Отоманско Царство: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
Ред 110:
Во [[1481]] година, султанот [[Мехмед II]] неочекувано починал. На негово место, на престолот застанал неговиот поголем син [[Бајазит II]]. Според законите на Отоманската Империја, тоа означувало смртна пресуда за [[Кем (син на Мехмед)|Кем]], кој бил помал брат на Бајазит. Во тоа не се согласил Кем, па затоа во околината на Караман успеал да мобилизира одредена војска и да тргне кон [[Бурса]]. По неколкумесечната војна, Бајазит успеал да ја мобилизира својата војска и да го порази на својот брат кај [[Јенишехир]]. Во [[1499]] година избила [[Отоманско-венецијански војни|Отоманско-венецијанска војна]], која траела до [[1503]] година кога [[Отоманци]]те ги добиле последните венецијански упоришта на [[Пелопонез]] и некои градови по должината на [[Јадранско Море|јадранскиот брег]]. Кон почетокот на [[16 век]] започнала ѝ војна со [[Мамелуци]]те, која завршила со победа на империјата во [[1513]] година.
 
Претходно, во периодот од [[1509]]-[[1512]], во империјата избувнала [[Отоманска граѓанска војна|граѓанска војна]]. Во времето на војната, [[Бајазит II]] бил [[султан]] на империјата. Војната се водела помеѓу неговите синови Ахмед и Селим. Во [[1509]] година Ахмед успеал да ги порази Сафавидите[[Сефевиди]]те и нивните сојузници во [[Мала Азија]]. По ова тој се упатил кон [[Константинопол]]. Плашејќи се за својата безбедност, Селим организирал бунт во [[Тракија]], но бил поразен од страна на Бајазит и принуден да побегне во [[Крим]] ([[1511]]). По ова Бајазит дознал дека Ахмед се приближува кон престолнината, па затоа одбил да му ги отвори портите на градот. Селим се вратил од [[Крим]] и со поддршка од [[јаничари]]те, најпрвин го поразиле а подоцна и го убиле Ахмед. По овој настан, Бајазит абдицирал од престолот ([[25 април]] [[1512]]).
 
