Википедија

Добрушево: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Нема опис на уредувањето
Ознака: Изворно уредување 2017
Ред 1:
{{Инфокутија за село во Република Македонија|
| име = Добрушево
| слика = Панорама на Добрушево 2.jpg
| имеслика = Панорама на Добрушево 2.jpg
| големина на слика = 300п
| општина=[[Општина Могила]]
| опис = Поглед на сретселото на Добрушево
| популација=624
| општина = {{општинскигрб|Општина Могила}}
| година=2002
| регион = {{грбови|Пелагониски регион}}
| поштенски број=7215
| област = [[Пелагонија]]
| надморска височина=584
| популација = 624<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=26 октомври 2019}}</ref>
| година = 2002
| поштенски број = 7215
| повикувачки број = 047
| надморска височина = 584
| lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=10 | lat_sec=7
| lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=28 | lon_sec=57
| слава = [[Вознесение Христово|Спасовден]]
| веб=
| веб =
| карта = Добрушево во Општина Могила.svg
}}
[[File:Coat of arms of Dobruševo Municipality.png|thumb|right|200px|Грб на поранешната [[Општина Добрушево]].]]
'''Добрушево''' е село во [[Општина Могила]], во околината на градот [[Битола]].
 
'''Добрушево''' — село во областа [[Пелагонија]], во [[Општина Могила]], во околината на градот [[Битола]]. До 2004 година, селото претставувало административно седиште на поранешната [[Општина Добрушево|истоимена општина]], а служи како главно село за останатите села во околината.
== Географиja и местоположба ==
Добрушево се наоѓа во југозападниот дел на [[Република Македонија|Македонија]], во срцето на [[Пелагонија]], оддалечено 26 километри североисточно од [[Битола]].
 
== ИсториjaЕтимологија ==
 
Селото се споменува во турските пописни дефтери од 1467/68 година, како дел од Прилепскиот Вилает (Vilayet-I Prilepe) и имало 150 христијански семејства и 8 неженети христијани.<ref>Турски документи за историјата на македонскиот народ кн.4, Методија Соколоски, д-р Александар Стојановски, Скопје, 1971, стр.60</ref>
Според легендата, името на селото се поврзува со тоа што прв во месноста се населил некој си Добруш. По него, подоцна било именувано селото.<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mojrodenkraj.com.mk/village.php?id=88|title=Мој Роден Крај|work= www.mojrodenkraj.com.mk|accessdate=2019-10-26}}</ref>
 
== Географија и местоположба ==
 
[[Податотека:Панорама на Добрушево.jpg|мини|300п|лево|Панорама на селото]]
 
Селото се наоѓа во [[Пелагонија]], во североисточниот дел на Битолското Поле, во средишниот дел на територијата на [[Општина Могила]], а чиј атар се допира со подрачјето на [[Општина Прилеп]]. Сместено е на левиот брег на [[Црна Река]].<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=26 октомври 2019|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|language=македонски|page=100}}</ref> Селото е рамничарско, на надморска височина од 594 метри. Од градот [[Битола]], селото е оддалечено 27 километри.<ref name="енциклопедија" />
 
Добрушево претставува познато село во овој дел од Пелагонија. Се наоѓа на раскрсница на патишта и околу него има плодно земјиште. Поради тоа, селото е богато и развиено.<ref name=":0">{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/41961345|title=Bitoljsko-Prilepska kotlina : antropogeografska proučavanja|last=Трифуноски|last2=Јован Ф.|date=1998|publisher=Српска академија на науките и уметностите|isbn=8670252678|location=Белград|oclc=41961345}}</ref>
 
Месностите во атарот ги носат следниве имиња: Карабатица, Метлишта, Слогој, Трска, Ливади, Стара Река, Големи Ливади, Капина, Ќосеница, Коритишта, Брегои, Калчуница, Рупка, Плоча, Прогон, Мртвица, Вирои и Црна Река.<ref name=":0" />
 
