Том Форд: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Создадено преведувајќи ја страницата „Tom Ford
средување
Ред 1:
'''Томас Карлил Форд '''(роден на 27 август 1961 година) е ''американски моден дизајнер, режисер, сценарист и филмски продуцент''.'' Тој го отвориотворил својот истоимен луксузен бренд во 2006 година, претходно служејќи како креативен директор на луксузнилуксузните модни куќи''''' [[Гучи]] '''''и '''''[[Ив Сен Лоран''' (моден креатор)|Ив Сен Лорен]]''. Форд, исто така, ги режирашережирал филмовите "Единствен„Единствен маж"маж“ (2009) и Ноќните„Ноќните животниживотни“ (2016), кои себиле номинирани за Оскар.
 
== Раниот животБиографија ==
'''Том Форд '''е роден на 27 август 1961 година во [[Остин (Тексас)|Остин]], Тексас, син на агентите Ширли Бартон (Ширли Ен Трашер) и Томас Дејвид Форд. Тој го поминал раниот животдетството во предградијата на Хјустон, Тексас, и во Сан Маркос, надвор од Остин; неговото семејство се преселило во [[Санта Фе (Ново Мексико)|Санта Фе]], ЊуНово Мексико, кога ималоимал 11 години. Во Санта Фе, влеголучел во средното училиште Св„Св. МихаилМихаил“, а подоцна се преселил во Подгорнотоподгорното училиште Санта Фе, од коекаде дипломирал во 1979 година.
 
''На 16-шеснаесет годишна возраст, се запишал на колеџот Бард'' во Симон Рок, но брзо се откажал. Тој се преселил во Њујорк да ја изучува историјата на уметноста на Универзитетот во Њујорк (NYU). Форд сего повлеченапуштил од Њујоркучењето по една година, фокусирајќии се нанасочил дејствување вокон телевизиски реклами..<ref>Shaeffer, Brittany. "Ford Is Bigger, Louder Than Ever". ''[//en.wikipedia.org/wiki/New_York_Daily_News New York Daily News]'' (April 13, 2005).</ref>
 
Форд почнал да ја проучува внатрешната архитектура во колеџот за уметност и дизајн на Новата школа, Парсонс, Преда својата минатата година во Новата школа,пред Фордтоа поминал една и пол година во Париз, каде што работел како практикант во прес-службата на ChloéКло, инспирирајќикаде го стеклан својот интерес за модата. '''''Тој ја поминал последната година во Новата школа, студирајќи мода, но дипломирал со диплома по архитектура.'''''<ref>Luther, Marylou. "Cynicism key to fashion today, Ford says". ''[//en.wikipedia.org/wiki/The_Plain_Dealer The Plain Dealer]'' (March 14, 1996).</ref>
 
== Модна кариера ==
 
=== Рана кариера ===
Кога се пријавувал за работни места по дипломирањето, Форд изјавувал дека дипломирал архитектура. Американскиот дизајнер Кети Хардвик сепак го примил на работа, иако Форд немал искуство во модата. Подоџна Кети Хардвик изјавил:
Кога интервјуирал работни места по дипломирањето, Форд изјавил дека присуствувал на одделот Парсонс на Новата школа, но дека тој дипломирал во архитектурата и дека неговото дело во Клод било положба на односи со јавноста на ниско ниво. И покрај неговото недоволно искуство во модата, Форд го нарече американскиот дизајнер Кети Хардвик секој ден еден месец, во надеж дека ќе обезбеди работа во нејзината спортска компанија. Хардвик на крајот се согласи да го интервјуира. Подоцна се сеќава на инцидентот:
 
* "Имав„Имав намера да не му дадам надеж. Го прашав којкои се неговите омилени европски дизајнери., Тоја тој рече:'''''" Армани и Шанел "'''''. Неколку месеци подоцна го прашав зошто го рече тоа, и тој речеодговори: "Бидејќи„Бидејќи сте носеле нешто Армани"Армани“. Дали е чудно што ја добивадобил работата? " Форд работел како асистент за дизајн за Хардвик две години..<br />
 
