22+Greece&ei=DA4JSd-cJ5rStQPLqqyQAg ''Greece''] by Paul Hellander, Kate Armstrong, Michael Clark, Des Hannigan</ref>.

[[File:Greecepop.svg|thumb|250px|Население на Грција во 2017 година]]

Грчкиот Устав го прзнава [[православие|источното православие]] како преовладувачка вера на земјата, истовремено гарантирајќи слобода на верска исповед на сите религии<ref name="con51,53" /><ref name=Hri.org>{{cite web|title=The Constitution of Greece|url=http://www.hri.org/docs/syntagma/artcl25.html|publisher=Hellenic Resources Network}}</ref>. Грчката влада не води статистика за верските групи и пописите не бараат верска припадност. Според [[Стејт департмент|Стејт департментот]]от на САД, околу 97% од грчките граѓани се идентификуваат како источноправославни, припадници на [[Грчка православна црква|Грчката православна црква]], која го користи византискиот обред и грчкиот јазик, оригиналниот јазик на [[Новиот завет]]. Администрацијата на грчката територија се дели помеѓу Грчката црква и [[Цариградска патријаршија|Цариградската патријаршија]].

Today ESS: Religiosity and church visits | publisher= Forskning|language= Norwegian|date= 11 October 2005 |accessdate=11 September 2010}}</ref>.

Бројот на </nowiki>[[Римокатоличка црква|римокатолиците]] во Грција е околу 50.000<ref name="GHMMRG-G" />. Овие верници ги има низ целата територија на земјата, но главно живеат во [[Киклади]] и [[Јонски Острови|Јонските Острови]]. Присуството на католиците во грчките острови се должи на доминација на [[Венецијанска република|Венеција]] на овие простори во [[Среден век|средниот век]]. Римската католичка заедница е зголемена во последниве години како резултат на имиграцијата и денес брои околу 200.000. <ref name="GHMMRG-G"/> Вкупниот број на [[Грчка Католичка црква|гркокатолиците]] во земјата е околу 5 000 <ref name="GHMMRG-G" /> и тие најчесто живеат во [[Атина]].

Бројот на [[Протестантство|Протестантите]], вклучувајќи ги и членовите на [[Грчка Евангелистичка црква|Грчката Евангелистичка црква]] и [[Слободна Евангелистичка црква|Слободната Евангелистичка црква]], е околу 30.000. <ref>{{цитирана веб страница |url=http://ec.europa.eu/employment_social/fundamental_rights/pdf/aneval/religion_el.pdf |title=Executive Summary Discrimination on the grounds of religion and belief GREECE |publisher=ec.europa.eu |work=Dr Ioannis Ktistakis & Dr Nicholas Sitaropoulos |date=2004-06-22 |accessdate=2007-04-14|format=PDF}}</ref><ref name=religion>{{цитирана веб страница |url=http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90178.htm |title=International Religious Freedom Report 2007: Greece |publisher=www.state.gov |work=US Dept. of State/Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor |date=2006-09-15 |accessdate=2007-04-14}}</ref>. Бројот на членовите на [[Сабор на Бога|Саборот на Бога]] и другите Пентекостни нзависни цркви е околу 12 000 членови.<ref>[http://www.pentecost.gr/English/history.htm Synod of Apostolic Church of Christ]</ref>

Муслиманите во Грција се претежно од турско потекло иако има и заедница на грчки муслимани. Бројот на следбениците на исламот се проценува на 97 604 луѓе или 0,95% од вкупното население, според пописот во [[1991]] година. <ref>[http://www.hri.org/MFA/foreign/musmingr.htm Υπουργείο Εξωτερικών, Υπηρεσία Ενημέρωσης: Μουσουλμάνικη μειονότητα Θράκης] and [http://www.hri.org/MFA/foreign/musmingr.htm Ελληνική Επιτροπή για τη διαχείρηση των υδατικών πόρων: Στοιχεία από την πρόσφατη απογραφή του πληθυσμού]</ref> Бројот на имигрантските муслимани се проценува од 200 000 до 300 000. <ref name=USA>{{цитирана веб страница |url=http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2006/71383.htm |title=International Religious Freedom Report 2006: Greece |publisher=www.state.gov |work=US Dept. of State/Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor |date=2006-09-15 |accessdate=2007-09-15}}</ref>

Денес, Грција е релативно хомогена по лингвистички аспект, при што големо мнозинство од населението го користи грчкиот јазик како прв или единствен јазик. Меѓу населението што зборува грчки, говорителот на препознатливиот понтиски дијалект дошол во Грција од Мала Азија по грчкиот геноцид и претставувал значителна група. Кападокискиот дијалект се појавил во Грција поради геноцидот, но е загрозен и едвај се зборува денес. Домородните грчки дијалекти го сочинуваат архаичниот грчки јазик што го зборуваат [[Каракачани|Каракачаните]]те, традиционално планински пастири од [[Егејска Македонија]] и други делови од северна Грција.