Селото има збиен тип. Одредени делови на селото имаат имиња по главните родови, како Бубреговско, Лисковско или Пупевско Маало.<ref name=":0" />
 
== Историја ==
 
Четири места околу селото се нарекуваат Тумба, каде биле наоѓани вар, плочи и гробишта.<ref name=":0" />
 
Денешното село не е старо. Најпрвин се населиле членовите на денешниот род Дурашовци. Подоцна се населиле и останатите родови.<ref name=":0" />
 
Во {{римски|19}} век, Добрушево било село во [[Битолска каза|Битолската каза]], на [[Отоманското Царство]].
 
== Стопанство ==
 
[[Податотека:Бензинска пумпа во Добрушево.jpg|мини|300п|десно|Бензинска пумпа на претпријатието „[[Макпетрол]]“ во селото]]
 
Атарот зафаќа простор од 16,5 км². На него преовладува обработливото земјиште на површина од 1.475 [[хектар]]и, на шумите отпаѓаат 39,7 хектари, а на пасиштата 38,6 хектари. Селото има полјоделска функција.<ref name="енциклопедија" />
 
== Население ==
Според статистиката на [[Васил К’нчов|Васил К'нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македониja, Етнографиja и статистика]]“) од 1900 година, во Добрушево живееле 590 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":0">[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил Кънчов. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр.237.]</ref>
 
Селото се споменува во турските пописни дефтери од 1467/68 година, како дел од Прилепскиот Вилает и имало 150 христијански семејства и 8 неженети христијани.<ref>Турски документи за историјата на македонскиот народ кн.4, Методија Соколоски, д-р Александар Стојановски, Скопје, 1971, стр.60</ref>
Според секретарот на бугарската егзархија [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Добрушево имало 384 [[Македонци]], егзархисти.<ref name=":1">D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р.166-167.</ref>
 
Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во Добрушево живееле 590 жители, сите [[Македонци]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 237.]</ref> Според секретарот на бугарската егзархија [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Добрушево имало 384 жители, егзархисти.<ref>D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 168-169.</ref>
Според пописот на населението во 2002 година, во Добрушево има 624 жители, сите [[Македонци]].<ref>http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис во Македонија 2002. - Книга 10.</ref>
 
Добрушево е големо село, но со намалување на бројот на жители. Во 1961 година селото броело 1.183 жители, додека во 1994 година бројот се намалил на 646 жители, македонско население.<ref name="енциклопедија" />
На табелата е прикажан бројот на население низ сите пописни години:<ref>Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година) *Државен завод за статистика http://makstat.stat.gov.mk.</ref>
{| class="wikitable"
!Година
!1900
!1905
!1948
!1953
!1961
!1971
!1981
!1991
!1994
!2002
|-
|'''Население'''
|590<ref name=":0" />
|384<ref name=":1" />
|922
|1.069
|1.183
|1.104
|1.055
|907
|646
|624
|}
 
Според последниот попис од 2002 година, во селото ДОбрушево живееле 624 жители, сите [[Македонци]].<ref name="попис" />
 
{{Пописи|590|384|922|1.069|1.183|1.104|1.055|907|646|624}}
=== Родови ===
Добрушево е македонско село.
 
