Џем: Разлика помеѓу преработките

Додадени 944 бајти ,  пред 6 години
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Ред 1:
{{во изработка}}
{{Инфокутија Јадење
| име = Џем
Ред 22 ⟶ 21:
 
== Историја ==
[[Податотека:Fotothek_df_tg_0007614_Landwirtschaft_^_Verarbeitung_^_Obst.jpg|мини|Правење џем во 17{{s- век.|XVII|e}}лево]]
Во 73 п.н.е., [[Плиниј Постариот|Плиниј Постар<nowiki/>иот]] во неговата ''Природна историја'' објавувил рецепти за конзервација од неговото време<span> </span>: приготвување на овошјето во мед, шербет или во вино. Во 4 век, [[Свети Паладиј Антиохиски|Паладиј]] во неговата расправа за земјоделство ([[Латински јазик|латински]]: ''De Re Rustica)'' исто така споменал рецепти за приготвено овошје.
 
Околу 1000 година, шеќерот (од трска, кристализиран) бил воведен во Европа, а со тоа и џемот. Во [[Среден век|Средниот век]], под називот "џем" се подразбирале сите [[Кондиторски производи|слатки]] приготвени во шеќерен сируп или мед<span> </span>: бонбони, кандирано овошје и слично<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.paincroquant.com/confiture.php|title=Confiture|work=www.paincroquant.com|accessdate=2017-11-19}}</ref>.
 
Џемот, онаков каков што го знаеме денес се нарекувал ''елеуктериум'' (латински " eleucterium") од месопотамиската фармакопеја и се користел како лек. Разни рецепти на џем се служеле како последно послужено јадење односно десерт за време на гозбите во [[Среден век|Средниот век]]<ref name=":0" />. [[Податотека:Le_confiturier_1689.jpg|мини|Трактат за џемот од 1689|305.994x305.994пкс]]Долго сметан како луксузен производ, џемот се популаризирал на почетокот на 19 век со откривањето на [[шеќерна репка]].<ref name=":0" /> Денес се смета за храна со слаба хранлива вредност која содржи многу јаглехидрати и малку растителни влакна. Поголемиот дел од [[Витамин|витамините]] исчезнуваат за време на готвењето.
 
Долго сметан како луксузен производ, џемот се популаризирал на почетокот на 19 век со откривањето на [[шеќерна репка]].<ref name=":0" /> Денес се смета за храна со слаба хранлива вредност која содржи многу јаглехидрати и малку растителни влакна. Поголемиот дел од [[Витамин|витамините]] исчезнуваат за време на готвењето.
 
== Техники на подготовка ==
[[Податотека:Le_confiturier_1689.jpg|мини|Новиот и совршен џем 1689]]
Овошјето на кое евентуално му се вадат семките и лушпата се сече на парчиња и се става во сад да се вари со еквивалентна тежина шеќер се додека не се добие густа смеса. Потоа џемот, се уште врел се истура во тегли и се затвора со капак.
 
Садот за џем обично е од бакар а обликот треба да е таков за да се олесни процесот на испарување на водата што ја содржи овошјето. Бакарниот сад обезбедува подобро желатирање бидејќи молекулите на пектин формираат јонски врски со јонот на бакарот (Cu<sup>2+</sup>). Бакарот испушта Cu<sup>2+</sup> за време на готвењето на пектинот ќе се сврзат преку своите јони и ќе обезбедат густина. Овој механизам функционира на идентичен начин и со јоните на калциум Ca<sup>2+</sup>.
 
При ладење, џемот понекогаш се здрвува под дејство на пектинот во плодот. Се додаваат агенси за желатирање како што е [[агар]] или пектин, кога се користи овошје, сиромашно во пектин, како презреани плодови, цреши, [[Малина|малини]]<nowiki/>, круши. Исто така, кога се користи презреан плод или благ како тиква, [[Киви (овошје)|киви]]<nowiki/>, праска, или круша, се додава закиселувач (обично сок од [[лимон]]) за да се спречи формирањето на кристали од шеќерот, познато како ''зашеќереност''.[[Податотека:Confitures.jpg|мини|Тегли џем во продавница.|197.997x197.997пкс]]
 
=== Конзервација ===
Во минатото џемот бил приоритетен начин да се зачуваат плодовите од брзо скапување (на пример : јагоди, кајсии, [[Капина|боровинки]]) после жетвата. Шеќерот и испарувањето на водата, овозможуваат џемот да се конзервира. Ако количеството на шеќер не е доволно за да се обезбеди оваа конзервација на собна температура, се добива [[компот]]. За џем се користи бел кристализиран шеќер бидејќи нерафинираниот шеќер може да содржи нечистотии кои може да го расипат џемот.
Ред 45 ⟶ 40:
 
== Видови џемови ==
[[Податотека:Confitures.jpg|мини|Тегли џем во продавница.]]
Може да се направи џем од сите овошје<span> </span>: кајсија, костен, јагода, малина, портокал, диња, боровинки, рибизли, сливи, ревен и др. За смесата да се нарече џем треба да содржи, најмалку 55% шеќер (додаден шеќер + овошен шеќер) и 35 <abbr class="abbr" title="gramme">g</abbr> овошје. Покрај тоа, треба да се разликува џем кој содржи најмалку 35 % овошје и џем кој содржи најмалку 45 %. Во [[Средна Европа|централна Европа,]] традиционално се подготвува многу густ џем од модра слива, кој наликува на паста, без додаден шеќер.
 
=== Рецепти ===
[[File:Кифли со џем од модри сливи.jpg|thumb|right|250px|Кифли со џем од модри сливи]]
[[Податотека:Roll_and_jam.jpg|мини|Леб со џем.|246.989x246.989пкс]]
Постојат многу рецепти за џем а плодовите од кои истиот се приготвува варираат според локацијата или локалната традиција :
 
Ред 60 ⟶ 54:
* Џемот од лубеница кој е специјалитет во западна [[Прованса]] кој се прави со лубеница и кора од лимон<ref>Jean-Pierre Saltarelli, ''Les Côtes du Ventoux, origines et originalités d'un terroir de la vallée du Rhône'', A. Barthélemy, Avignon, 2000, p. 186. {{ISBN|2879230411}}</ref>.
* Маџун
 
===== Џем од дренки<ref>{{Наведени вести|url=https://daily.mk/vesti/zdravje-djem-od-drenki-1|title=Здравје - Џем од дренки|work=Daily.MK - Вести|access-date=2017-11-19}}</ref> =====
За џем од дренки потребно е: * 2 кг дренки * 1 кг шеќер
 
Приготвување: зрелите дренки се мијат и се пасираат за да се отстранат семките. Се додава половина од шеќерот и се варат. Кога џемот ќе почне да се згуснува, се додава остатокот од шеќерот и се вари до крај. Врелиот џем се става во врели тегли, кои треба да се остават да стојат 24 часа, а дури потоа да се затворат со целофан.
 
=== Желе ===
5.486

уредувања