Охридски рамковен договор: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 23:
'''Охридскиот рамковен договор''' — договор за внатрешното уредување на малцинските права во [[Република Македонија]], потпишан на [[13 август]] [[2001]] година помеѓу претставниците на тогашните најголеми политички партии и специјални претставници на [[ЕУ]] и на [[САД]]. Охридскиот договор е склучен во текот на ескалацијата на насилства помеѓу етнички албанската [[ОНА]] и македонските вооружени сили во [[Конфликтот од 2001]]. Поради тоа, многу граѓани, особено од македонска националност, го сметале договорот за насилно изнуден и неприфатлив.<ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1284 А1, 12.8.2001: Соопштение од СМК]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1925 А1, 4.9.2001: МААК ќе покрене правна процедура за поништување на рамковниот договор]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1922 А1, 4.9.2001: Повеќе од половина Македонци против Рамковниот договор]</ref><ref>[http://www.makedonskosonce.com/broevis/2003/sonce450/Tekst20.htm Македонско Сонце, 2002: НЕАЛБАНСКИТЕ ЕТНИКУМИ ПРОТИВ РАМКОВНИОТ ДОГОВОР]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1397 А1, 15.8.2001: Македонската дијаспора против рамковниот договор]</ref>
 
Осум години подоцна (2009), експертите и граѓаните се сѐ уште поделени околу тоа дали е Охридскиот договор извор на стабилност или, напротив, извор на нестабилност за Република Македонија. Сепак, договорот и понатаму доследно се спроведува и се претвори во платформа за промоција и заштита на правата на албанскотоприпадниците малцинствона албанската етничка заедница.<ref>[http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=D029D2A3FC20BD4C8DB35F78BD249021 Дневник, 12.8.2009: Рамката поширока од државата]</ref><ref>[http://a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=112493 МИА, 12.8.2009: Рамковен договор - осум години потоа]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=82611 A1, 13.08.2007: ДУИ организира свеченост за Рамковниот]</ref>
 
== Преговори ==
Ред 32:
Преговорите траеле речиси еден месец и во нив учествувале претседателот на РМ [[Борис Трајковски]], претставниците на политичките партии: [[Бранко Црвенковски]], претседател на [[СДСМ]], [[Љубчо Георгиевски]], претседател на [[ВМРО-ДПМНЕ]], [[Имер Имери]], претседател на [[ПДП]], и [[Арбен Џафери]], претседател на [[ДПА]], потоа претставници на ЕУ: [[Франсоа Леотар]] и [[Хавиер Солана]], претставници на САД: [[Питер Фејт]] и [[Џејмс Пердју]], разни советници и експерти: [[Владо Поповски]], [[Љубомир Фрчковски]] и други.
 
Преговорите биле мошне напнати, бидејќи се одвивале паралелно со вооружени непријателства помеѓу двете страни. Во неколку наврати постоела можноста да се прекинат преговорите и конфликтот да ескалира во отворена граѓанска војна.<ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=96332 А1, 13.08.2008: Пердју: Охридските преговори беа многу тешки]</ref> Според книгата на Петрит Менај, ОНА„ОНА-порака и надежнадеж“, во преговорите индиректно, т.е. телефонски бил консултиран и [[Али Ахмети]], иако тој формално не бил учесник на преговорите.<ref>[http://www.soros.org.mk/mk/Home/Publication?newsID=339&catID=9 Петрит Менај, ОНА порака и надеж - Том 2, ФИООМ, 2008]</ref>
 
== Потписници ==
Ред 68:
Во анексот А стои дека сегашната Преамбула на Уставот на РМ се заменува со јазик заснован врз концептите на индивидуални права и граѓанско општество:
 
"Граѓаните„Граѓаните на Република Македонија, преземајќи ја одговорноста за сегашноста и иднината на нивната татковина, свесни и благодарни на своите предци за жртвите и посветеноста во нивните заложби и борба за создавање на самостојна и суверена држава Македонија и одговорни пред идните генерации за зачувувањето и развојот на се што е вредно од богатото културно наследство и соживотот во Македонија..."
 
Анексот Б предвидува измени во законодавството. Предвидено е донесување на повеќе закони меѓу кои и законотЗаконот за локална самоуправа, законотЗаконот за локално финансирање, за територијална поделба, за изборни единици, потоа нов деловник на Собранието, закони што се однесуваат на употребата на јазиците и други.
 
Анексот Ц се однесува на имплементацијата на Договорот и мерките за градење на доверба. Овде се регулирани прашањата за пописот, изборите, враќањето на бегалците и улогата на меѓународната заедница.
 
ВоАлександар Илиев во книгата Улогата на разузнавањето во противбунтовништво, од Александар Илиев,2014, се наведува дека содржината на Охридскиот рамковен договор во основа ги содржи гледиштата на САД за потребни реформи во Македонија изнесени уште во периодот од 1994 до 1996 година, а кои се однесувале на човековите права и правата на етничките Албанци, но не и првичните барања на ОНА за отцепување на албанските области од Македонија.[http://www.vbm.mk/scripts/cobiss?id=1250290774482630]
 
== Поврзано ==
Ред 83:
 
== Надворешни врски ==
* [http://mlswww.siofa.gov.mk/indexdata/file/Ramkoven_dogovor_mk.php?news=450pdf Текстот на Охридскиот рамковен договор]
* [http://library.fes.de/pdf-files/bueros/skopje/06358.pdf Бибер, Ф. (ур.), Поделба на моќта и спроведување на Охридскиот рамковен договор], Фондација Фридрих Еберт, Скопје, 2008.
* [http://mcms.mk/mk/za-nasata-rabota/istrazuvana-i-publikacii/1144-ohridski-ramkoven-dogovor-intervjua.html Охридски рамковен договор - Интервјуа], МЦМС, Скопје, 2011.
* [http://mcms.mk/mk/za-nasata-rabota/istrazuvana-i-publikacii/1142-ohridski-ramkoven-dogovor-studii-na-slucaj.html Охридски рамковен договор - Студии на случај], МЦМC, Скопје, 2011.
* [https://www.seeu.edu.mk/files/research/projects/OFA_MK_Final.pdf Блерим Река (ур.), „Десет години од Охридскиот рамковен договор“, Тетово, 2011.]
 
[[Категорија:Република Македонија, вооружен конфликт 2001]]
[[Категорија:Мировни договори]]
[[Категорија:Историја на Охрид]]
[[Категорија:Албански сепаратизам]]