Денес тие ги одржуваат само постарите генерации и се на работ на истребување. Ова важи и за Арванитите, главно лоцирани во руралните области околу главниот град Атина, и за Ароманите или Власите, чиј јазик е тесно поврзан со романскиот.

Во текот на [[20 век]], милиони Грци мигрирале во [[САД]], [[Велика Британија]], [[Австралија]], [[Канада]] и [[Германија]], создавајќи голема грчка дијаспора. Нето миграцијата започнала да покажува позитивни бројки од 1970-тите, но до почетокот на 1990-тите, главниот прилив бил оној на грчките имигранти што се враќале во зермјата главно од Русија, Грузија, Турција, Чешка и на други места во поранешниот Советски Блок<ref name=eliamep>Triandafyllidou, Anna. [http://www.idea6fp.uw.edu.pl/pliki/POES_Greece_PB_3.pdf "Migration and Migration Policy in Greece"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130923025433/http://www.idea6fp.uw.edu.pl/pliki/POES_Greece_PB_3.pdf |date=23 September 2013 }}. ''Critical Review and Policy Recommendations''. [[Hellenic Foundation for European and Foreign Policy]]. No. 3, April 2009</ref>.

Една студија од Медитеранската миграциска опсерваторија тврди дека пописот од 2001 година регистрирал 762.191 лица кои живеат во Грција без грчко државјанство, што претставува околу 7% од вкупното население. Од жителите кои не се државјани, 48.560 се државјани на ЕУ или Европската асоцијација за слободна трговија, а 17.426 се по потекло од Кипар со привилегиран статус. Мнозинствотото од нив се од земјите од [[Источна Европа]]: [[Албанија]] (56%), [[Бугарија]] (5%) и [[Романија]] (3%), додека мигрантите од поранешниот [[Советски Сојуз]] (Грузија, Русија, Украина, Молдавија и др.) сочинуваат 10% од вкупно<ref>Kasimis, Charalambos; Kassimi, Chryssa (June 2004). [http://www.migrationpolicy.org/article/greece-history-migration/ "Greece: A History of Migration"]. Migration Information Source.</ref>. Некои од имигрантите од Албанија се од грчкото малцинство во [[Албанија]], во центарот на регионот на северен [[Епир]]. Освен тоа, вкупното албанско национално население кое вклучува привремени мигранти и лица без документи, е околу 600.000<ref>Managing Migration: The Promise of Cooperation. By Philip L. Martin, Susan Forbes Martin, Patrick Weil</ref>.

Грците имаат долга традиција на вреднување и инвестирање во образованието, кое било потврдено како едно од највисоките општествени вредности во грчкиот и хеленистичкиот свет. Првата европска институција опишана како универзитет е основана во [[Цариград]] во [[5 век]] и продолжила да работи во разни инкарнации сѐ додека градот не паднал под власта на [[Османлии|Османлиите]]те во 1453 година<ref name="texor">{{cite web|url= http://www.cwrl.utexas.edu/~bump/OriginUniversities.html|archiveurl= https://web.archive.org/web/20090220164836/http://www.cwrl.utexas.edu/~bump/OriginUniversities.html|archivedate= 20 February 2009 |title=Jerome Bump, University of Constantinople|accessdate=19 December 2008|website= The Origin of Universities |publisher= University of Texas at Austin }}</ref>. [[Цариградски универзитет|Универзитетот во Цариград]] бил првата секуларна институција на високото образование на христијанската Европа<ref>{{cite book |last=Tatakes |first=Vasileios N. |author2=Moutafakis, Nicholas J. |title=Byzantine Philosophy |year=2003 |publisher=Hackett Publishing|isbn=978-0-87220-563-5|page=189}}</ref>, и со некои мерки бил првиот универзитет во светот<ref name="texor" />.

