Вук Караџиќ: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
дополнување |
|||
Ред 28:
Во 1815 година, Караџиќ ја објавил втората книга со народни песни, „Народна србска пјеснарица“, а следната година ја почнал работата на првиот српски речник. Во 1817 година, тој работел како уредник на весникот „Новине сербске“ во кои почнал да ги објавува првите рецензии, прегледи, критики и поучни статии. По двегодишна заедничка работа со Копитар, во 1818 година, Караџиќ го објавил „Српски рјечник“ кој сидржел 26.270 зборови со објаснување на [[Германски јазик|германски]] и [[латински јазик]]. Притоа, по долго размислување и советување со Копитар и со Мушицки, Караџиќ се определил за [[Фонетика|фонетскиот]] наместо [[Етимологија|етимолошкиот]] правопис (на пример, „српски“ наместо „србски“), како и за 29 букви во азбуката (без буквата „х“ бидејќи сметал дека тој глас не се слуша во [[Српски јазик|српскиот јазик]]). Во однос на азбуката, тој дал ги предложил буквите „љ“, „њ“, „ђ“ и „ћ“ како замена на разните црковнословенски комбинации или руските букви „я“ и „ю“, а за првпат во [[кирилица]]та ги воведол буквите „џ“ (од некои стари ракописи) и „ј“ (позајмена од [[латиница]]та). Токму воведувањето на латиничната буква „ј“ била причина [[Милош Обреновиќ I|кнезот Милош]], [[Српска црква|српската црква]] и писателот М. Видаковиќ остро да го нападнат. Во 1819 година, Караџиќ пристигнал во [[Санкт Петербург]], каде се запознал со бројни писатели, историчари, [[Славистика|слависти]] и [[Лингвистика|лингвисти]] при што таму оставил 30 копии од српскиот речник. Во август 1820 година пристигнал во [[Србија]], каде собирал народни песни и умотворби и ретки ракописи по [[Црква (објект)|црквите]] и [[манастир]]и. Истата година, тој добил орден од Руската академија за „Српскиот речник“. Во 1821 година, во „Новине сербске“ ги објавил „Српске народне приповијетке“ како посебна книга, составена од 12 приказни.<ref>„Хронологија живота и рада Вука Стефновића Караџића“, во: Вук Караџић, ''Српске народне приповијетке''. Београд: Лагуна и Вукова задужбина, 2017, стр. 466-468.</ref>
Во 1823 година,
Караџиќ го реформирал српскиот книжевен јазик и ја изменил и стандардизирал [[српска азбука|српската азбука]] со тоа што ги следел строг [[фонема|фонемски]] принципи засновани на моделот на германскиот граматичар [[Јохан Кристоф Аделунг]]. Овие реформи го модернизирале српскиот книжевен јазик, оддалечувајќи го од српскиот и рускиот [[црковнословенски јазик]], и доближувајќи го до народниот јазик, особено до [[Херцеговина|источнохерцеговското]] наречје кое го зборувал. Заедно со [[Ѓуро Даничиќ]], Караџиќ бил главниот српски потписник на Виенскиот договор од [[1850]] кој, со поддршка на [[Австрија|австриските]] власти, ги поставил темелите на српскиот јазик, чии разни форми денес се користат во [[Србија]], [[Црна Гора]], [[Босна и Херцеговина]] и [[Хрватска]].
|