Свети Паисиј Хилендарски: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Ред 11:
'''Паисиj Хилендарски''' ([[Бугарски јазик|бугарски]]: ''Паисий Хилендарски'') бил бугарски преродбеник од македонско потекло <ref>ДАРМ, Бугарски генерален конзулат (БГК) - Солун 1896-1915, мф. Бр. 4278, Но. 181, 20 февруари 1904.</ref><ref>Бугарскиот трговски агент во Солун, Атанас Шопов и солунскиот валија Хасан Фехми паша во почетокот на 1904 година имале разговор, при што валијата постојано се оплакувал од Македонците и го прашал Шопов: „Дали Македонците уште бујствуваат во Бугарија?“ На тоа Шопов одговорил: „Како да не бујствуваат паша ефенди кога денес поголем дел од македонското население е во Бугарија, поголемиот дел од жителите на Софија се Македонци; голем дел од офицерите во армијата се Македонци; голем дел од видните чиновници се Македонци; целата македонска интелигенција од Македонија е во Бугарија. Македонска е и толпата по улиците“. По оваа валијата констатирал дека Македонците играат важна улога во Бугарија. На што Шопов додал „многу важна паша ефенди, поважна од секогаш. Улогата на Македонците во судбината и животот на Бугарите во општо секогаш била важна“. За поткрепување на изнесеното, Шопов го потенцирал придонесот што го дале Македонците на културен план за Бугарите. Во тој контекст ги наведува: отец Паисиј како автор на првата бугарска историја; Кирил Пејчиновиќ и неговото дело кое наводно е на бугарски јазик; Теодосиј Синаитски кој ја отворил првата бугарска печатница во Солун и го испечатил првиот бугарски буквар; потоа Неофит кој го отворил првото бугарско училиште во Габрово поради што се сметал за патријарх на бугарското училиште. Посебен впечаток остава фактот дека за ниту еден од нив не се вели дека е Бугарин, туку се потенцира дека тие се Македонци по род. Истовремено А. Шопов, потенцирал дека Македонците дале значаен придонес и за бугарското црковно прашање. На повторната констатација од страна на валијата дека Македонците принеле значајни заслуги за бугарскиот народ, следи образложение: „не само за бугарскиот, туку и за грчкиот... во време на грчкото востание...“ На крај од разговорот Шопов истакнал:Така што гледате паша ефенди какава улога играле секогаш Македонците во животот на бугарскиот народ. Уште поважна играат сега. Ако работата е за оплакување, ние од Бугарија имаме повеќе право од Вас (Турците б.н) да се оплакуваме од Македонците, зошто тие ни ја превзедоа нашата сила, тие ни ги зедоа најдобрите места и служби, тие ни ги превзедоа финансиите и градовите, тие ни ја презедоа војската и нашите министерства, тие ни ја презедоа трговијата, тие презедоа речи си с¢ во Бугарија... Избавете нe од нив заради Бога. </ref>, бугарската наука го смета за прв [[Бугари|бугарски]] преродбеник и бугарски национален историчар со неговото дело ''„Исторїѧ славѣноболгарскаѧ“'' напишано во периодот [[1760]] - [[1762]] година.
