Референдум во Македонија (2018): Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Одбиена последната промена (од Sashko1999) и ја поврати преработката 3781157 на Seeott
Sashko1999 (разговор | придонеси)
сНема опис на уредувањето
Ред 16:
 
== Позадина ==
По [[СР Македонија|македонската]] независност од [[СФР Југославија|Југославија]] во 1991, грчките власти тврдеа дека името на земјата имлицира територијални претензии кон истоимениот [[Егејска Македонија|грчки регион]] и се спротиставија на употребата на терминот „Македонија“ од страна на новата држава. Македонија беше примена во [[Обединетите Нации]] во 1993 под привремената референца „поранешна„Поранешна Југословенска Република Македонија“ (ПЈРМ),<ref name="UNSC res. 817">{{cite web |url=http://unscr.com/en/resolutions/doc/817|title=United Nations Security Council Resolution 817 |date=7 April 1993 |publisher=[[United Nations Security Council]] |access-date=29 September 2018}}</ref> додека во меѓувреме голем број на држави [[Надворешни односи на Македонија|ја признаа Република Македонија под уставното име]].
 
Повторените обиди за преговори за сложено име не успеаја 27 години. Меѓутоа, во 2018, се интензивирани контактите на високо ниво помеѓу владите на двете земји, а македонскиот вицепремиер [[Бујар Османи]] ја посети Атина на 9 јануари,<ref>{{cite news|url=https://www.rferl.org/a/macedonia-greece-name-dispute-osmani-talks/28965566.html|title=Macedonian Deputy PM In Athens For Talks On Name Dispute |website=www.rferl.org |publisher=RFERL |accessdate=24 January 2018}}</ref> и [[Премиер на Македонија|македонсиот премиер]] [[Зоран Заев]] се сретна со неговиот [[Премиер на Грција|грчки колега]] [[Алексис Ципрас]] на маргините на [[Светскиот Економски Форум]] во [[Давос]], [[Швајцарија]] на 24 јануари.<ref>{{cite news|url=http://neoskosmos.com/news/en/Greece-and-FYROM-PMs-to-meet-over-Macedonia-name-dispute|title=Greece and FYROM PMs to meet over ‘Macedonia’ name dispute|website=www.neoskosmos.com|publisher=Neos Kosmos|accessdate=24 January 2018}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.sbs.com.au/news/pms-to-meet-after-macedonia-name-dispute-rally-in-greece|title=PMs to meet after 'Macedonia' name dispute rally in Greece |website=www.sbs.com |publisher=SBS |accessdate=24 January 2018}}</ref><ref>{{cite news|url=http://nezavisen.mk/en/news/2018/01/18809/ |title=Tsipras and Zaev unblock Euro-integration process|accessdate=24 January 2018}}</ref> На средбата во Давос, прва од ваков вид во последните седум години, двајцата лидери покажаа одлучност да стават крај на прашањето за името и да ги подобрат односите помеѓу двете земји. Заев подоцна презеде иницијативи кои ќе ја намалат грижата во [[Грција]] во врска со политиките на антиквизација.
 
[[Податотека:Потпишување на договорот за македонско-грчкиот спор (17.06.2018, Преспа) (42853677381).jpg|мини|лево|Потпишување на договорот во Преспа]]
На 12 јуни 2018, Ципрас објави дека постигнал договор со Заев „кој ги покрива сите предуслови поставени од грчката страна“.<ref name="2018Deal">{{cite web |title=‘We have a deal,’ Greek PM says over FYROM name row |url=http://www.ekathimerini.com/229552/article/ekathimerini/news/we-have-a-deal-greek-pm-says-over-fyrom-name-row |website=www.ekathimerini.com |publisher=Η Καθημερινή |accessdate=12 June 2018 |language=en |date=12 June 2018}}</ref> Предлогот ќе резултира со преименување на [[Република Македонија]] во Република Северна Македонија, со тоа што новото име е за севкупна употреба, надворешна и внатрешна.<ref name="2018DealName">{{cite web |title=Greece ends 27-year Macedonia name row |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-44401643 |website=www.bbc.com |publisher=BBC News |accessdate=12 June 2018 |date=12 June 2018}}</ref> Заев објави дека договорот вклучува признавање на [[македонскиот јазик]] во [[Обединетите Нации]] и дека државјаните на земјата ќе бидат нарекувани како и претходно, Македонцимакедонски. Сепак, исто така ќе има експлицитно појаснување дека граѓаните на земјата не се поврзани со [[античките Македонци]].<ref>{{cite web |title=Republic of North Macedonia with Macedonian language and identity, says Greek media |url=http://meta.mk/en/republic-of-north-macedonia-with-macedonian-language-and-identity-says-greek-media/ |website=www.eta.mk|publisher=Meta |accessdate=12 June 2018 |date=12 June 2018}}</ref><ref>{{cite web |title=Κλείδωσε το «Βόρεια Μακεδονία» - Το διάγγελμα Τσίπρα για τη συμφωνία|url=http://www.kathimerini.gr/969055/article/epikairothta/politikh/kleidwse-to-voreia-makedonia---to-diaggelma-tsipra-gia-th-symfwnia |trans-title=Agreed on «Northern Macedonia» {{endash}} Tsipras' speech to the nation about the deal |language=greek|website=kathimerini.gr |publisher=Kathimerini |accessdate=12 June 2018 |date=12 June 2018}}</ref> „Со договорот еднаш засекогаш се потврдува и зајакнува [[Македонци|македонскиот]] етнички и културен идентитет, македонскиот јазик, македонската националност. Со него се гарантира и безбедноста на земјата и се овозможува сигурна иднина на граѓаните на РМ“, рече Заев.<ref name="Zaev12062018">{{cite web |title=Zaev:We made a deal - Republic of North Macedonia, with Macedonian language and Macedonian identity |url=https://kajgana.com/zaev-postignavme-dogovor-republika-severna-makedonija-so-makedonski-jazik-i-makedonski-identitet |website=www.kajgana.com|publisher=Кајгана |accessdate=12 June 2018 |language=mk |date=12 June 2018}}</ref> [[Преспански договор|Договорот]] бил потпишан на [[Преспанското Езеро]].
 