Форд работел како асистент за дизајн за Хардвик две години.Во 1988 година, Форд се преселил во Пери Елис, каде исто така работел две години. Том Форд изјавил дека се заморил да работи на американски начин. Во подоцнежно интервју за „Њујорк тајмс“, тој коментирал:
 
„Ако некогаш станам добар дизајнер, морам да ја напуштам Америка. Мојата култура ме спречува. Европејците, сепак, го ценат стилот ".<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.fashionone.com/news/2014/09/29/touch-innuendo-tom-ford-springsummer-2015/|title=A Touch of Innuendo at Tom Ford Spring/Summer 2015|date=September 29, 2014|accessdate=April 8, 2016}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.fashiontimes.com/articles/595/20130827/week-fashion-history-rise-tom-fords-empire.htm|title=This Week In Fashion History: The Rise And Rise Of Tom Ford's Empire|last=Parker|first=Ashley Joy|date=August 27, 2013|access-date=April 18, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160426014328/http://www.fashiontimes.com/articles/595/20130827/week-fashion-history-rise-tom-fords-empire.htm|archive-date=April 26, 2016|dead-url=yes|publisher=[[IBT Media]]}}</ref>{{Citation neededВо 1990 година, Форд се преселил во Милано, и се вработил како главен дизајнер на женски брендови во [[Gucci|date=AprilГучи]], во време кога оваа италијанска модна куќа имала финансиски проблеми. 2016}}
Во 1988 година, Форд се преселил во Пери Елис, каде што ги познавал и Роберт Мекдоналд, претседател на компанијата, и Марк Џејкобс, неговиот дизајнер, општествено. Тој работел во компанијата две години, но се заморил да работи на американски начин. Во подоцнежното интервју за "Њујорк тајмс", тој коментирал:
 
'''''Улогата на Форд во Гучи''''' брзо се прошири;проширила, па тој дизајнирашедизајнирал машки облеки во рок од шест месеци, иа чевлипотоа одеднаши потоачевли. Кога Ричард Ламберсон го напушти директорот на дизајнот воВо 1992 година, Форд ја презедепрезел својатафункцијата позиција,директор водејќи го брендот подготвен за носење, мириси, сликата, рекламирање и чувањена дизајн. Во 1993 година, кога бил задолжен за дизајнирање единаесет производни линии, Форд работел осумнаесетчасовниосумнаесетчасови деновидневно. Во текот на овие години, имашеповеќе пати имал креативни притисоци меѓуи Форднедоразбирања исо Маурицио Гучи, претседател на компанијата и 50% сопственик. Според Мело, 
* "Ако некогаш ќе станам добар дизајнер, морав да ја напуштам Америка. Мојата култура ме спречуваше. Премногу стил во Америка е леплив. да бидат премногу стилски. Европејците, сепак, го ценат стилот ".<br />
<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.fashionone.com/news/2014/09/29/touch-innuendo-tom-ford-springsummer-2015/|title=A Touch of Innuendo at Tom Ford Spring/Summer 2015|date=September 29, 2014|accessdate=April 8, 2016}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.fashiontimes.com/articles/595/20130827/week-fashion-history-rise-tom-fords-empire.htm|title=This Week In Fashion History: The Rise And Rise Of Tom Ford's Empire|last=Parker|first=Ashley Joy|date=August 27, 2013|access-date=April 18, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160426014328/http://www.fashiontimes.com/articles/595/20130827/week-fashion-history-rise-tom-fords-empire.htm|archive-date=April 26, 2016|dead-url=yes|publisher=[[IBT Media]]}}</ref>{{Citation needed|date=April 2016}}
 
