Мишел Мајор: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Ред 34:
==Истражување==
[[File:Didier Queloz and Michel Mayor at La Silla (6812451755).jpg|thumb|[[Дидје Кело]] и Мишел Мејор во [[Опсерваторија Ла Сила|Опсерваторијата Ла Сила]] (2012).]]
Интересот за истражување на вонсончеви планети Мајор (познати и како [[егзопланети]]), инструментите, статистичките својства на [[двојна ѕвезда|двојните ѕвезди]], динамиката на [[ѕвездено јато|ѕвездените јата]], галактичката структура и [[кинематика]]. Докторската теза на Мајор при Женевскиот универзитет била посветена на галактичките структури.<ref name="Cercle" />
За време на периодот како помошник истражувач, постоел силен интерес за развивање на [[фотоелектричен ефект|фотоелектрични]] [[доплерова спектроскопија|Доплерови спектроскопи]] за да се добијат попрецизни мерења за [[радијална брзина|радијалните брзини]] на ѕвездените тела во споредба со веќе постоечките фотографски методи. Надоврзувајќи се на првичната работа на Роџер Грифин во 1967 година за да се покаже можноста за фотометриски мерења на радијалните бризини, Мајор работел со Андре Баранe од [[Марсејска опсерваторија|Марсејорбиталните периоди на [[двојна ѕвезда|двојните ѕвезди]], па дури и вртежната брзина на самите ѕвезди.<ref>{{cite book | title = The Analysis of Starlight: Two Centuries of Astronomical Spectroscopy | first= John B. | last = Hearnshaw | pages = 114–116 | publisher = Cambridge University Press| year = 2014 | isbn = 978-1107031746 }}</ref>
Ова истражување довело до зголемен интерес во различни полиња, меѓу кои е и полето на изучување на статистичките карактеристики на ѕвездите од сончев тип. Заедно со соистражувачот Антоан Дикенуа, тие ги испитувале радијалните брзини на неколку системи за кои се верувало дека се двојни ѕвезди во 1991 година. Резултатите покажале дека дел од ѕвездите кои биле истражувани се всушност единечни ѕвезди со подѕвездени придружни тела.<ref>{{cite journal|last1=Duquennoy|first1=Antoine|last2=Mayor|first2=Michel|date=August 1991|title=Multiplicity among solar-type stars in the solar neighbourhood. II. Distribution of the orbital elements in an unbiased sample.|url=http://articles.adsabs.harvard.edu/pdf/1991A%26A...248..485D|format=PDF|journal=Astronomy & Astrophysics|volume=248|pages=485–524|bibcode=1991A&A...248..485D}}</ref> Посакувајќи попрецизни мерења на радијалните брзини, Мајор, заедно со Баран од Марсеј, и со додипломецот [[Дидје Кело]], го развиле [[ЕЛОДИЕ (спектрограф)|ЕЛОДИЕ]], нов спектрограф заснован на КОРАВЕЛ, за кој се проценувало дека ќе има прецизност од 15 m/s за сјајните ѕвезди, што е подобрување од она на КОРАВЕЛ од 1 km/s. ЕЛОДИЕ бил развиен со цел да се определи дали секундарните тела се ѕвезди [[кафеаво џуџе|кафеави џуџиња]] или пак џиновски планети.<ref>{{cite journal|last=Baranne|first=A.|last2=Queloz|first2=D.|last3=Mayor|first3=M.|last4=Adrianzyk|first4=G.|last5=Knispel|first5=G.|last6=Kohler|first6=D.|last7=Lacroix|first7=D.|last8=Meunier|first8=J.-P.|last9=Rimbaud|first9=G.|last10=Vin|first10=A.|displayauthors=1|date=11 October 1996|title=ELODIE: A spectrograph for accurate radial velocity measurements|url=https://aas.aanda.org/articles/aas/pdf/1996/14/ds1106.pdf|url-status=live|journal=Astronomy & Astrophysics Supplement Series|volume=119|issue=2|pages=373–390|bibcode=1996A&AS..119..373B|doi=10.1051/aas:1996251|archive-url=https://web.archive.org/web/20170809140134/https://aas.aanda.org/articles/aas/pdf/1996/14/ds1106.pdf|archive-date=9 August 2017|accessdate=9 October 2019}}</ref>
До 1994 година, ЕЛОДИЕ е ставен во функција во Женева и Мајор заедно со Кело го започнаа своето истражување на ѕвезди од сончев тип за кои се претпоставувало дека имаат секундарни тела.<ref>{{cite web|url=https://www.sciencedaily.com/releases/2018/04/180416121621.htm|title=Once upon a time, an exoplanet was discovered|last=Springer|date=16 April 2018|work=Science Daily|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190402075744/https://www.sciencedaily.com/releases/2018/04/180416121621.htm|archive-date=2 April 2019|accessdate=9 October 2019}}</ref> Во јули 1995 година, нивното истражување на [[51 Пегаз]] потврди дека во орбита околу ѕвездата постои [[вонсончева планета]], означена како [[51 Пегаз b]] која подоцна е класифицирана како планета од типот на [[жежок Јупитер]]. Ова била првата планета која е откриена во орбита околу ѕвезда на [[главна низа|главната низа]], за разлика од планети кои биле во орбита околу остатоците од ѕвезда.<ref name=nature378_6555_355>{{cite journal | last1=Mayor | first1=Michael | last2=Queloz | first2=Didier | title=A Jupiter-mass companion to a solar-type star | journal=Nature (journal)| date=1995 | volume=378 | issue=6555 | pages=355–359 | doi=10.1038/378355a0 | bibcode = 1995Natur.378..355M }}</ref> Нивното откритие на вонсончева планета околу сончеволика ѕвезда го зголемило интересот за потрага на вонсончеви планети.