Узбечки јазик: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Одбиени последните 3 промени (од Sashko1999) и ја поврати преработката 3371690 на KasparBot
Sashko1999 (разговор | придонеси)
сНема опис на уредувањето
Ред 18:
|speakers=23.5 милиони
|familycolor=Altaic
|fam1=[[турскитуркиски јазици|турскитуркиски]]
|fam2=[[ујгурски јазици|ујгурски]]
|nation= {{flag|Uzbekistan}}
Ред 26:
|lc2=uzs|ld2=јужноузбечки|ll2=јужноузбечки јазик}}
 
'''Узбечкиот'''<ref>''Понекогаш погрешно се именува и како „узбекистански јазик“''.</ref> (узбечки: ''O'zbek tili'' / ''O'zbekcha'' или ''Ўзбек тили'' / ''Ўзбекча'') е [[ТурскиТуркиски јазици|турскитуркиски јазик]] кој воглавно се зборува во азиската држава [[Узбекистан]]. Узбечкиот е официјален јазик во Узбекистан и истиот го зборуваат околу 25.5 милиони луѓе. Узбечкиот е дел од подгрупата на [[ујгурски јазици]], па така, големи сличности во поглед на граматиката и зборовниот фонд споделува со [[Ујгурски јазик|ујгурскиот јазик]], со одредени влијанија од [[персиски]]от, [[руски]]от и [[арапски]]от јазик. Денес Узбекистан е во процес на промена на азбуката, односно се заменува [[кирилица]]та со [[латиница]]. Една од најзначајните карактеристики на узбечкиот јазик е промена на гласот {{IPA|/a/}} со {{IPA|/ɒ/}} или {{IPA|/ɔ/}}, фонетска карактеристика типична за персискиот јазик.
 
==Демографија==
Ред 34:
==Странско влијание==
 
Влијанието на [[Ислам]]от, а преку тоа и влијанието на [[арапскарапски]]иотот, врз узбечкиот јазик е очигледно. Покрај тоа, врз узбечкиот јазик има одреден степен на влијание и од [[руски]]от јазик, кое е последица на историските развои. Голем број од арапските позајмени зборови во узбечкиот се прифатени преку [[персиски]]от јазик. Поради географската близина на персискиот јазик и неговиот дијалект, [[таџички јазик]], узбечкиот претрпел влијание и од овој јазик.
 
==Дијалекти==
Ред 43:
{{Main|Узбечка азбука}}
 
Пред 1928 година, узбечкиот јазик, како и останатите централноазиски јазици, се пишувал со [[арапско писмо]] од писменото население. Во периодот од 1928 до 1940, како резултат на една програма за едикација на узбечкиот народ, узбечкиот јазик почнал да се пишува со [[латиница]]. Латинизирањето на узбечкиот јазик бил дел од поголемиот процес на латинизирањето на турските[[Туркиски јазици|туркиските јазици]] и узбечкиот немало да се пишува со латиница ако не се одвивал процесот кај сите турскитуркиски јазици.<ref>{{cite book |title=Language Planning and National Development: The Uzbek |last=Fierman |first=William |authorlink= |coauthors= |year=1991 |publisher=Walter de Gruyter |location= |isbn=3110124548 |pages=75 }}</ref>
 
Во 1940 година, узбечкиот почнал да користи [[кирилица]] наместо латиница. Кирилицата се користела до 1992 година, но денес латиницата била и официлајно воведена во Узбекистан. И покрај официјализирањето на латиницата, кирилицата сè уште се користи во државата. Промената од кирилица на латиница имала временски рок, но рокот бил на два пати продолжен.
Ред 251:
* [[Узбеци]]
* [[Ујгурски јазици]]
* [[ТурскиТуркиски јазици]]
* [[Узбекистан]]
 
Ред 262:
* [http://www.transliteration.kpr.eu/uz/ Конвертор за узбечка кирилица и латиница]
 
{{ТурскиТуркиски јазици}}
{{Алтајски јазици}}
{{Јазици во Авганистан}}