Добрушево е македонско село.<ref name=":0" />
'''Родови во селото се''': ''Дурашовци (8 куќи)'' '''најстар род во селото'''; ''Тушевци (10 куќи) и Чурлиновци (4 куќи)'' порано биле еден род, '''доселени се однекаде'''; ''Лисковци (17 куќи)'' доселени се од [[Лисолај|'''Лисолај''';]] ''Бубреговци (9 куќи)'' доселени се од [[Канатларци|'''Канатларци''';]] ''Пајчевци (7 куќи)'' доселени се од '''[[Мариово|мариовското]] село [[Старавина]]'''[[Старавина|;]] ''Русевци (2 куќи)'' доселени се од [[Мусинци|'''Мусинци''';]] ''Поповци (4 куќи)'' доселени се од '''селото [[Чагор]]'''. Ја знаат следната генеологија Мирче (жив на 81 год. во 1950тите) Тале-Јосиф-Кочо- Поп Илија, основачот на родот кој се доселил; ''Грдановци (6 куќи)'' доселени се од селото [[Грдилово (Брод)|'''Грдилово''']], кое сега '''не постои'''; ''Пупевци (9 куќи) и Гудевци (4 куќи)'' порано '''биле еден род''', доселени се од [[Алинци (Битолско)|'''Алинци''';]] ''Бончевци (4 куќи)'' доселени се од [[Бонче|'''Бонче''';]] ''Нечковци (3 куќи)'' доселени се пред 1912 година од '''Алинци'''; ''Ношпалци (2 куќи)'' доселени се пред 1912 година од [[Ношпал|'''Ношпал''';]] ''Параловци (1 куќа)'' доселени се од '''[[Паралово]]''' кога и претходните два рода; ''Овчаровци (3 куќи)'' доселени се 1912 година од '''Ношпал'''; ''Бабајковци (1 куќа)'' доселени се од '''Бонче''', во '''Бонче''' имаат '''истоимени роднини'''; ''Ризановци (1 куќа)'' доселени се од '''Ношпал''' после 1918 година; ''Чарлинци (2 куќи)'' доселени се од [[Горна Чарлија|'''Горна Чарлија''']] после 1918 година; ''Кискаровци (2 куќи), Маргулевци (9 куќи), Смилевци (10 куќи) и Димитровци (7 куќи)'' '''доселени се однекаде'''.<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/469501519|title=Битољско-Прилепска котлина : антропогеографска проучавања|last=1914-1997.|first=Trifunoski, Jovan F.,|date=1998|publisher=Srpska akademija nauka i umetnosti|isbn=8670252678|oclc=469501519}}</ref>
<br />
== Општествени институции ==
Добрушево има исклучително полјоделска функција, а во селото се наоѓаат и осумгодишно основно училиште[http://mk.wikipedia.org/wiki/ОУ_%22Браќа_Миладиновци%22_-_Добрушево], пошта, амбуланта, ветеринарна станица, земјоделска задруга и дом на културата.
 
Родови во селото се: ''Дурашовци'' (8 к.), најстар род во селото; ''Тушевци'' (10 к.) и ''Чурлиновци'' (4 к.), порано биле еден род, доселени се однекаде; ''Лисковци'' (17 к.), доселени се од [[Лисолај]]; ''Бубреговци'' (9 к.), доселени се од [[Канатларци]]; ''Пајчевци'' (7 к.), доселени се од [[Мариово|мариовското]] село [[Старавина]]; ''Русевци'' (2 к.), доселени се од [[Мусинци]]; ''Поповци'' (4 к.), доселени се од селото [[Чагор]]. Ја знаат следната генеологија Мирче (жив на 81 год. во 1950-тите) Тале-Јосиф-Кочо-Поп Илија, основачот на родот кој се доселил; ''Грдановци'' (6 к.), доселени се од селото [[Грдилово (Брод)|Грдилово]], кое сега не постои; ''Пупевци'' (9 к.) и ''Гудевци'' (4 к.), порано биле еден род, доселени се од [[Алинци (Битолско)|Алинци]]; ''Бончевци'' (4 к.), доселени се од [[Бонче]]; ''Нечковци'' (3 к.), доселени се пред 1912 година од Алинци; ''Ношпалци'' (2 к.), доселени се пред 1912 година од [[Ношпал]]; ''Параловци'' (1 к.), доселени се од [[Паралово]] кога и претходните два рода; ''Овчаровци'' (3 к.), доселени се 1912 година од Ношпал; ''Бабајковци'' (1 к.), доселени се од Бонче, во Бонче имаат истоимени роднини; ''Ризановци'' (1 к.), доселени се од Ношпал после 1918 година; ''Чарлинци'' (2 к.), доселени се од [[Горна Чарлија]] после 1918 година и ''Кискаровци'' (2 к.), ''Маргулевци'' (9 к.), ''Смилевци'' (10 к.) и ''Димитровци'' (7 к.), доселени се однекаде.
== Администрација и политика ==
 