=== Креативен Директордиректор на Гучи и СветиИв Сен Лорен ===
Во тоа време, италијанската '''''модна куќа Гучи '''''финансиски се бори и се обидуваше да го зајакне присуството на своите жени спремно за носење, како дел од брендот за ремонт. Креативниот директор на компанијата, Даун Мело, рече:
[[Податотека:Evening_dress_in_Chinese_dragon_print_satin_by_Tom_Ford_for_Yves_Saint_Laurent_Rive_Gauche._Dress_of_the_Year,_2004.jpg|мини|405x405пкс|Вечерен фустан од Том Форд за Ив Сен ЛоранЛорен Рив Гош. Избран како фустан на годината за 2004 година.<br />]]
Во 1994 година'''годинаФорд Форд '''бешебил промовиран во Креативенкреативен '''директор на Гучи'''. Во својата прва година на чело, тој ги претставил кадифените хидстреми во Халстон, слабислабите сатенски кошули и металниметалните патентни чизмипатенти за автомобиличизми. Во 1995 година тој гоги донеседонел францускиот стилист Карин Ројтфелд и фотографот Марио Тестино за да создадесоздадат серија нови рекламни кампањи за компанијата. '''Помеѓу 1995 и 1996 година, продажбата на'' Гучи се зголемизголемила за 90%. ''' <br /><br />Во еден момент,'' <br /><br />Форд беше најголемиот индивидуален акционер на акции и опции на Гучи. 'До 1999 година, куќата, која беше речиси банкротирана кога Ford се приклучиприклучил Форд, бешебила проценета на повеќе од 4 милијарди долари.''''' '''''<ref name="bof">{{Наведени вести|url=http://www.businessoffashion.com/articles/people/the-business-of-being-tom-ford-part-i|title=The Business of Being Tom Ford, Part I|last=Amed|first=Imran|date=September 26, 2013|work=[[The Business of Fashion]]|access-date=April 7, 2016}}</ref>
 
Кога '''Гучи''' ја купикупил куќата на '''Ив Сен Лоран (ИСЛ)'''Лорен во 1999 година, '''Форд''' '''бешебил именуван какоза креативен директор. на таа етикета.Ив Сен ЛоранЛорен не го криешекриел своето незадоволство соод дизајнотдизајните на Форд, наведувајќи дека "сиромавиот„сиромавиот човек прави што може"може“.''' ЗаДодека време на своето време какобил креативен директор за ИСЛ, Форд сепак освоиосвоил бројни награди за моден дизајнер на Америка. Како, и неговата работа во Гучи, Форд успеауспеал да ја повлече класичната модна куќа назад во мејнстримот. Неговите рекламни кампањи за ИСЛ мирисипарфемот Опиум (со црвенокосиотцрвенокосата Софи Дал целосно облеченоблечена само со ѓердани и штитници и во потполност сугестивна поза) и ИСЛ M7 (со шампионот на боречки вештини Самуел де Кубер во целосна фронтална голотија) беабиле контроверзенконтроверзни и провокативенпровокативни.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.dazeddigital.com/fashion/article/24720/1/fashion-v-censorship-a-history-of-banned-ads-miu-miu-tom-ford|title=Fashion v censorship: a history of banned ads|last=Allwood|first=Emma Hope|date=May 13, 2015|work=[[Dazed]]|access-date=April 8, 2016}}</ref>
* "никој не би сонувал да носат Гучи". Во 1990 година, Мело го најми Форд како главен дизајнер на женски брендови, а Форд се пресели во Милано. "Разговарав со многу луѓе, а повеќето не ја сакаа работата", рече Мело. "За американски дизајнер да се пресели во Италија да се приклучи на компанија која беше далеку од тоа да биде бренд, би била прилично ризична". Форд и неговиот долгогодишен партнер, моден новинар Ричард Бакли, се преселија во Милано во септември.<br />
 
'''''Во април 2004 година, Форд се раздели со групатагрупацијата Гучи, откако тој и главниот извршен директор Доменико де Соле, кој е заслужен како партнер на Форд во успехот наза Гучи, не успеауспеале да се согласисогласат со шефот на Pinault Printemps Redoute над контролата на Групацијата.''''' Тој оттогаш го спомна ова искуство какого "катастрофално" ираскажувал како "криза во средниот век", бидејќи тој "ставил сето тоа во тоа петнаесет години"„катастрофално“. Кога Форд заминазаминал во 2004 година, групацијата Гучи групацијата бешебила проценета на 10 милијарди долари. Четири луѓе беа ангажирани да го поделат делото што го направи Форд
 
