Црна Гора: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Ред 127:
Поголемиот дел од денешна Црна Гора под османлиска власт бил во периодот од [[1496]] до [[1878]] додека крајбрежјето било под венецијанска контрола<ref>{{cite book|last=Ćorović|first=Vladimir|title=Istorija Jugoslavije|authorlink=Vladimir Ćorović|year=1933|publisher=Narodno Delo|location=Beograd|url=http://sr.wikisource.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%88%D1%83%D0%B3%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%98%D0%B5_(%D0%92._%D0%8B%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%9B)_3.11|accessdate=27 April 2011|language=Serbian|quote=Год. 1499. припојена је била Црна Гора скадарском санџакату. Али, год. 1514. одвојио је султан поново и поставио јој за управника, као санџак-бега, потурченог Станишу, односно Скендер-бега Црнојевића.}}</ref>. Денешна Црна Гора била вклучена во [[Скадарски санџак|Скадарскиот санџак]] и [[Босански санџак|Босанскиот санџак]] додека [[Горна Зета]] останала независна. Во [[1514]] година Османлиите зазеле поголем дел од земјата и бил прогласен посебен црногорски санџак а за прв санџакбег бил избран по наредба на [[Бајазид II]], [[Скендербег Црнојевиќ]] кој го прифатили исламот. По неговата смрт црногорскиот санџак бил вклучен во составот на Скадарскиот санџак. И покрај тоа што паднала под османлиска власт, Црна Гора главно поради својата географска положба, задржила одреден степен на самостојност. И покрај специјалната автономија, во текот на [[17 век]] во земјата имало поголем број на бунтови, кои кулминирале со поразот на Османлиите во [[Големата турска војна]] кон крајот на тој век.
=== Кнежество и кралство===
Делови од територијата биле контролирани од страна на [[Венецијанска Република|Венеција]] и [[Прво Француско Царство|Првото Француско Царство]] и [[Австро-Унгарија]]. Во [[1515]] година, Црна Гора станала теократска држава на чие чело се наоѓале владиките на Црногорската митрополија од династијата Петровиќ-Његош. Сепак, [[Венецијанска Република|Венеција]] ги бирала гувернерите во црногорската политика. Републиката била наследена од [[Австриско Царство|Австриската империја]] во [[1797]] година, а гувернерите биле укинати од страна на принцот-бискупот [[Петар Петровиќ - Његош|Петар II]] во [[1832]] година. Неговиот претходник [[Петар I Петровиќ Његош|Петар I]] придонел за обединување на Црна Гора.
По смртта на владиката [[Петар Петровиќ Његош]] во [[1851]], тој бил наследен од страна на [[Данило Петровиќ]]. Данило се оженил во [[1852]] и ја одбил својата духовна титула и ја презел титулата [[кнез]] и својата земја ја претворил во секуларно кнежевтсво. По убиството на кнезот Данило во [[1860]], на престолот дошол [[Никола Петровиќ]] на [[14 август]] [[1860]]. Помеѓу [[1861]] и [[1862]], Никола водел неуспешна војна против [[Османлии]]те , а Црна Гора низ тешки маки ја сочувала својата независност. Кнезот Никола водел многу поуспешна војна против [[Османлии]]те во [[1875]]. [[Османлиско-црногорска војна (1876-1878)|Османлиско-црногорската војна (1876-1878)]] довела до конечно протерување на [[Османлии]]те од [[Црна Гора|црногорската земја]]. Како позадина на војната било [[Херцеговско востание (1875-1878)|востанието во Херцеговина]] и почетокот на [[Османлиско-српска војна (1876-1878)|Српско-турската војна]] истата година. Една од најодлучувачките [[Битка кај Волчиот дол|битки била кај Волчиот дол]] каде османлиските сили имале загуба од 4,000 војници наспроти 70 црногорски војници. По оваа победа битки се воделе и на границата кон [[Херцеговина]] и [[Албанија]]. На [[24 септември]] бил освоен [[Никшиќ]], а по ова следувале [[Бар]], [[Улцињ]], [[Грможур]] и.т.н. Војната завршила со потпишување на примирјето од Едрене меѓу Руската и Османлиската империја. Територијата на [[Црна Гора]] се проширила од 4.405 km² на 9.475 km² а по Берлинскиот конгрес земјата добила независност.
Принцот [[Никола I Петровиќ|Никола Петровиќ]] ја прогласисл Црна Гора за кралство на 28 август 1910 година,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.dlib.me/skenovi/glas-crnogorca-nedjeljni-list-za-politiku-i-knjizevnost1-1910/08-15-broj-35/185.jpg|title=Глас Црногорца|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=}}</ref> со што ја подигнал земјата од тогашниот ранг на кнежевство. Тој се прогласил за крал Никола I, а со земјата владеел од 1861 година како принц. Во текот на своето владеење, посебно на почетокот на [[20 век]], тој иницирал неколку реформи за модернизација на земјата, вовел устав и нова валута наречена [[црногорски перпер]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mondo.me/a562622/Info/Drustvo/PERPERI-Jedini-crnogorski-drzavni-novac.html|title=Priča o crnogorskim perperima: Više od novca! FOTO|work=MTELCG|language=en-US|accessdate=2019-04-01}}</ref>
=== Балкански и Прва светска војна===
=== Современа историја ===
| |||