Википедија

Пчели: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
{{Во изработка}}
'''Пчели''' (''Apidae'') се ципокрилни [[инсект]]и. Приспособени се за исхрана со [[Цвет|цветен]] прав и со [[нектар]]. Нивното значење во [[Природа|природата]] и за човекот е големо, почнувајќи од производите што ги даваат, [[мед]] и [[восок]], па до [[опрашување]]то што го вршат кај [[Растенија|растенијата]]. Групата опфаќа видови што имаат осаменички начин на живеење, или пак се здружуваат во добро организирани [[Семејство (биологија)|семејства]]. Социјалните видови пчели живеат во заедница од 20.000 до 70.000 пчели работнички, една матица и од 800 до 3.000 трутови, што се јавуваат само во текот на [[лето|летото]]. Секој од овие членови во заедницата врши точно определена работа. Во [[Македонија]] е позната расата мариовска пчела од видот [[европска медоносна пчела]] (''Apis mellifera'').<ref>{{цитирана книга
 
'''Пчели''' (''Anthophila'') се летачки ципокрилни [[инсекти]] кои што се блиско поврзани со оси и мравки. Пчелите се најпознати и важни во нивната улога во опрашувањето на разни растенија, а истовремено и за производство на мед и восок. Пчелите се монофилетска линија од суперсемејството Apoidea и моментално се сметаат за клада, наречена '''Anthophila'''. Има повеќе од 16.000 позанти видови на пчели во 7 научно призанти семејства.<ref name="Danforthetal2006">{{cite journal |author1=Danforth, B. N. |author2=Sipes, S. |author3=Fang, J. |author4=Brady, S. G. |title=The history of early bee diversification based on five genes plus morphology |journal=PNAS |volume=103 |issue=41 |pages=15118–15123 |date=October 2006 |pmid=17015826 |pmc=1586180 |doi=10.1073/pnas.0604033103|bibcode=2006PNAS..10315118D }}</ref><ref name=Michener2000/> Тие се присутни на секој континент освен [[Антарктик|Антарктикот]], односно на секоја средина каде што се пристуни скриеносеменици опрашувани од инсекти. Во [[Македонија]] е позната расата мариовска пчела од видот [[европска медоносна пчела]] (''Apis mellifera'').<ref>{{цитирана книга
| title=[[Македонска Енциклопедија]]
| publisher=[[Македонска академија на науките и уметностите]]
Ред 7 ⟶ 9:
| isbn=978-608-203-023-4}}</ref>
 
Некои видови, вклучувајќи ги медоносните пчели, бумбари и пчели без боцки живеат социјално во колонии. Плечите се адаптирани за да се исхранат со [[нектар]] и [[полен]], од кои што го користат нектарот главно како извор на енергија додека поленот го користат за протеини и други хранливи материи. Најголемиот дел од поленот се користи како храна за [[ларва|ларвите]]. Опрашувањето од пчели е еколошки и комерцијално многу важно, а со намалениот број на диви пчели се зголемила значајноста на сандаци за пчели.
Првите студии за пчелите се објавени на почетокот на [[20 век]]. Австрискиот [[Етологија|етолог]] (добитник на [[Нобелова награда|Нобеловата награда]]) [[Карл фон Фриш]], прв го дешифрирал [[Јазик|јазико]]т на пчелите и докажал дека пчелите умеат да разликуваат бои. Според истражувањето на француската научничка Орор Аваргес-Вебер, за кое таа ја добила годишната награда на [[УНЕСКО]], пчелите не се водат само од инстинктот, туку го приспособуваат своето однесување врз основа на околината и според претходното искуство. Таа покажала дека пчелите имаат одличен вид, распознаваат човечки лица и способни се за апстрактно расудување.<ref>„Пчелите умеат да сметаат и да препознаваат лица“, ''Дневник'', година XIX, број 5721, петок, 20 март 2015, стр. 22.</ref>
 
Пчелите по големина се од 2 мм по должина кај работниците на некои миниатурни пчели без боцка, до должина од 39 мм кај женските единки на видот ''Megachile pluto'' кој се смета за најголемиот вид од семејството ''Megachilidae''. Најчестиот вид на пчели во северната хемисфера се ''Halictidae'', кои се мали пчели и често биле погрешно сметани за муви и оси. Грабливци на пчелите ги вклучуваат пчелојадни птици од инсекти се пчелојадни оси и вилинско коњче.
 
[[Плеларство]] било избедувано со милении, барем од времето на [[древен Египет]] и [[стара Грција]]. Освен нивната улога во производство на мед и опрашување, медоносните пчели исто произведуваат и восок, прополис и пчелин млеч.
 
==Пчелите како тема во уметноста и во популарната култура==
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Пчели“