'''''Улогата на Форд во Гучи''''' брзо се прошири; тој дизајнираше машки облеки во рок од шест месеци, и чевли одеднаш потоа. Кога Ричард Ламберсон го напушти директорот на дизајнот во 1992 година, Форд ја презеде својата позиција, водејќи го брендот подготвен за носење, мириси, сликата, рекламирање и чување дизајн. Во 1993 година, кога бил задолжен за дизајнирање единаесет производни линии, Форд работел осумнаесетчасовни денови. Во текот на овие години, имаше креативни притисоци меѓу Форд и Маурицио Гучи, претседател на компанијата и 50% сопственик. Според Мело, 
 
* "'''Маурицио''' секогаш сакаше сè да биде круг и кафеава, а '''Том '''сакаше да стане квадрат и црно". ''Иако Маурицио Гучи сакаше да го отпушти Форд, Доменико де Соле инсистираше дека ќе остане. Сепак, работата на Форд во текот на раните 1990-ти беше првенствено зад сцената; неговите придонеси за Гучи беа засенети од оние на Мело, кој беше јавно лице на компанијата.''<br />
 
=== Креативен Директор на Гучи и Свети Лорен ===
[[Податотека:Evening_dress_in_Chinese_dragon_print_satin_by_Tom_Ford_for_Yves_Saint_Laurent_Rive_Gauche._Dress_of_the_Year,_2004.jpg|мини|405x405пкс|Вечерен фустан од Том Форд за Ив Сен Лоран Рив Гош. Избран како фустан на годината за 2004 година.<br />]]
Во 1994 година''' Форд '''беше промовиран во Креативен '''директор на Гучи'''. Во својата прва година на чело, тој ги претставил кадифените хидстреми во Халстон, слаби сатенски кошули и метални патентни чизми за автомобили. Во 1995 година тој го донесе францускиот стилист Карин Ројтфелд и фотографот Марио Тестино за да создаде серија нови рекламни кампањи за компанијата. '''Помеѓу 1995 и 1996 година, продажбата на'' Гучи се зголеми за 90%.'' <br /><br />Во еден момент,'' <br /><br />Форд беше најголемиот индивидуален акционер на акции и опции на Гучи. До 1999 година, куќата, која беше речиси банкротирана кога Ford се приклучи, беше проценета на повеќе од 4 милијарди долари. '''''<ref name="bof">{{Наведени вести|url=http://www.businessoffashion.com/articles/people/the-business-of-being-tom-ford-part-i|title=The Business of Being Tom Ford, Part I|last=Amed|first=Imran|date=September 26, 2013|work=[[The Business of Fashion]]|access-date=April 7, 2016}}</ref>
 
Кога '''Гучи''' ја купи куќата на '''Ив Сен Лоран (ИСЛ)''' во 1999 година, '''Форд''' '''беше именуван како креативен директор на таа етикета. Сен Лоран не го криеше своето незадоволство со дизајнот на Форд, наведувајќи дека "сиромавиот човек прави што може".''' За време на своето време како креативен директор за ИСЛ, Форд сепак освои бројни награди за моден дизајнер на Америка. Како и неговата работа во Гучи, Форд успеа да ја повлече класичната модна куќа назад во мејнстримот. Неговите рекламни кампањи за ИСЛ мириси Опиум (со црвенокосиот Софи Дал целосно облечен само со ѓердани и штитници во потполност сугестивна поза) и ИСЛ M7 (со шампионот на боречки вештини Самуел де Кубер во целосна фронтална голотија) беа контроверзен и провокативен.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.dazeddigital.com/fashion/article/24720/1/fashion-v-censorship-a-history-of-banned-ads-miu-miu-tom-ford|title=Fashion v censorship: a history of banned ads|last=Allwood|first=Emma Hope|date=May 13, 2015|work=[[Dazed]]|access-date=April 8, 2016}}</ref>
 