== Општествени установи ==
 
[[Податотека:ОУ Браќа Миладиновци во Добрушево.jpg|мини|300п|десно|Централното основно училиште во селото Добрушево]]
 
* [[ОУ „Браќа Миладиновци“ - Добрушево|Централно основно училиште „Браќа Миладиновци“]], во него се изведува настава до деветто одделение на македонски јазик
* Пошта ([[Поштенски броеви во Македонија|7215]])
* Амбуланта
* Ветеринарна станица
* Бензинска пумпа
* Дом на културата
* Месна заедница
 
== Самоуправа и политика ==
 
Селото влегува во рамките на [[Општина Могила]], која била создадена при новата територијална поделба на Македонија во 2004 година.
 
Во периодот од 1996 до 2004 година, селото било седиште на некогашната рурална општина [[Општина Добрушево|Добрушево]].
 
Во периодот од 1965 до 1996 година, селото било сместено во големата општина Битола.
 
Во периодот од 1955 до 1965 година, селото влегувало во рамките на тогашната општина Тополчани.
 
Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната Општина Будаково, во која селото Добрушево, се наоѓале и селата Алинци, Арматуш, Будаково, Горно Чарлија, Далбеговци, Дедебалци, Долна Чарлија, Мусинци, Ношпал, Путурус, Радобор, Трап и Црничани. Во периодот 1950-1952, селото било дел од истоимената општина, во која влегувале селата Горна Чарлија, Долна Чарлија, Добрушево, Мусинци и Ношпал.
 
=== Изборно место ===
 
Во селото постои изборното место бр. 0219 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместено во основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=26 октомври 2019}}</ref>
 
На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова изборно место биле запишани вкупно 489 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/52/320|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=26 октомври 2019}}</ref>
 
== Културни и природни знаменитости ==
 
[[Податотека:Црква „Вознесение Христово“ - Добрушево 3.jpg|мини|десно|Црквата „Вознесение Христово“]]
[[Податотека:Црква „Вознесение Христово“ - Добрушево 3.jpg|мини|300п|десно|Поглед на селската црква „Вознесение Христово“]]
;Цркви<ref>{{цитирана книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|language=македонски}}</ref>
*[[Црква „Вознесение Христово“ - Добрушево|Црква „Вознесение Христово“]] - главната селска црква;
 
;Археолошки локалитети<ref>[[Димче Коцо|Коцо, Димче]] (1996). ''Археолошка карта на Република Македонија''. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069</ref>
* [[Ерековски Ливади (Добрушево)|Ерековски Ливади]] -— населба од римско време;
* [[Плочи (Добрушево)|Плочи]] -— населба од римско време; и
* [[Селиште (Добрушево)|Селиште]] -— некропола од среден век;.
 
;Цркви<ref>{{цитирана книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|language=македонски}}</ref>
* [[Црква „Вознесение Христово“ - Добрушево|Црква „Вознесение Христово“]] — главната селска црква, потекнува средината на {{римски|19}} век.
 
== Редовни настани ==
 
Секоја година во Добрушево на Денот на трудот се одржува `Ревија на пејачи аматери` која има богата традиција и која се повторува од 1980, па сé до денес.
;Слави<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mojrodenkraj.com.mk/village.php?id=82|title=Мој Роден Крај|work= www.mojrodenkraj.com.mk|accessdate=2019-10-25}}</ref>
* Спасовден — селска слава; и
* Ревија на пејачи-аматери — настан на Денот на трудот, кој има богата традиција и се одржува од 1980 година.
 