== Биографиjа ==
За животот на Паисиј се знае релативно малку. Се прифаќа дека е роден во [[1722]] година, се претпоставува во [[Банско (град)|Банско]]<ref>The Encyclopedia of Eastern Orthodox Christianity, John Anthony McGuckin, John Wiley & Sons, 2011, ISBN 1405185392, p.85.</ref> во богата трговска фамилија. За негово родно место претендираат неколку градови и села, бидејќи самиот не напишал точно од каде е. Денес за официјална верзија се смета онаа за која за прв пат сведочи [[Неофит Рилски]]<ref> Статија [http://www.segabg.com/online/article.asp?issueid=2156&sectionid=8&id=0001501 150 г. спорови] за родното место и гробот на Паисиј{{bg}}</ref> [[Теодосиј Гологанов]] исто тврдел дека архимандрит Исаија му споделил за тоа како [[Неофит Рилски]] му раскажал за Хилендарски калугер и негов соселјанецсоселанец од Банско, по име јеромонах Паисиј, кој пишувал за историјата Бугарите.<Ref>Весник "Мир". 18 април, 1912.</Ref> Официјално<ref>[http://www.segabg.com/online/article.asp?issueid=2156&sectionid=8&id=0001501 150 г. спорови] за родното место и гробот на Паисиј{{bg}}]</ref>, е примена теориjа дека потекнува од градот Банско во [[Пиринска Македонија]].<ref>"История на България", Издателство на Българската академия на науките, том 5 Българско Възраждане XVIII - средата на XIX век, София, 1985, стр. 127-128. {{bg}}</ref> Аргумент за тоа се бара во кондиките на манастирите во [[Атон]], во кои пишува дека татковата куќа на неговите двајца браќа Лаврентиј и хаџи Влчо била токму во Банско.<ref>Пламен Митев, "Българското Възраждане", Издателство "Полис", София, 1999, стр. 31. {{bg}}</ref> Теориjата е спомната и во [[МАНУ|македонската наука]].<ref>"Македонска енциклопедиjа", Македонска академиjа на науките и уметностите, Скопjе, 2009, том 1, статиjа "Бугарското име во Македониjа", стр. 222: "Идеен втемелувач и пропагатор бил хилендарскиот монах Паисиj од Банско (XVIII в.), инспириран од пишувањата на М. Орбини, J. Раиќ и некои други древни записи во атонските манастири."</ref> Според други <ref>Aкад.Иван Снегаров [http://www.pravoslavieto.com/history/19/1883_Ivan_Snegarov/paisij_rodno_mjasto.htm "За родното място на Паисий Хилендарски"] {{bg}}</ref> тие се од различни татковци, а и нема докази дека Банско тогаш било дел од Самоковска епархија на [[Пеќка Патријаршија|Пеќката Патријаршија]], туку било додадено подоцна при [[Цариградска Патријаршија|Цариградската Патриаршија]]. Недостигот на историски документи кои да го прецизираат родното место се надополнува од дијалектолошки анализи на неговиот говор.<ref>Цанко Живков [http://www.slovo.bg/old/rrech/212/rr20021202.htm "Родна реч" вo спорот за јазикот] и родното място на Паисиј{{bg}}</ref> Тие го поврзуваат со реоните на [[Самоков (Бугарија)|Самоков]] и [[Перник]], за кои постојат и бројни легенди <ref>Мария Деянова, "[http://liternet.bg/publish19/m_deianova/syvpadeniia.htm Съвпадения] между характерните диалектизми в Зографската чернова на "История славянобългарска" и говорните характеристики на с. Доспей, Самоковско", Български език и литература (електронна версия), 2006, № 3. {{bg}}</ref>. Хипотезите се однесуваат на селата Доспеј<ref>[http://web.archive.org/web/20081227053630/http://www.paisii.swu.bg/doc/biblioteka/dospeiska_versia_Paisii.pdf Доспејска верзија] {{bg}}</ref> <ref>[http://liternet.bg/publish19/m_deianova/istoricheski.htm Критика на кралевдолската верзија со осврт на доспејската] {{bg}}</ref>и Кралев дол.<ref>[http://web.archive.org/web/20081227053615/http://www.paisii.swu.bg/doc/biblioteka/Krxgla_masa_paisii.pdf Тркалезна маса], одржана на 15 март 2007 година, Перник {{bg}}</ref>.
 
Во [[1745]] година Паисиj станал монах во српскиот [[Хилендарски манастир]] во Атон, од каде и го добил прекарот Хилендарски. Бил испраќан да патува низ [[Балкански Полуостров|Балканот]] со цел собирање на парични помошти од христијанското население. Во [[1761]] по дела на манастирот патувал до [[Сремски Карловци]] во [[Војводина]] (тогаш во [[Австриска империја|Австриската империја]]), кадешто било седиштето на српската [[Карловачка митрополија]]. Во неjзините богати библиотеки имал можност да прочита некои од познатите во оноj период историски книги за Балканот. Враќајки се во Хилендарскиот манастир, започнал да пишува историjа на бугарскиот народ. По некои конфликти внатре во монашкото братство на Хилендар се префрлил во [[Манастир Зограф|Зографскиот Манастир]], каде во [[1762]] година ја завршил својата „Историја словенобугарска".<ref>Пламен Митев, "Българското Възраждане", Издателство "Полис", София, 1999, стр. 31-32. {{bg}}</ref>