Хибридизација (хемија): Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Бот Додава: ko:혼성 오비탈
Дополнување
Ред 14:
Хибридизационата теорија најмногу се употребува во [[Органска хемија|органската хемија]].
 
== ''sp''<sup>3</sup> (тетраедарски) хибриди ==
 
Овие хибриди настануваат со мешање (хибридизација) на ''2s'' орбиталата и трите ''2p'' орбитали. Бидејќи орбиталите се всушност електронски облаци, тие меѓу себе се одбиваат. Четирите хибридни орбитали, подеднакво и максимално ќе се оддалечат една од друга доколку се распоредат кон ќошињата на тетраедар. Значи, геометрискиот распоред на ''sp<sup>3</sup>'' орбиталите во просторот е тетраедарски, па затоа и оваа хибридизација се нарекува ''тетраедарска''. Аголот меѓу тетраедарските орбитали е ист како и оној на аглите во тетраедарот и изнесува 109<sup>o</sup>28<sup>'</sup>. Пример за соединенија со ''sp<sup>3</sup>'' хибридизирани (јаглеродни) атоми се [[алкан]]ите. Кај најпростиот алкан, метан (CH<sub>4</sub>), ситуацијата е следна: јаглеродот има [[електронска конфигурација]] ''1s² 2s² 2p<sub>x</sub>¹ 2p<sub>y</sub>¹'', или графички:
Ред 41:
 
[[Image:Ch4-hybridisation.png|Шематско претставување на хибридните орбитали кај метанот]] постанува [[Image:Ch4-structure.png|Тетраедарската форма на метанот.]]
 
== ''sp''<sup>2</sup> хибриди ==
 
Структурата на други слични соединенија може да се објасни на сличен начин како онаа на метанот. На пример, [[етен]]от (C<sub>2</sub>H<sub>4</sub>) има двојна врска помеѓу два јаглеродни атоми. Кекулеовската структура на ова соединение (кое инаку спаѓа во [[алкен]]ите) изгледа вака:
 
[[Image:Ethene.png|Луисова (Кекулеовска) структура на етенот. Двата С-атоми се врзани за два водородни атоми, а меѓусебно се поврзани со двојна врска.]]
 
Јаглеродните атоми ќе подлегнат на ''sp''<sup>2</sup> хибридизација, бидејќи хибридните орбитали ќе формираат само σ врски, а една [[пи врска]] е потребна за двојната врска помеѓу С-атомите. Водород-јаглерод врските се со еднаква силина и должина, што е потврдено со експериментални податоци.
 
При sp''<sup>2</sup> хибридизацијата, една 2''s'' орбитала се меша само со две од трите можни 2''p'' орбитали:
 
<math>
C^{*}\quad
\frac{\uparrow\downarrow}{1s}\;
\frac{\uparrow\,}{sp^2}\;
\frac{\uparrow\,}{sp^2}
\frac{\uparrow\,}{sp^2}
\frac{\uparrow\,}{p}
</math>
 
формирајќи вкупно 3 ''sp''<sup>2</sup> орбитали, при што останува една нехибридизирана р-орбитала. Кај етиленот, двата С-атоми формираат σ врска со препокривање на две ''sp''<sup>2</sup> орбитали, при што секој С-атом формира две ковалентни врски со Н-атомите преку препокривање на ''s'' и ''sp''<sup>2</sup> орбиталите. Пи врската помеѓу јаглеродните атоми перпендикуларно со молекулската рамнина се формира со препокривање на 2''p''и 2''p'' орбиталите (сепак, пи врската не мора да се создаде).
 
== ''sp'' хибриди ==
 
Хемиското врзување кај соединенијата како [[алкин]]ите, каде има тројни врски, се објаснува со ''sp'' хибридизацијата:
<math>
C^{*}\quad
\frac{\uparrow\downarrow}{1s}\;
\frac{\uparrow\,}{sp}\;
\frac{\uparrow\,}{sp}
\frac{\uparrow\,}{p}
\frac{\uparrow\,}{p}
</math>
 
При овој модел, 2''s'' орбиталата се меша само со една од трите ''р''-орбитали, што резултира во добивање на две ''sp'' орбитали и две нехибридизирани ''р'' орбитали. Хемиското поврзување во [[ацетилен]]от (или етинот, C<sub>2</sub>H<sub>2</sub>) се состои од 'sp''–''sp'' препокривање помеѓу двата С-атоми, формирајќи σ врска и две додатни пи врски, образувани со ''p''–''p'' препокривање. Исто така, секој С-атом се врзува за Н-атом преку сигма 's''–''sp'' препокривање.
 
== Надворешни врски ==