Крал: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
→‎Еволуција: дополнување
дополнување
Ред 2:
'''Крал''' е машки [[монарх]], односно шеф на [[држава]]. Женскиот монарх се нарекува '''[[кралица]]'''.
 
== УлогиЕволуција ==
Подоцна, во текот на [[Доцна антика|доцната антика]] и во [[средниот век]], кралот прераснал во вистински само-владетел, надлежен за целокупното функционирање на [[држава]]та. Индивидуалната улога на кралот почнала да опаѓа од [[16 век]], кога монархиите станале [[устав]]ни и [[парламент]]арни, со што голем дел од функциите на кралот во државата ги презеле други институции. Денес, кралевите во повеќето монархии имаат формално церемонијална улога, а во пракса сѐ уште задржуваат значителен имот и политичко влијание. Сепак, постојат и апсолутни монархии, во кои кралот има целосна власт.
 
== Улога ==
Изворно, кралевите во племенските држави имале само неколку улоги:
* Да бидат [[судија|судии]] во текот на народните собири
* Да служат како [[свештеник|свештеници]] при принесувањето на жртви
* Да бидат водачи во војните (поради физичките индиспозиции, ова ги исклучувало жените како кралици во раниот развоен период на општествата).
 
== Еволуција ==
Подоцна, во текот на [[Доцна антика|доцната антика]] и во [[средниот век]], кралот прераснал во вистински само-владетел, надлежен за целокупното функционирање на [[држава]]та. Индивидуалната улога на кралот почнала да опаѓа од [[16 век]], кога монархиите станале [[устав]]ни и [[парламент]]арни, со што голем дел од функциите на кралот во државата ги презеле други институции. Денес, кралевите во повеќето монархии имаат формално церемонијална улога, а во пракса сѐ уште задржуваат значителен имот и политичко влијание. Сепак, постојат и апсолутни монархии, во кои кралот има целосна власт.
 
Во своето дело „[[Пофалба на глупоста]]“, [[Еразмо Ротердамски]] ги исмејува кралевите, за кои вели дека немаат ниту половина [[унца]] [[сол]] во [[глава]]та. Според него, кралот мора да ги води јавните а не приватните работи, да ги почитува законите и да се грижи за чесноста на службениците, а не да го троши времето на забава, [[лов]] и [[коњ]]и, да продаваат [[Благородништво|благороднички]] титули и на поданиците да им наметнуваат давачки.<ref>Erazmo Roterdamski, ''Pohvala ludosti''. Beograd: Rad, 2016, стр. 80-81.</ref>
 
Во делото „[[Богатството на царот Радован]]“ (во есејот „За кралевите“), српскиот поет [[Јован Дучиќ]] пишува дека ретко кој [[крал]] бил среќен, зашто околу него се собираат многу луѓе кои му прават сплетки и сакаат да ги остварат своите интереси, а народот секогаш очекува премногу од него. Исто така, тој смета дека луѓето се најчесто неправедни кон кралевите и често ги сметаат за [[Тиранија|тирани]], поради стравот од нивната сила. Навистина, често се случува владетелите да се гладни за власт и по секоја цена сакаат да ја зачуваат власта при што не се воздржуваат од примена на секакви средства.<ref>Јован Дучић, ''Благо Цара Радована'' (друго издање). Београд: Laguna, 2018, стр. 350-365.</ref>
 
==Кралот како тема во уметноста и во популарната култура==
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Крал