Сирија: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Ред 397:
Во мај 2015 година, [[ИСИС]] ги освоил сириските рудници за фосфат, една од последни главни извори на приход на сириската влада<ref>{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/syria/11633289/Isil-seizes-Syrian-regimes-lucrative-phosphate-mines.html |title=Isil seizes Syrian regime's lucrative phosphate mines |work=The Telegraph |last=Sherlock |first=Ruth |date=27 May 2015|accessdate=11 June 2015}}</ref>. Следниот месец ИСИС го разнел гасоводот до Дамаск кој бил искористен за производство на електрична енергија во Дамаск и Хомс.
== Демографија==
{{Main|Демографија на Сирија}}
{{Historical populations
|source = [[Централно биро за статистика (Сирија)|Централно биро за статистика]] , 2011<ref name=cbspop>{{cite web|title=Population Existed in Syria According To Censuses (1960, 1970, 1981, 1994, 2004) And Estimates of Their Number in Mid Years 2005–2011(000)|url=http://www.cbssyr.sy/yearbook/2011/Data-Chapter2/TAB-10-2-2011.htm|publisher=Central Bureau of Statistics|accessdate=18 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151023010741/http://www.cbssyr.sy/yearbook/2011/Data-Chapter2/TAB-10-2-2011.htm|archive-date=23 October 2015|dead-url=yes}}</ref>
Поголем дел од сириското население живее во долината на реката [[Еуфрат]] и покрај сириското крајбрежје. Вкупното население на Сирија изнесува 22.198.110 жители со густина на население од 99 жители на метар квадратен. Според светските анализи за бегалци во светот, Сирија е дом на околу 1.852.300 бегалци. Голем дел од овие бегалци се од [[Ирак]], но има и бегалци од [[Палестина]] и [[Сомалија]].<ref name="World Refugee Survey 2008">{{cite news|title=World Refugee Survey 2008|publisher=U.S. Committee for Refugees and Immigrants |date=2008-06-19 |url=http://www.refugees.org/survey}}</ref> ▼
|title = Население
|percentages = pagr
|1960 |4565000
|1970 |6305000
|1981 |9046000
|1994 |13782000
|2004 |17921000
|2011 |21124000
|2019 |18507587
|footnote=2019 estimate<ref>{{cite web|url=https://population.un.org/wpp/DataQuery/|title=World Population Prospects - Population Division - United Nations}}</ref>
}}
▲Поголем дел од сириското население живее во долината на реката [[Еуфрат]] и покрај сириското крајбрежје. Вкупното население на Сирија изнесува 22.198.110 жители со густина на население од 99 жители на метар квадратен. Според светските анализи за бегалци во светот, Сирија е дом на околу 1.852.300 бегалци. Голем дел од овие бегалци се од [[Ирак]], но има и бегалци од [[Палестина]] и [[Сомалија]].<ref name="World Refugee Survey 2008">{{cite news|title=World Refugee Survey 2008 |publisher=U.S. Committee for Refugees and Immigrants |date=19 June 2008 |url=http://www.refugees.org/resources/refugee-
Образованието во Сирија е бесплатно од 6 до 11 година. Образовниот систем е составен од 6 години основно образование, проследено до тригодишно средно образование и тригодишно високо образование. Писменоста на Сирија е 86% за мажите и 73.6% за жените.
===Етнички групи===
Сиријците се домородно левантинско население, тесно поврзано со нивните непосредни соседи, како што се Либанците, Палестинците, Јорданците и Евреите<ref>{{cite journal |title=Extensive Female-Mediated Gene Flow from Sub-Saharan Africa into Near Eastern Arab Populations |pmc=1180338 |year=2003 |last1=Richards |first1=M |last2=Rengo |first2=C |last3=Cruciani |first3=F |last4=Gratrix |first4=F |last5=Wilson |first5=JF |last6=Scozzari |first6=R |last7=MacAulay |first7=V |last8=Torroni |first8=A |volume=72 |issue=4 |pages=1058–1064 |journal=American Journal of Human Genetics |doi=10.1086/374384 |pmid=12629598}}</ref><ref>{{cite web|url=http://magma.nationalgeographic.com/ngm/0410/feature2/online_extra.html |title=In the Wake of the Phoenicians: DNA study reveals a Phoenician-Maltese link |publisher=National Geographic Magazine |date=October 2004 |accessdate=30 January 2013}}</ref>. Сирија има население од околу 18.500.000 (проценка за 2019 година). [[Сириски Арапи|Сириските Арапи]], заедно со околу 600.000 Палестинци, меѓу кои и 6 милиони бегалци надвор од земјата. Арапите сочинуваат околу 74% од населението<ref name="autogenerated3">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sy.html|title=Syria|last=|first=|year=2018|work=[[The World Factbook]]|publication-date=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>.