Грција има универзална здравствена заштита. Во извештајот на [[Светската здравствена организација]] од [[2000]] година, нејзиниот систем за здравствена заштита се рангирал на 14. место во вкупните резултати на 191 земји опфатени со истражувањето<ref name="WHO report">{{cite web |url= http://www.who.int/whr/2000/en/whr00_en.pdf | format = PDF | title = Health Systems: Improving Performance |website=[[World Health Report]] | year = 2000 |publisher = [[World Health Organization]] |accessdate=22 July 2011}}</ref>. Во извештајот ''[[Save the Children]]'' во 2013 година, Грција била рангирана како 19-тата најдобра земја (од 176 земји опфатени) за состојбата на мајките и новородените деца.<ref name="Save the Children report">{{cite web|url=http://www.savethechildren.org/site/c.8rKLIXMGIpI4E/b.8585863/k.9F31/State_of_the_Worlds_Mothers.htm|title=State of the World's Mothers 2013 |year=2013|publisher=[[Save the Children]]|accessdate=7 May 2013}}</ref>. Во [[2010]] година, во земјата имало 138 болници со 31.000 кревети, но на 1 јули 2011 година, Министерството за здравство и социјална солидарност ги објавило своите планови за намалување на бројот на 77 болници со 36.035 кревети, како неопходна реформа за намалување на трошоците<ref name="Health Reform">{{cite web| url = http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63299225| script-title = el:Προταση Λειτουργικων Αναδιαταξεων Μοναδων Υγειασ Εσυ| language = Greekel| format = PDF| date = 1 July 2011| publisher = Ethnos| trans-title = Proposals for functional rearrangements of the NHS health units| accessdate = 23 March 2016| title = Archived copy| archive-url = https://web.archive.org/web/20120521092605/http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63299225| archive-date = 21 May 2012| dead-url = yes| df = dmy-all}}</ref>. Расходите за здравствената заштита во Грција како процент од БДП изнесувале 9,6% во [[2007]] година според извештајот на ОЕЦД за 2011 година, нешто над просекот на ОЕЦД од 9,5%<ref name="OECD">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/45/54/38979850.pdf |website=Health Data |year=2011 |title=How Does Greece Compare |publisher=[[Organisation for Economic Co-operation and Development]] |format=PDF |accessdate=22 July 2011 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090902163839/http://www.oecd.org/dataoecd/45/54/38979850.pdf |archivedate=2 September 2009 }}</ref>. Земјата има најголем број на доктори во однос на популацијата на која било земја на ОЕЦД<ref name="OECD" />.

Извештајот на ОЕЦД за 2011 година покажал дека Грција има најголем процент од возрасни пушачи од која било од 34-те членки на ОЕЦД<ref name="OECD" />. Стапката на прекумерна телесна тежина на земјата е 18,1%, што е над просекот на ОЕЦД од 15,1%, но значително пониско од американската стапка од 27,7%<ref name="OECD" />. Во 2008 година, Грција имала највисока стапка на добра здравствена состојба во ОЕЦД, од 98,5%.<ref name="OECD Health Status">{{cite web|url = http://stats.oecd.org/index.aspx?DataSetCode=HEALTH_STAT |title= Perceived Health Status | publisher = [[Organisation for Economic Co-operation and Development]] |accessdate=22 July 2011}}</ref> Смртноста на доенчињата, со стапка од 3,6 смртни случаи на 1.000 живородени деца, е под просекот на ОЕЦД од 2007 година од 4,9.

Грчката национална кошаркарска екипа има децениска традиција на извонредност во спортот, која се смета за врвна светска кошаркарска сила. Од 2012 година, таа се рангира на 4-тото место во светот и 2-ра во Европа<ref>{{cite web |url=http://www.fiba.com/pages/eng/fc/even/rank/rankMen.asp | title = Ranking Men after Olympic Games: Tournament Men (2008) |date=August 2008 |accessdate=24 August 2008 | publisher= [[International Basketball Federation]]}}</ref>. [[Кошаркарска репрезентација на Грција|Грција]] го освоила [[Европско првенство во кошарка|Европското првенство]] два пати во [[1987]] и [[2005]] година<ref>{{cite news |last=Wilkinson |first=Simon |url=http://sports.espn.go.com/nba/news/story?id=2172612 |title=Greece Tops Germany for Euro Title |accessdate=7 May 2007 |date=26 September 2005 |publisher=[[ESPN]]}}</ref>. Домашната кошаркарска лига, А1 Етники, е составена од четиринаесет екипи. Најуспешните грчки тимови се Панатинаикос, Олимпијакос, Арис Солун, АЕК Атина и П.А.О.К. Грчките кошаркарски тимови се најуспешни во европската кошарка во последните 25 години, освојувајќи 9 купови на Евролигата, додека ниедна друга нација не освоила повеќе од 4 титули во Евролигата во овој период.