<ref name="gibn">{{cite journal|last1=Gibney|first1=Elizabeth|date=18 December 2013|title=Michael Mayor: In search of sister earths|journal=Nature (journal)|volume=504|issue=7480|pages=357–65|bibcode=2013Natur.504..357.|doi=10.1038/504357a|pmid=24352276}}</ref> Од 2019 година, забележани се повеќе од 4000 вонсончеви планети и уште неколку илјади потенцијални кандидати.<ref>{{cite web | url = https://exoplanetarchive.ipac.caltech.edu/docs/counts_detail.html | title = Exoplanet and Candidate Statistics | publisher = California Institute of Technology| accessdate = 9 October 2019 }}</ref>
Мајоровата работа се фокусирала повеќе на подобрување на инструментите за мерење на радијалните брзини за да се зголеми шансата за откривање на вонсончевите планети и да се измерат нивните карактеристики. Мајор бил предводник на екипа која требала понатамошно да го усоврши ЕЛОДИЕ, односно да се зголеми прецизноста на мерењата до 1 m/s со помош на [[Високопрецизен пребарувач на планетарни радијални брзини|пребарувачот на планетарни радијални брзини]] (ХАРПС) вграден на [[3,6 m ЕСО телескоп]] при [[опсерваторија Ла Сила|опсерваторијата Ла Сила]] во Чиле во 2003 година.<ref>{{cite magazine|last=Queloz|first=D.|last2=Mayor|first2=M.|displayauthors=etal|date=September 2001|title=From CORALIE to HARPS. The way towards 1 m s<sup>-1</sup> precision Doppler measurements|url=https://www.eso.org/sci/publications/messenger/archive/no.105-sep01/messenger-no105-1-7.pdf|magazine=The Messenger (astronomy magazine)|issue=105|pages=1–7|archive-url=https://web.archive.org/web/20180130091548/https://www.eso.org/sci/publications/messenger/archive/no.105-sep01/messenger-no105-1-7.pdf|archive-date=30 January 2018|access-date=10 October 2019|url-status=live}}</ref> Мајор бил предводник на екипата која го користела ХАРПС во потрагата на други вонсончеви планети. Во 2007 година, Мајор бил еден од 11 европски научници кои ја забележале [[Глизе 581c]], првата вонсончева планета во зоната погодна за живот, користејќи го ЕСО телескопот.<ref>{{cite news|url=https://www.smh.com.au/national/red-dwarf-is-mother-to-an-earth-like-planet-20070425-gdpzrd.html|title=Red dwarf is mother to an Earth-like planet|last=Borenstein|first=Seth|date=25 April 2007|work=The Sydney Morning Herald|accessdate=17 March 2009|url-status=live|archive-url=https://archive.is/BWCo8|archive-date=10 October 2019|agency=Associated Press}}</ref> Во 2009 година, Мајор и неговата екипа ја забележале најлесната вонсончева планета околу ѕвезда од [[главна низа|главната низа]]: [[Глизе 581e]].<ref>{{cite journal|last=Mayor|first=M.|display-authors=etal|date=2009|title=The HARPS search for southern extra-solar planets,XVIII. An Earth-mass planet in the GJ 581 planetary system|url=http://obswww.unige.ch/~udry/Gl581_preprint.pdf|url-status=dead|journal=Astronomy and Astrophysics|volume=507|issue=1|pages=487|arxiv=0906.2780|bibcode=2009A&A...507..487M|doi=10.1051/0004-6361/200912172|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090521052641/http://obswww.unige.ch/~udry/Gl581_preprint.pdf|archivedate=21 May 2009}}</ref> Сепак, Мајор дал забелешка дека луѓето никогаш нема да се населат на овие планети бидејќи тие се „многу, многу далеку ... [и ќе бидат потребни] стотици милиони денови за да се стигне дотаму користејќи ги денешните расположливи видови на транспорт".<ref name="PHY-20191009">{{cite news|url=https://phys.org/news/2019-10-humans-migrate-planets-nobel-winner.html|title=Humans will not 'migrate' to other planets, Nobel winner says|author=Staff|date=9 October 2019|work=Phys.org|accessdate=9 October 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191010030153/https://phys.org/news/2019-10-humans-migrate-planets-nobel-winner.html|archive-date=10 October 2019}}</ref> Но пак, благодарение на откритијата на Мајор, потрагата за вонземни комуникации од вонсончевите планети е сега попрактична отколку што било пред откритието.<ref name="NBC-20191009">{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/mach/science/how-discovery-earned-nobel-prize-physics-transformed-hunt-alien-life-ncna1064171|title=How a discovery that earned the Nobel Prize in Physics transformed the hunt for alien life|last=Shostak|first=Seth|date=9 October 2019|accessdate=9 October 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191010155620/https://www.nbcnews.com/mach/science/how-discovery-earned-nobel-prize-physics-transformed-hunt-alien-life-ncna1064171|archive-date=10 October 2019|publisher=NBC News}}</ref>
==Награди и одликувања==
== Наводи ==
| |||