'''''Во април 2004 година, Форд се раздели со групата Гучи, откако тој и главниот извршен директор Доменико де Соле, кој е заслужен како партнер на Форд во успехот на Гучи, не успеа да се согласи со шефот на Pinault Printemps Redoute над контролата на Групацијата.''''' Тој оттогаш го спомна ова искуство како "катастрофално" и како "криза во средниот век", бидејќи тој "ставил сето тоа во тоа петнаесет години". Кога Форд замина во 2004 година, Гучи групацијата беше проценета на 10 милијарди долари. Четири луѓе беа ангажирани да го поделат делото што го направи Форд
 
=== Том Форд етикетата ===
[[Податотека:Tom_Ford_eyewear.gif|лево|мини|240x240пкс|Том Форд очила]]
[[Податотека:Tom_Ford_Shop.jpg|лево|мини|277x277пкс|Том Форд бутик во Торонто]]
'''''По напуштањето на Гучи, Форд лансирашелансирал линија на машка облека, убавина, очила и додатоци во 2006 година, именувана по себе, "Том„Том Форд"Форд“. Домико де Соле станастанал претседател на етикетата„Том Том ФордФорд“.''''' Форд го опишал "клиентот на Том Форд" како: меѓународен, културен, добро патуванпрошетан и поседувајќи госо расположливиотдобар доход.
 
* ''За жените, тој додаде "силни жени, ... интелигентни жени кои ги знаат своите''<br />
<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.youtube.com/watch?v=btlgsKIvN0M|title=Who is the Tom Ford Customer? {{!}} Tom Ford Interview {{!}} CNBC International|date=February 24, 2015|work=CNBC International|accessdate=April 18, 2016}}</ref>
 
'''Мишел Обама''' носеше вечерна облека во должина од слонова коска, ''дизајнирана од Форд во Бакингемската палата во 2011 година.'' Форд исто така облече и '''Бијонсе, Џенифер Лопез, Гвинет Палтроу, Ен Хатавеј, Даниел Крег, Том Хенкс, Џони Деп, Рајан Гослинг, Вил Смит, Џулијан Мур, Хју Џекмен, Џон Хам и Хенри Кавил. ''Форд'' ги дизајнирал костумите на Даниел Крег за последните три филмови на Џејмс Бонд''': ''Квант на утеха, Скајпал и Спектер.''<ref name="vogue">{{Наведени вести|url=http://www.vogue.co.uk/news/2012/09/25/tom-ford-on-daniel-craig-james-bond-skyfall-wardrobe|title=Tom Ford On James Bond's Skyfall Wardrobe|last=Karmali|first=Sarah|date=September 25, 2012|work=[[Vogue (British magazine)|Vogue UK]]|access-date=March 5, 2016}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.gq-magazine.co.uk/article/what-labels-does-james-bond-wear-in-spectre|title=Buy Like Bond|last=Sagoo|first=Shereen|date=November 17, 2015|work=British GQ|access-date=March 5, 2016}}</ref>
 
 
<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.riaa.com/gold-platinum/?tab_active=default-award&ar=Jay+Z&ti=Tom+Ford#search_section|title=Gold & Platinum|accessdate=April 18, 2016}}</ref>
 
 
<ref>{{Наведени вести|url=http://www.adweek.com/news/advertising-branding/breast-advertising-140889|title=The Breast of Advertising: From Hooters to the cover of 'Time,' does the strategy sell or repel?|last=Wallis|first=David|date=June 4, 2012|work=[[Adweek]]|access-date=March 5, 2016}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.dazeddigital.com/fashion/article/24720/1/fashion-v-censorship-a-history-of-banned-ads-miu-miu-tom-ford|title=Fashion v censorship: a history of banned ads|last=Allwood|first=Emma Hope|date=May 13, 2015|work=Dazed|access-date=March 5, 2016}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.businessinsider.com/these-modern-ads-are-even-more-sexist-than-their-mad-men-era-counterparts-2012-4|title=These Modern Ads Are Even More Sexist Than Their 'Mad Men' Era Counterparts|last=Stampler|first=Laura|date=April 10, 2012|access-date=March 5, 2016}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.adweek.com/adfreak/italy-gives-finger-latest-tom-ford-ad-15947|title=Italy gives the finger to latest Tom Ford ad|last=<!--staff writers-->|date=April 25, 2008|work=[[Adweek]]|access-date=March 5, 2016}}</ref>
 
