Западно Римско Царство: Разлика помеѓу преработките

[[Диоклецијан]] и [[Максимијан]] доброволно се повлекле од власт на 1 мај 305 г. и местото август им го препуштиле на дотогашните цезари. Цезар на [[Констанциј]] станал штитеникот на [[Галериј]], [[Север II]] на кого му биле доверени [[Панонија]], [[Италија]] и [[Африка]], додека со остатокот од царството владеел [[Констанциј I Хлор]]. [[Тетрархија|Тетрархискиот]] систем почнал да се руши кога на 25.  јули 306 г. Констанциј починал во [[Јорк]], при што насобраната војска, спротивно од плановите на [[Диоклецијан]], за нов цар го избрала синот на Хлор, [[Константин]]. Примерот на [[Константин]] набргу го следел и синот на [[Максимијан]], [[Максенциј]], кој за цар на Рим се прогласил со поддршка на [[Римски сенат|сенатот]] и [[претор (титула)|претор]]ијанците. За разлика од Константин, Максенциј никогаш не бил признат за легитимен цар, но со помош на својот татко, кој се вратил од политичката пензија, успеал да го тргне Север. Накратко, западниот дел од царството бил поделен помеѓу неколку амбициозни владетели. Најпосле, [[Константин Велики]] го ликвидирал таткото на својата сопруга, [[Максимијан]], во 310 г. во битката кај [[Милвискиот мост]], во близина на Рим. Откако на другиот владател кој владеел со него, [[Лициниј]], во 316 г. му ги одзел сите подунавски и [[балкан]]ски територии, освен [[дијацеза]]та [[Тракија]], Константин ретко се враќал на Запад, поминувајќи го времето во подготовки за натамошни походи. Во 324 г. [[Лициниј]] бил отстранет и конечно Константин се наметнал за единствен владател на Римското царство. Трајна царска резиденција подигнал на [[Босфор]]от, на местото на древниот [[Византион]] и го нарекол Нов или Втор Рим. Меѓутоа, уште додека бил жив, новиот град неговите современици почнале да го нарекуваат [[Константинопол]]. Градот бил планиран како раскошна царска резиденција, каква што веќе биле [[Трир]] во [[Германија]] или [[Сирмиум]] (денешна [[Сремска Митровица]]) во [[Подунавје]]то, но веќе во средината на IV век ги добил сте привилегии како и Рим и со тоа de facto станал втора престолнина на царството. Со тоа политичкиот центар на Римското царство бил поместен на побогатиот и понаселен Исток.

Кога вестите за пропаста на Петрониј Максим пристигнале во Галија, Авит се прогласил за цар на дворот на Теодорик во [[Бордо]]. Галските сенатори во [[Арл]], на 9.  јули 455 г., го прифатиле [[Авит]] за цар и тој после тоа триумфално тргнал кон Италија, со друштво на визиготските војници. Во страв од Визиготите, двајата највлијателни војсководачи во Италија, [[Мајоријан]] и [[Рицимер]], го прифатиле избраниот варварски крал, а [[Теодорик II]] успеал и во она што не им пошло од рака ниту на Aларих, ниту на Атаулф. Од друга страна, сега Теодорик добил одврзани раце да војува против Свевите во Хиспанија. Визиготите тешко го опустошиле Пиринејскиот Полуостров и ги потиснале Свевите кон северозападот на Хиспанија. Со тоа Теодорик ја проширил својата влст на западниот дел на Хиспанија. Слично направиле и Бургундите кои ја зазеле долината на [[Рона]] се до [[Лион]], а Гејсерих ја освоил [[Мавританија]], [[Нумидија]] и [[Триполитанија]], како и [[Корзика]], [[Балеарските острови]] и [[Сицилија]]. Авит, кој во Италија бил прикажан како штитеник на Визиготите, не бил признат за цар од страна на источноримскиот двор. Додека Теодорик војувал по Хиспанија, Авит бил убиен во средината на 456 г.

Неуспехот на римскиот поход над Вандалите од 468 г. денес се смета за настан кој конечно ја запечатил судбината на Западното Римско царство. [[Антемиј]] сега владеел само со Италија и Сицилија директно, додека царската власт ја признавала и северна Галија, која била под управа на синот на [[Егидиј]], [[Сиагриј]]. Некаде околу 460 г. римската власт постепено престанала да се чувствува и во провинцијата [[Норик]], меѓу [[Алпи]]те и [[Дунав]]. Според [[Житието на Свети Северин]], кое монахот [[Евгипиј]] го составил во 510 г., кога парите од царската ризница престанале да пристигнуваат, римската војска во Норик почнала постепено да се намалува. Така, професионалните војници станале земјоделци и занаетчии кои се уште жилаво ги бранеле своите населби од грабежите на варварите. Некои градови пак, со текот на времето ја прифатиле власта и заштитата на кралот [[Ругијац]], но други биле постојана мета на напади на [[Алемани]]те, [[Херули]]те и [[Остроготи]]те. Според зборовите на [[хагиографи]]те, до смртта на Северин во 482 г. само ретки римски градови опстанале, додека локалните Романи често биле преселувани во склад со потребите на варварските племиња. Веројатно ситуацијата во Норик може да се примени како илустрација за случувањата во другите делови на римскиот запад. Како и да е, Антемиј веќе не бил во можност да ги брани римските територии северно од Алпите. Братот на Теодорик, [[Еурих]], ја искористил пропаста на походот на Африка и веќе во 469 г. ја проширил власта на Визиготите се до реката [[Лоара]] на север. Големите градови како [[Арл]] и [[Марсеј]] се уште биле надвор од дофатот на варварите, но Еурих ги опседнувал скоро секоја година. До 473 г. Визиготите го зазеле и средоземниот брег на Хиспанија. Последниот обид на Антемиј да организира поход на Визиготите завршил со пораз во 471 г. После тоа, Рицимер и дефинитивно се свртел против антемиј, го опседнал во Рим и на крајот го погубил на 11.  јули 472 г.

* [[Авит]] (9/10.  јули 455 - 17/18. октомври 456)

* [[Антемиј]] (12 април 467 - 11.  јули 472)