Хиперион (митологија): Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Создадена страница со: {{Infobox deity | type = Грчки | name = Хиперион | deity_of = Бог на рајската светли...
 
Нема опис на уредувањето
Ред 99:
}}
 
Во [[Старогрчка митологија|старогрчката митологија]], '''Хиперион''' ({{IPAc-en|h|aɪ|ˈ|p|ɪər|i|ə|n}}; {{lang-el|Ὑπερίων|Huperíōn}}, "Високиот") бил еден од дванаесетте [[Титани]] деца на [[Геја (митологија)|Геја]] (Земја) и [[Уран (митологија)|Уран]] (Небо или Рај) кој, предводен од [[Крон]], го тргнал татко му Уран од престолот. Со неговата сестра, титанката [[Теја (митологија)|Теја]], Хиперион ги создал [[Хелиј]] (Сонцето), [[Селена]] (Месечината) и [[Еос]] (Зората).<ref>Morford, [https://books.google.com/books?id=ecGXcMRAPXcC&pg=PA40 p. 40]; Keightley, [https://books.google.com/books?id=YhsYAAAAYAAJ&pg=PA47 p. 47]; Smith, [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0104%3Aalphabetic+letter%3DH%3Aentry+group%3D18%3Aentry%3Dhyperion-bio-1 "Hyperion"] ; [[Hesiod]], ''[[Theogony]]'' [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hes.+Th.+134 134], [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hes.+Th.+371 371]; ''Hymn to Helios'' (31) [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3atext%3a1999.01.0138%3ahymn%3d31 4&ndash;7]; [[Bibliotheca (Pseudo-Apollodorus)|Apollodorus]], [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Apollod.+1.1.3 1.1.3]; [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Apollod.+1.2.2 1.2.2] Во Хомеровата химна за Хелиј, сестрата и сопруга на Хелион се нарекува "Ерифеса" веројатно, епитет за Теја, види Morford, p. 61 and West 2003, note 61 p. 215. Други извори Селена ја означуваат како ќерка на титанот [[Палас (митологија)|Палас]] (''Hymn to Hermes'' (4), [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=HH+4+99&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0138 99&ndash;100]) или на Хелиј ([[Euripides]], ''[[The Phoenician Women]]'' [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Eur.+Phoen.+175&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0118 175 ff.]; [[Nonnus]], ''[[Dionysiaca]]'' [https://archive.org/stream/dionysiaca03nonnuoft#page/310/mode/2up 44.191]).</ref>
 
== Митологија ==
Синот на Хиперион, [[Хелиј]], во многу митолошки дела се наведува како Хелиј Хиперион ({{lang|el|Ἥλιος Ὑπερίων}}, "Високо сонце"). Во [[Одисеја]] на [[Хомер]], во Теогонија на Хесиод и [[Хомер|Хомеровата]] химна за Деметра, Сонцето по еднаш во секое од делата е наречено ''Хиперионидес'' ({{lang|el|Ὑπεριωνίδης}}, "Син на Хиперион"), а [[Хесиод]] со сигурност го замислува Хиперион како одвоено битие во другите дела. Во подоцнежната грчка литература, Хиперион секогаш е прикажуван одвоено и се разликува од Хелиј. Хиперион е опишан со карактеристики на „Бог на Мудроста и Светлината“ додека [[Хелиј]] подоцна станува физичка инкарнација на Сонцето. За Хиперион нема многу податоци во грчката култура и митологија и главно се појавува на списокот на дванаесетте [[Титани]]: <blockquote>''"За Хиперион ни е кажано дека бил првиот кој, со внимание и набљудување, го разбрал движењето на сонцето и на месечината и на другите ѕвезди, како и на сезоните. Ги сфаќал овие тела и тие факти им ги кажал на другите и од таа причина го викале татко на овие тела откако почнал да зборува за нив и за нивната природа."''</blockquote>{{quote||[[Диодор Сицилиски]] (5.67.1)}}Хиперион многу малку или речиси воопшто не се спомнува во [[Титаномахија|Титаномахијата]], еп во кој [[Олимписки богови|Олимпијците]] ги победиле [[Титани|Титаните]].
 
Како татко на Хелиј, императорот [[Јулијан Отпадникот|Јулијан]] во Хиперион го гледал како „првиот принцип,<ref>{{Cite web|title=A Summary of Pythagorean Theology|url=http://web.eecs.utk.edu/~mclennan/BA/ETP/III.html|doi=|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130508174433/http://web.eecs.utk.edu/~mclennan/BA/ETP/III.html|archivedate=2013-05-08|df=}}</ref> макар што неговата релевантност во [[теургијата]] е непознато.
 
== Извори ==
* Диодор Сицилиски, ''Историска библиотека,''
* Хесиод, ''Теогонија''
* Хомер, ''Одисеја''
 
== Наводи ==