Домородните Асирци и западни арамејски говорници бројат околу 400.000 луѓе<ref>{{cite web|url=http://www.al-monitor.com/pulse/security/2014/04/syria-assyrians-threat-crisis.html |title=Syria's Assyrians threatened by extremists – Al-Monitor: the Pulse of the Middle East |publisher=Al-Monitor |date= |accessdate=24 July 2014}}</ref>, со западните арамејски говорници кои главно живеат во селата Малула, Џуббадин и Баха, додека Асирците главно живеат на север и североисток (Хомс, Алеп, Хасака).
Втора најголема етничка група во Сирија се [[Курди|Курдите]]. Тие сочинуваат околу 9% <ref name=SyriaKurds>{{cite web |url=http://countrystudies.us/syria/23.htm |title=Syria – Kurds |work=[[Library of Congress Country Studies]]}}</ref> до 10% од населението, или приближно 1,6 милиони луѓе (вклучувајќи 40.000 Јазиди<ref name=Khalifa2013/>). Повеќето Курди живеат во североисточниот дел на Сирија и повеќето зборуваат за Курманџи варијанта на курдскиот јазик.
Третата по големина етничка група е Сириските Туркмени која зборува турски јазик. Не постојат веродостојни проценки за вкупното население, со проценки кои се движат од неколку стотици илјади до 3,5 милиони<ref>{{cite web|author=BBC|year=2015|title=Who are the Turkmen in Syria?|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-34910389|quote=There are no reliable population figures, but they are estimated to number between about half a million and 3.5 million.|author-link=BBC}}</ref><ref>{{cite news|author=The New York Times|year=2015|title=Who Are the Turkmens of Syria?|url=https://www.nytimes.com/2015/11/25/world/middleeast/who-are-the-turkmens-of-syria.html?_r=1|quote=Q. How many are there? A. No reliable figures are available, and estimates on the number of Turkmens in Syria and nearby countries vary widely, from the hundreds of thousands up to 3 million or more.|author-link=The New York Times}}</ref><ref>{{citation |last=Peyrouse|first=Sebastien|year=2015|title=Turkmenistan: Strategies of Power, Dilemmas of Development|page=62|publisher=[[Routledge]]|isbn=978-0230115521|quote=There are nearly one million [Turkmen] in Syria...}}</ref>.
Четвртата најголема етничка група се Асирците (3-4%)<ref name=Khalifa2013/>, проследени со [[Черкези]] (1.5%) и [[Ерменци]] (1%), од кои повеќето се потомци на бегалци кои пристигнале во Сирија за време на Ерменскиот геноцид. Сирија има седма најголема ерменска популација во светот. Тие главно живеат во Алеп, Дамаск и Кесаб.
[[File:Syria Ethno-religious composition..jpg|thumb|Етно-верскиот состав на Сирија]]
Постојат и помали групи на етнички малцинства, како што се Албанците, Босанците, Грузијците, Грците, Персијците и Русите. Сепак, повеќето од овие етнички малцинства до одреден степен стануваат арапски, особено оние што ја практикуваат муслиманската вера.
Сирија некогаш била дом на значително население на Евреи, со големи заедници во Дамаск, Алеп и Ќамишли. Поради прогонони во Сирија, Евреите започнале да емигрираат во втората половина на 19 век во Велика Британија, САД и Израел. Процесот бил завршен со основањето на Државата Израел во 1948 година. Денес само неколку Евреи живеат во Сирија.
Најголемата концентрација на сириската дијаспора надвор од арапскиот свет е во [[Бразил]], која има милиони луѓе од арапски и други блискоисточни предци<ref>{{cite web|url=http://www.saudiaramcoworld.com/issue/200505/the.arabs.of.brazil.htm |title=The Arabs of Brazil |publisher=Saudi Aramco World |date=September–October 2005 |accessdate=30 January 2013 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20051126160504/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/200505/the.arabs.of.brazil.htm |archivedate=26 November 2005 |df= }}</ref>. Бразил е првата земја во Америка која понудила хуманитарни визи за сириските бегалци<ref>{{cite web|author=United Nations High Commissioner for Refugees |url=http://www.unhcr.org/524555689.html |title=UN refugee agency welcomes Brazil announcement of humanitarian visas for Syrians |publisher=Unhcr.org |date= |accessdate=24 July 2014}}</ref>. Мнозинството од арапските Аргентинци се од либанско или сириско потекло<ref>{{cite web|url=http://www.fearab.org.ar/inmigracion_sirio_libanesa_en_argentina.php |title=Inmigracion sirio-libanesa en Argentina |language=Spanish |publisher=Confederación de Entidades Argentino Árabes |accessdate=30 January 2013 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100620004217/http://www.fearab.org.ar/inmigracion_sirio_libanesa_en_argentina.php |archivedate=20 June 2010 |df= }}</ref>.
=== Јазици ===
Ред 418 ⟶ 449:
{{bar percent|Други|orange|3}}
}}
== Култура ==
{{Main|Култура во Сирија}}
| |||