== Личности ==
 
* [[Господин Господин Стефан]], [[Архиепископ]] на [[Македонска Православна Црква|Македонската Православна Црква]]
;Родени во Добрушево
* [[Архиепископ Охридски и Македонски г.г. Стефан|г.г. Стефан]] (р. 1955) — [[архиепископ]] на [[Македонска православна црква|Македонската православна црква]].
 
== Култура и спорт ==
 
Добрушево има фудбалски клуб кој е основан во 1948 година и кој опстојува и денес. ФК`Добрушево` од Добрушево игра во третата македонска лига (југозападен регион).
Фудбалски клуб „Добрушево“, кој се натпреварува во општинската лига. Клубот бил основан во 1948 година.
 
== Иселеништво ==
 
Од село Добрушево се иселиле голем број на луѓе во минатото, посебно во текот на 60тите години. Најголем број се населиле во [[Австралија]] во градовите [[Мелбурн]] и [[Сиднеј]], [[САД]] во [[Њу Џерси]], [[Канада]] во [[Торонто]], [[Германија]] во [[Минхен]] и [[Франкфурт]], [[Шведска]] во [[Малме]] и [[Гетеборг]].
Се знае за следниве иселеници: ''Кековци'' (6 к.) и ''Буклевци'' (4 к.), живеат во [[Могила]]; ''Мијовци'' (2 к.), живеат во [[Долно Агларци]]; ''Чурлиновци'' (4 к.) и ''Секуловци'' (1 к.), кои живеат во [[Дедебалци]]; ''Аспровци'' (3 к.) и ''Измировци'' (2 к.), живеат во [[Алинци (Битолско)|Алинци]]; ''Ќеменовци'' (5 к.), живеат во [[Свето Тодори]]; ''Мустревци'' (4 к.), живеат во [[Мало Рувци]]; ''Мустревци'' (3 к.), живеат во [[Чумово]]; ''Перосановци'' (4 к.), живеат во [[Жабени]]; ''Чаловци'' (4 к.), живеат во [[Трн (село)|Трн]]; ''Добрушевци'' (2 к.), живеат во [[Црнобуки]]; ''Јадилебовци'' (3 к.), живеат во [[Логоварди]]; ''Аспровци'' (1 к.), живеат во [[Мојно]]; ''Смилевци'' (7 к.), живеат во [[Вашарејца]]; ''Грујовци'' (1 к.), живеат во [[Мусинци]]; ''Мурговци'' (5 к.), живеат во [[Путурус]] и ''Чурлиновци'' (3 к.), живеат во [[Ношпал]].<ref name=":0" />
 
Во поново време, иселувањето се кон градовите [[Битола]] и [[Скопје]], но и во прекуокеанските земји и Европа.<ref name=":1" />
 
== Галерија ==
 
<gallery mode=packed heights=150px>
Податотека:Игралиште во Добрушево.jpg|Игралиште во селото
Податотека:Парк во Добрушево 01.jpg|Парк во селото
Податотека:Чешма во Добрушево.jpg|Селската чешма пред поштата
Податотека:Парк во Добрушево.jpg|Поглед на паркот
Податотека:ОУ Браќа Миладиновци во Добрушево 3.jpg|Училишното игралиште
</gallery>
 
== Наводи ==
{{наводи|2}}
 
== Поврзано ==
{{Портал|Македонија}}
* [[Пелагонија]]
* [[Општина Могила]]
* [[Битола]]
 
== Надворешни врски ==
{{Ризница-ред|Dobruševo}}
{{Населени места во Општина Могила}}
 
{{Општина Могила}}
 
[[Категорија:Добрушево| ]]
[[Категорија:Села во Македонија]]
[[Категорија:Битолски села]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Добрушево“