Новиот султан, [[Селим I]], успеал да ги зазеде современите држави [[Сирија]], [[Либан]], [[Палестина]] и [[Египет]], вклучувајќи го и светиот град [[Ерусалим]], како и [[Каиро]], престолнината на [[Абасидски калифат|Абасидите]]. По ова, тој се прогласил за калиф во империјата. Империјата воспоставила морнарица во [[Црвено Море]]. Ова главно се споровело поради поморските војни со [[Португалија]] кои се воделе главно за трговијата. Во текот на овој период, империјата се натпреварувала со големите европски колонијални сили, во [[Индиски Океан]]. Голем број на флоти, со војници и оружје, биле испраќани за поддршка на муслиманските владетели во [[Кенија]] и во [[Ачех]].
[[Податотека:Ottoman small animation.gif|мини|лево|250|Ширењето на империјата]]
Наследник на Селим I бил [[Сулејман I]]. Во негово време, тој ги освоил најсветите муслимански градови [[Мека]], [[Медина]], [[Ерусалим]], [[Дамаск]] и [[Багдад]]. Во [[август]] [[1521]] година била освоена речиси цела [[Србија]]. Во [[1522]] година бил заземен [[Родос]]. На [[29 август]] [[1526]] година започнала [[Мохачка битка (1526)|Мохачката битка]]. [[Отоманци]]те ги поразиле сојузничките христијански сили предводени од [[Лајош II]]. Битката го означил крајот на [[Кралство Унгарија]]. Од [[1541]] година Сулејман го контролирал поголемиот дел до денешна [[Унгарија]], како и [[Трансилванија]], [[Влашка]] и [[Молдавија]] кои станале вазалства на султанот. Сулејман водел три воени кампањи против СафавидскатаСефевидското ИмперијаЦарство во [[Персија]] и [[Ирак]]. Во [[1534]] година бил заземен градот [[Багдат]]. Вториот поход ([[1548]]-[[1549]]) резултурал со зазимање на [[Табриз]] и [[Азербејџан]], [[Ван (покраина)|провинцијата Ван]] и делови од денешна [[Грузија]]. Третиот поход се случил во [[1555]] година, кој завршил со договорот од [[Амасија]], според кој биле признаени границите на Отоманската Империја. Во текот на неговото владеење биле спроведени воени походи во [[Северна Африка]] во кој биле заземани [[Освојување на Тунис (1534)|Тунис]], [[Алжирска инвазија (1541)|Алжир]] и [[Опсада на Триполи (1551)|Триполитанија]]. Во овој период, Отоманската Империја станала доминантна во [[Средоземно Море]]. Отоманската морнарица исто така обезбедила контрола и над [[Црвено Море]] и [[Персиски Залив|Персискиот Залив]] во [[1554]] година, кога нивните сили биле поразени од страна на [[Португалска Империја|Португалија]]. По ова следувал поразот во [[Падот на Аден (1548)|битката кај Аден]] во [[1548]] година. Во [[1533]] година, [[Хајредин Барбароса]] спровел воен поход против [[Хабсбуршка Шпанија]]. Во [[1541]] година бил [[Опсада на Будим (1541)|опсаднат]] градот [[Будим]]. Опсадата резултирала со зазимање на градот [[Буда (град)|Будим]]. По оваа победа била воспоставена контрола над средна Унгарија. Битката е дел од т.н. [[Мала војна во Унгарија]]. Победата претставува една од најзначајните на Османлиите против [[Фердинанд I (Света Римска Империја)|Фердинанд I]], најмногу поради тоа што градот во следните 150 години бил под нивна контрола<ref>Garnier, p.200</ref>.
[[Податотека:SiegeOfViennaByOttomanForces.jpg|thumb|left|[[Опсада на Виена (1529)|Опсада на Виена]] од 1529 година]]
Ред 124:
По смртта на Селим, неговите следни два наследника [[Мурат III]] и [[Мехмед III]] продолжиле со борбата за превласт во [[Харем-и Хумајун|харемот]]. Нивното време се одбележува со голема [[корупција]]. Од овие два султани се очекувало премногу, но сепак тие живееле типичен сарајски живот. границите на империјата повеќе не можеле да бидат проширувани бидејќи самиот султан не размислувал за тоа.
 
[[Ахмед I]] на престолот застанал во [[1603]] година, на свои 14 години. Во [[1617]] година бил потпишан мир со [[Персија]] и [[Молдавија]]. Тој бил првиот султан којшто не извршил братоубиство. Својот брат [[Мустафа I]] го прогласил за негов наследник бидејќи синот му Осман бил премногу млад. [[Мустафа I]] по само три месеци бил сменет од страна на [[Осман II]]. Осман II ја обезбедил источната граница со потпипшшување на мировен договор со Сафавидскисефевидски Иран. Тој ја предводел инвазијата над [[Полска]]. По [[Битка кај Хотин (1621)|битката кај Хотин]], Отоманците биле поразени и Осман бил принуден да се врати во престолнината во срам, обвинувајќи ги јаничарите за поразот.
 
[[Мурат IV]] на престолот дошол во [[1623]] година. Тој е познат по тоа што го вратил авторитетот на земјата преку бруталноста на неговите мерки. Често пати знаел да заповеда да дојде некој паша кај него и едноставно да го погуби. Тој водел победоносна војна со [[Персија]], освојувајќи го [[Азербејџан]], [[Табриз]] и [[Хамадан]]. Во [[1638]] година го зазел и [[Багдад]]. [[Мехмед IV]] имал само 7 години кога бил прогласен за [[султан]]. Државната власт била управувана од страна на [[Валиде султан]] и самите јаничари. Во [[1664]] година неговите сили доживеале пораз кај [[Битка кај Сентготард (1664)|Сентготард]]. Големиот везир [[Кара Мустафа-паша]] залудно се свртел кон [[Виена]] во [[1683]] година и ја [[Опсада на Виена (1683)|ставил под опсада]]. По неговата неуспешна опсада, [[Кара Мустафа-паша]] бил погубен.