.<ref name="hughes">{{Наведени вести|url=https://www.theguardian.com/fashion/2015/mar/21/tom-ford-im-an-equal-opportunity-objectifier|title=Tom Ford: 'I'm an equal opportunity objectifier'|last=Hughes|first=Sali|date=March 21, 2015|work=The Guardian|access-date=March 4, 2016}}</ref><ref name="cnbc">{{Наведени вести|url=https://www.youtube.com/watch?v=mtOBsZpkz8I|title=Tom Ford's Penis Necklace Controversy {{!}} Tom Ford Interview|date=February 24, 2015|access-date=March 4, 2016|publisher=CNBC International}}</ref>
 
== Кариера како филмски режисер ==
 
'''[[Мишел Обама''']] носешеносела вечерна облека во должинабоја одна слонова коска, ''дизајнирана од Форд во [[Бакингемска палата|Бакингемската палата]] во 2011 година.'' Форд исто така облечекреаирал иоблека '''за: [[Бијонсе Ноулс|Бијонсе]], [[Џенифер Лопез]], [[Гвинет Палтроу]], [[Ен Хатавеј]], [[Даниел Крег]], [[Том Хенкс]], [[Џони Деп]], [[Рајан Гослинг]], [[Вил Смит]], [[Џулијан Мур]], [[Хју Џекмен]], [[Џон Хам]] и [[Хенри Кавил]]. ''Форд'' ги дизајнирал костумите на Даниел Крег за последните три филмови на ЏејмсЏемс Бонд''': ''Квант наКвантна утеха, СкајпалСкајфол и СпектерСпектар''.''<ref name="vogue">{{Наведени вести|url=http://www.vogue.co.uk/news/2012/09/25/tom-ford-on-daniel-craig-james-bond-skyfall-wardrobe|title=Tom Ford On James Bond's Skyfall Wardrobe|last=Karmali|first=Sarah|date=September 25, 2012|work=[[Vogue (British magazine)|Vogue UK]]|access-date=March 5, 2016}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.gq-magazine.co.uk/article/what-labels-does-james-bond-wear-in-spectre|title=Buy Like Bond|last=Sagoo|first=Shereen|date=November 17, 2015|work=British GQ|access-date=March 5, 2016}}</ref>
=== ''Еден Човек'' ===
[[Податотека:ASingleManCastVenice66.jpg|мини|Форд во 66тиот Венециски Филмски Фестивал, со ''[[Самец (филм)|Еден Човек]] ''[[Џулиен Мур]] и Колин Фирт, 2009]]
 
Ред 96 ⟶ 72:
* 2015: Именуван во 50-те најдобри облечени мажи во Британија 
* 2016: Венецијански филмски фестивал - награда за Големата награда за ноќни животни
* 2016: Награда за сателитска награда<br />{{Citation needed|date=September 2016}}
 
== Филмографија ==
 
<div>*Еден човек (2009) (режисер, продуцент, писател)
<nowiki>*</nowiki>Ноќни животни (2016) (режисер, продуцент, писател)<br />
</div>
 
== Книги ==
 
* Форд, Том (2004). Том Форд. Предговор на Ана Винтур, вовед од Грајдон Картер, и интервју и текст од Бриџит Фоли. Лондон: Темза и Хадсон.<br /><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Tom+Ford&rft.aulast=Ford&rft.aufirst=Tom&rft.au=Ford%2C+Tom&rft.place=London&rft.pub=Thames+%26+Hudson&rft.date=2004&rft_id=info:oclcnum/62795301&rft.isbn=0-500-51197-7&rfr_id=info:sid/mk.wikipedia.org:%D0%A2%D0%BE%D0%BC_%D0%A4%D0%BE%D1%80%D0%B4“" id="cxmwAUc" tabindex="0">&nbsp;</span>
 
== РеференциНаводи ==
{{Reflist|30em}}
[[Категорија:Родени во 1961 година]]
Ред 114 ⟶ 90:
[[Категорија:Луксузни марки]]
[[Категорија:Луѓе од Остин (Тексас)]]
[[Категорија:Модни креатори]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Том_Форд