Света: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Brsjakovski (разговор | придонеси)
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ознака: Изворно уредување 2017
Ред 2:
{{Инфокутија за село во Република Македонија
| име = Света
| слика = Викиекспедиција Железник 307.jpg
| големина на слика = 300п
| опис = Поглед на селото
| општина = {{општинскигрб|Општина Демир Хисар}}
| регион = {{грбови|Пелагониски регион}}
Ред 12:
| поштенски број = 7240
| повикувачки број = 047
| надморска височина = 671710
| lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=16 | lat_sec=00
| lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=16 | lon_sec=22
| слава = [[Свети Пантелејмон|Св. Пантелејмон]]<br>[[Петковден]]<ref name="ГеоНасДХ:0">{{ГеоНасДХ|страница=102}}< /ref>
| веб =
| карта = Света во Општина Демир Хисар.svg
Ред 21:
 
'''Света''' — село во [[Општина Демир Хисар]], во областа [[Железник]], во околината на градот [[Демир Хисар]].
 
== Етимологија ==
 
Името на селото веројатно потекнува од личното име Светомир или Светислав, првиот доселеник и основач на селото.<ref name=":0" />
 
== Географија и местоположба ==
 
[[Податотека:Викиекспедиција Железник 306.jpg|мини|лево|300п|Поглед на селото]]
Селото Света се наоѓа на левиот брег на [[Црна Река]], под ридовите Пејчин Рид, Црни Камен, Орлоец, Горно Уво, Долно Уво и Горна Чука.
 
Ова село се наоѓа во [[Железник]], во крајниот источен дел на територијата на [[Општина Демир Хисар]], чиј атар се допира со просторот на подрачјето на [[Општина Крушево]].<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=22 март 2020|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|language=македонски|page=266}}</ref> Селото е рамничарско, на надморска височина од 710 метри. Од градот Демир Хисар, селото е оддалечено девет километри.<ref name="енциклопедија" />
Оддалечено е 9 километри источно од градот [[Демир Хисар]]. Селото има рамничарска местоположба, на надморска височина од 710 метри. Атарот на селото зафаќа простор од {{км2|13,7}}.
 
Света се граничи со селата [[Журче]], [[Пресил]] и [[Бучин]] (последните две во [[Општина Кривогаштани]]) на север, со селото [[Древеник]] ([[Општина Битола]]) на југ и со селата [[Вардино]] и [[Единаковци]] на запад.<ref name="ГеоНасДХ">{{ГеоНасДХ|страници=66-68}}</ref>
 
Во 1965 година селото добило електрична енергија, нешто подоцна добило и водовод, а асфалтен пат од 1988 година.<ref name=":0" />
 
Селото Света се наоѓа на левиот брег на [[Црна Река]], под ридовите Пејчин Рид, Црни Камен, Орлоец, Горно Уво, Долно Уво и Горна Чука.
 
== Историја ==
 
[[Податотека:Freska na Sv. Kiril i Metodij od Sv. Pantelejmon Svetanski.jpg|мини|300п|десно|Фреска на [[Св. Кирил и Методиј]] од црквата „[[Црква „Св. Пантелејмон“ - Света|Св. Пантелејмон]]“ во Света]]
 
Света за првпат се споменува во турските пописни дефтери од 1468 година според кои броело 48 семејства, 5 вдовици и 3 неженети, или вкупно 263 жители. Во 1568 година брои 47 семејства, 2 вдовици и 11 неженети (христијани) и едно муслиманско семејство, кога вкупниот број на жители бил 279. Селото плаќало вкупно 4.773 акчиња годишно данок.<ref name=":0" /> Семејствата секогаш биле многубројни, со околу 20 до 30 члена. Христијаните не сакале да ја кажуваат точната бројка заради заштита од данокот во крв.
 
Жители на Света се доселиле на денешната местоположба, откако го напуштиле старото село Метимирци, кое било напуштено поради осојот, но и поради „Зли камен“, каде постарите раскажувале дека имало илјадници змии.<ref name="вечер">{{наведени вести|url=http://vecer.mk/sveta-posegnuva-po-svetosta-od-minatoto|title=Света посегнува по светоста од минатото|date=27 април 2007|work=[[Вечер (дневен весник)|Вечер]]|publisher=Вечер Прес|language=македонски|accessdate=28 јули 2016|location=Скопје}}</ref>
 
Света за првпат се споменува во турските пописни дефтери од 1468 година според кои броело 48 семејства, 5 вдовици и 3 неженети. Во 1568 година брои 47 семејства, 2 вдовици и 11 неженети (христијани) и едно муслиманско семејство. Семејствата секогаш биле многубројни, со околу 20 до 30 члена. Христијаните не сакале да ја кажуваат точната бројка заради заштита од данокот во крв.
 
Од Света имало многу ајдуци и комити кои учествувале во борбите за слобода од отоманското ропство.
 
Во {{римски|19}} век, Света било село во [[Битолска каза|Битолската каза]], нахија Демир Хисар, во [[Отоманското Царство]].
 
Во [[Прва светска војна|Првата светска војна]] зеле учество и селани од Света, едни од една, други од друга страна. Меѓу двете светски војни свеќани не се презивале со српски презимиња, иако биле принудувани од власта.
Ред 43 ⟶ 55:
 
Во мај, 2012 година, во Света се снимаше најновиот филм на [[Столе Попов]] „[[До балчак]]“. За потребите на филмскиот сет комплетно беа изградени железничка станица и контролен пункт на Отоманската империја.<ref>http://www.fakulteti.mk/news/12-05-10/po_15_godini_stole_popov_go_pochnuva_snimanjeto_na_noviot_film.aspx</ref>
 
<!--== Стопанство ==-->
 
Атарот зафаќа простор од {{км2|13,7}}. На него преовладуваат шумите со 633 [[хектар]]и, на пасиштата отпаѓаат 359 хектари, а на обработливото земјиште 337 хектари.<ref name="енциклопедија" />
 
Селото, во основа, има мешовита земјоделска функција.<ref name="енциклопедија" /> Најмногу се засејуваат житните растенија, па тутунот, компирот, гравот и сите видови на градинарски растенија.<ref name=":0" />
 
Во селото работат две продавници и еден авто-сервис. Во селото има четири фарми со вкупно над 100 крави, 300 глави овци и живина.<ref name=":0" />
 
Населението се занимава со земјоделство, а особено со градинарство и одгледување на тутун. Порано се одгледувал и коноп.<ref name=":0" />
 
== Население ==
 
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Света