Википедија

Назнака за дигитални објекти: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
'''ПрепознавачНазнака наза дигитални објекти''' ('''DOI''', од {{lang-en|digital object identifier}}) е [[низа (информатика)|низа од знаци]] што служат за единствено препознавање на [[електронски документ]]и и други објекти. [[Метаподаток|Метаподатоците]] за објектот се складираат во прилог на DOI-називот и местото (да речеме [[URL]]) кајшто може да се најде објектот. DOI на документот е постојано, додека местото и другите податоци можат да се менуваат. Упатувањето на еден документ преку DOI provides постабилна врска отколку преку URL-адреса, бидејќи ако се промени URL-адресата, објектот и понатаму е може да се пронајде, а издавачот само треба да го поднови тој податок.<ref>{{цитирана книга|author=Witten, Ian H., David Bainbridge and David M. Nichols |year=2010|title=How to Build a Digital Library|edition=2nd|location=Amsterdam; Boston|publisher= Morgan Kaufmann|pages=352–253|isbn= 978-0-12-374857-7}}</ref><ref>{{цитирано списание|first1=Marc|last1=Langston|first2=James|last2=Tyler|title=Linking to journal articles in an online teaching environment: The persistent link, DOI, and OpenURL|journal=The Internet and Higher Education|volume=7|issue=1|year=2004|pages=51–58|doi=10.1016/j.iheduc.2003.11.004}}</ref><ref>{{цитирано списание |url=http://www.businessweek.com/magazine/content/01_30/b3742032.htm |title=How the 'Digital Object Identifier' works |date=23 јули 2001 |work=BusinessWeek |accessdate=20 април 2010 |quote=Под претпоставка дека издавачите совесно си ги одржуваат базите, овие централизирани наводи, за разлика од сегашните врски, никогаш нема да застарат или да се прекинат. |publisher=BusinessWeek}}</ref>
 
Меѓутоа, за разлика од URL-адресите, системот DOI не е отворен за секого. Право на негово користење имаат само организации кои ги задоволуваат договорните барања и сакаат да платат за да можат да доделуваат DOI-назнаки.<ref name="dd">{{цитирано списание|title=Digital Object Identifiers: Promise and problems for scholarly publishing|first1=Lloyd A.|last1=Davidson|first2=Kimberly|last2=Douglas|year=1998|month=December|journal=Journal of Electronic Publishing|volume=4|issue=2|doi=10.3998/3336451.0004.203}}</ref> Системот DOI се применува преку сојуз од регистарски агенции чиишто активности ги усогласува Меѓународната задолжбина за DOI (International DOI Foundation),<ref>{{цмс|url=http://www.doi.org/index.html |title=Welcome to the DOI System |publisher=Doi.org |date=28 јуни 2010 |accessdate=7 август 2010}}</ref> која е творец на системот и раководи со него. Системот DOI наоѓа прназивна во низа издавачки активности од 2000 г. Наваму. До крајот на 2009 г. издадени се околу 43 милиони DOI-називи од страна на 4.000 организации.<ref>{{цмс|url=http://www.doi.org/factsheets/DOIKeyFacts.html |title=DOI System Factsheet |publisher=Doi.org |date=15 декември 2009 |accessdate=2 февруари 2010}}</ref>
Ред 27:
Содржинскиот модел indecs му служи на системот DOI за да здружува метаподатоци со објекти. Сите DOI-називи имаат мало заедничко јадро од метаподатоци на кое потоа му се додаваат други податоци, кои може да бидат јавни или со ограничен пристап. Регистраторите можат да ги менуваат податоците во DOI-називита во секое време со измена на информациите за некое издание или кога ќе се промени URL-адресата.
 
Меѓународната задолжбина за DOI (IDF) врши надзор и контрола на спроведувањето на овие технологии и работата на системот преку својата техничка и друштвена инфраструктура. Друштвената инфраструктура од здружени независни регистарски агенции што нудат DOI се темели на онаа кај постоечките успешни препознавачкиназнаки како [[GS1]] и [[ISBN]].
== Поврзано ==
 
* [[UUID]] („Универзално единственединствена препознавач“назнака“)
* [[Постојана врска]] (''Permalink'')
* [[PURL]] („Доследен универзален ресурсен пронаоѓач“)
Ред 39:
== Надворешни врски ==
* {{официјална|http://doi.org/}} {{en}}
* [http://www.doi.org/factsheets/DOIIdentifierSpecs.html Технички карактеристики на системот DOI и семрежните препознавачиназнаки] {{en}}
* [http://www.handle.net/ Системот Handle] {{en}}
* [http://datacite.org/ DOI-регистарска агенција за податоци] {{en}}
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Назнака_за_дигитални_објекти“