Алберт Сент-Ѓерѓи: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Kole23 (разговор | придонеси)
Мала промена
с средување
Ред 1:
[[Податотека:GyorgyiNIH.jpg|мини|Алберт Сент-Ѓерѓи]]
'''Алберт Сент-Ѓерѓи''' (унг. {{lang-hy|Nagyrápolti Szent-Györgyi Albert}}; 16-ти септември 1893-та година - 22октомври22 октомври 1986-та година) беше унгарски физиолог. Добитник е на Нобеловата награда за физиологија и медицина во 1937 година за откривањето на витаминот СЦ и за некои реакции на циклусот од лимонската киселина. Тој е заслужен за откривањето на витаминот СЦ и компоненти и реакции на циклуси на лимонската киселина. ИстотакаИсто бешетака бил активен во унгарскиотунгарското покретдвижење на отпоротпорот противво [[Втората светска војна]] и зел учество во политиката после војната.
 
Алберт Сент-Ѓерѓи (унг. Nagyrápolti Szent-Györgyi Albert; 16-ти септември 1893-та година - 22октомври 1986-та година) беше унгарски физиолог. Добитник е на Нобеловата награда за физиологија и медицина во 1937 година за откривањето на витаминот С и за некои реакции на циклусот од лимонската киселина. Тој е заслужен за откривањето на витаминот С и компоненти и реакции на циклуси на лимонската киселина. Истотака беше активен во унгарскиот покрет на отпор против Втората светска војна и зел учество во политиката после војната.
 
==Биографија==
 
Алберт ебил роден во Будимпешта во 1893-та година како син од таткотона Миклош Сент Џердија-Ѓерѓи, кој поседувал многу голем дел на имот, и мајката Јозефина, чији ичиј татко и брат биле професори по анатомија на Универзитетот во Будимпешта. Иако како дете имал проблеми со учењето, од шеснаесет години науката почнала да му станува забавна, меѓутоа, Михали Ленхосек сметал дека тоа никако не би било добар избор за немирниот Алберт. Во 1911-та година са запишал на студии и почнал да работи кај дедо си во лабараторијата, сесè до почетокот на Првата светска војна, кога бил мобилизован во војската. Служел на италијанските и руските фронтови сесè до 1917-та година кога е отпуштен поради ранување во борба. За времето додека бил во војскатавојска, одликуван е со сребрен медал за храброст. Ги завршил студиите на УниверзитетоУниверзитетот во Будимпешта, а потоа ја продолжил работата со фармакологот Мансфелд во БратиславБратислава, Армин Чермак во прагПрага, проучувајќи електрофизиологија, и со Михелис во Берлин, а потоа отишол во Хамбург на две-годишендвегодишен курс по физиќкафизичка хемија.
 
Во 1920-тата година станува асистент на Универзитетот за фармакологија во Лајден, од 1922 до 1926-та година работел на Физиолошкиот институт во Гронинген, во Холандија, а во 1927 година отишол на Кембриџ како Рокферелов соработник, работејќи со Хопкинс. Поминал една година и во Рочестер во Минесоти пред повторно да се врати на Кембриџ.
 
Во 1920-тата година станувастанал асистент на Универзитетот за фармакологија во Лајден, од 1922 до 1926-та година работел на Физиолошкиот институт во Гронинген, во Холандија, а во 1927 година отишол на Кембриџ како Рокферелов соработник, работејќи со Хопкинс. Поминал една година и во Рочестер во Минесоти пред повторно да се врати на Кембриџ.
Како професор почнал да рабоди во 1931 година кога добил место на Универзитетот во Сегедин на катедрата за медицинска хемија, на иницијатива на тогашниот министер за наука, а во 1935-та година и на катедрата за органска хемија. По крајот на Втората светска војна, го презел местото на професорот по медицинска хемија на Универзитетот во Будимпешта, а во 1947-та година ја напуштил Унграрија, отишол во САД, каде што добил место на директор за истражување на институтот за истражување на мускулите во Масачусетс.
 