== Ставови ==
=== За ===
[[Податотека:Pro Macedonian referendum billboard 2018.jpg|thumb|right|220x220px|Билборд на кампањата „ЗА" во [[Дебар]] (на [[албански јазик]]). Преведен гласи: ЕУ ја помага Македонија со 260.000 евра дневно.]]
Македонскиот премиер [[Зоран Заев]] и владината коалиција започнаа онлајн кампања со која го поддржаа гласот За на референдумот. Многу високи функционери и [[Европска Унија|ЕУ]]-лидери дадоа поддршка за опцијата „За“ бидејќи ќе ја доближи Македонија до ЕУ и [[НАТО]]. Меѓу оние кои ја посетија земјата за поддршка на референдумот беа [[Ангела Меркел]] и [[Себастијан Курц]],<ref>{{cite web|url=https://www.rferl.org/a/germany-s-merkel-in-macedonia-for-talks-ahead-of-key-referendum/29478758.html|title=Merkel Urges Macedonians To Vote For Name Change, Possibility For EU, NATO Membership|website=www.rferl.org|publisher=RFERL|accessdate=24 September 2018}}</ref><ref>{{cite web|url=http://meta.mk/en/kurz-will-visit-macedonia-to-support-the-referendum-on-7th-of-september/|title=Kurz will visit Macedonia to support the referendum on 7th of September|website=www.meta.mk|publisher=Meta|accessdate=24 September 2018}}</ref> канцелари на [[Германија]] и [[Австрија]], како и [[Џим Матис]],<ref>{{cite web|url=https://www.reuters.com/article/us-macedonia-usa/mattis-warns-of-russian-meddling-in-macedonia-vote-idUSKCN1LX0ER|title=U.S. Defense Secretary warns of Russian meddling in Macedonia referendum|website=www.reuters.com|publisher=[[Reuters]]|accessdate=24 September 2018}}</ref> американскиот секретар за одбрана, и [[Јенс Столтенберг]], [[Генерален секретар на НАТО|генералниот секретар]] на [[НАТО]],<ref>{{cite web|url=https://europeanwesternbalkans.com/2018/09/04/stoltenberg-kurz-macedonia-merkel/|title=Stoltenberg and Kurz in Macedonia before Merkel|website=www.europeanwesternbalkans.com|publisher=European Western Balkans|accessdate=24 September 2018}}</ref> Албанскиот претседател [[Илир Мета]], премиерот [[Еди Рама]] и министерот за надворешни работи [[Дитмир Бушати]] ги повикаа [[Македонски Албанци|Албанците во Македонија]] да го поддржат договорот и да гласаат за на референдумот.<ref name="balkaninsightmeta">{{cite web|url=http://www.balkaninsight.com/en/article/albanian-president-calls-albanian-to-vote-for-name-deal-08-30-2018|title=Meta Urges Macedonia Albanians to Vote 'Yes' to Deal|website=www.balkaninsight.com|publisher=Balkan Insight|accessdate=1 October 2018}}</ref><ref name="IljaziBushati">{{cite web|last=Iljazi|first=Bashkim|title=Bushati: Qytetarët e Maqedonisë ta mbështesin procesin e anëtarësimit të vendit në NATO dhe BE|url=https://telegrafi.com/bushati-qytetaret-e-maqedonise-ta-mbeshtesin-procesin-e-anetaresimit-te-vendit-ne-nato-dhe-video/|website=www.telegrafi.com |publisher=Telegrafi|accessdate=1 October 2018}}</ref><ref name="IljaziRama">{{cite web|last=Iljazi|first=Bashkim|title=Edi Rama mesazh shqiptarëve të Maqedonisë: Sot votohet për të ardhmen e fëmijëve|url=https://telegrafi.com/edi-rama-mesazh-shqiptareve-te-maqedonise-sot-votohet-per-te-ardhmen-e-femijeve/|website=www.telegrafi.com |publisher=Telegrafi|accessdate=1 October 2018}}</ref> Во Македонија, албанските политички партии и нивните лидери [[Али Ахмети]] ([[Демократска унија за интеграција|ДУИ]]), [[Мендух Тачи]] ([[Демократска партија на Албанците|ДПА]]), Билал Касами ([[Движење Беса]]) и Зијадин Села ([[Алијанса за Албанците]]) исто така го поддржаа гласот За.<ref name="shqiptarja">{{cite web|url=http://shqiptarja.com/lajm/referendumi-n-maqedoni-gorenca-pjesmarrja-e-ult-shqiptart-s-kan-dal-pr-t-votuar-masivisht|title=Referendumi për emrin, liderët e partive shqiptare në Maqedoni votojnë 'pro'|website=www.shqiptarja.com|publisher=Shqiptarja|accessdate=1 October 2018}}</ref>
 
=== Против/бојкот ===