Како професор почнал да рабодиработи во 1931 година кога добил место на Универзитетот во Сегедин на катедрата за медицинска хемија, на иницијатива на тогашниот министер за наука, а во 1935-та година и на катедрата за органска хемија. По крајот на Втората светска војна, го презел местото на професорот по медицинска хемија на Универзитетот во Будимпешта, а во 1947-та година ја напуштил Унграрија, отишол во САД, каде што добил место на директор за истражување на институтот за истражување на мускулите во Масачусетс.
Истражувачката работа на Гронинген Алберт ја започнал во областа на ќелиско дишење, во која ја објаснил меѓусебната поврзаност на процесот на активирање на водород и кислород, и прв ја приметил улогата на ензимот kodehidraze и полифенол-оксидаза за физиолошки процеси во растителните клетки. При тоа го докажал постоењето на намалувачкиот агенс во растителните клетки и во животните, што покасно ќе го донесе до неговото најголемо откритие - киселината и открил дека пиперката (Capiscum annum) е богат извор на витаминот С. Со упорното истражување на патот на оксидацијата во живите организми, успеал да го докаже значењето на С4 киселината (меѓу кои се и овошни киселини како што се јаболкова и винска) како катализатор на биохемиски процеси во ќелиите. Неговата работа на биохемиска оксидација потполнета е со откривањето на флавинот. во 1938-та година своите интереси ги пресвртува кон истражување на физиологијата на мускулите и набрзо потоа откривајќи ги протеините пресудни за нивна контракција, актин и миозин, па комплексот во кои се меѓусебно поврзани. Истотака, докажал дека аденозин-трифосфат претставува директен извор на енергија на мускулната контракција. После овие откритија по прв пат се можело да се репродуцира најважната реакција која доведува до контракцијата на мускулите. Некои од неговите дела од овој период довеле до почетокот на користење на глицерин за презервација на биолошки препарати.
 
Истражувачката работа на Гронинген, Алберт ја започнал во областа на ќелиско дишење, во која ја објаснил меѓусебната поврзаност на процесот на активирање на водород и кислород, и прв ја приметилзабележал улогата на ензимот kodehidrazeкодехидразе и полифенол-оксидаза за физиолошки процеси во растителните клетки. При тоа го докажал постоењето на намалувачкиот агенс во растителните клетки и во животните, што покасноподоцна ќе го донесе до неговото најголемо откритие - киселината и открил дека пиперката (Capiscum annum) е богат извор на витаминот СЦ. Со упорното истражување на патот на оксидацијата во живите организми, успеал да го докаже значењето на С4 киселината (меѓу кои се и овошни киселини како што се јаболкова и винска) како катализатор на биохемиски процеси во ќелиите. Неговата работа на биохемиска оксидација потполнета е со откривањето на флавинот. воВо 1938-та година своите интереси ги пресвртува кон истражување на физиологијата на мускулите и набрзо потоа откривајќи ги протеините пресудни за нивна контракција, актин и миозин, па комплексот во кои се меѓусебно поврзани. Истотака, докажал дека аденозин-трифосфат претставува директен извор на енергија на мускулната контракција. После овие откритија по прв пат се можело да се репродуцира најважната реакција која доведува до контракцијата на мускулите. Некои од неговите дела од овој период довеле до почетокот на користење на глицерин за презервација на биолошки препарати.
Сент Џерди беше ќлен на многу академски друштва, и претседател на Будимпештанската академија за наука и потпретседател на Унгарската академија за наука. Предавал како госински професор на Харвард во 1936-та година, и на Универзитетот во Лијежа, во Франција, 1938 година.
 
Сент Џерди беше ќлен на многу академски друштва, и претседател на Будимпештанската академија за наука и потпретседател на Унгарската академија за наука. Предавал како госински професор на Харвард во 1936-та година, и на Универзитетот во Лијежа, во Франција, 1938 година.
Izdao je više publikacija koje tematikom prate njegov istraživački rad, među kojima su:
 
Издал повеќе публикации кои според тематиката ја следат неговата истражувачка работа, меѓу кои се:
Ред 25 ⟶ 22:
 
==Приватен живот==
Сент Џерди-Ѓерѓи се оженичоженил во 1917-та година со Корнели Деметри, ќерката на гувернерот на Унгарската пошта. Во брак со неа имал една ќерка по име Корнелија.
 
Како активен противник на нацистите воза времетовреме наод триесеттите години од неговиот живот, бил приморан да постане Шведскистане граѓанин на Шведска за време на Втората светска војна, од каде што се преселил во Америка,. кадеВо Америка, во 1941 година се оженил и вторпо патвторпат, со Марта Борбиро.
Сент Џерди се оженич во 1917-та година со Корнели Деметри, ќерката на гувернерот на Унгарската пошта. Во брак со неа имал една ќерка по име Корнелија.
 
Слободното време го исполнувал со спортот, пред сесè со едрење и алпинизам.
Како активен противник на нацистите во времето на триесеттите години од неговиот живот, бил приморан да постане Шведски граѓанин за време на Втората светска војна, од каде што се преселил во Америка, каде во 1941 година се оженил и втор пат, со Марта Борбиро.
 
{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Сент-Ѓорѓ, Алберт}}
Слободното време го исполнувал со спортот, пред се со едрење и алпинизам.
[[Категорија:Добитници на Нобеловата награда за медицина]]
[[Категорија:Унгарски физиолози]]