Википедија

Ураниум: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
→‎Воена корист: врски, превод
→‎Воена примена: превод, врски
Ред 32:
Осиромашениот ураниум исто така се користи како заштитен материјал за контејнери кои се користат за чување и транспорт на [[Радиоактивност|радиоактивни]] материјали. Додека самиот метал е радиоактивен, неговата висока цврстина гоправи поефективен од оловото во справување со радијацијата од силни изворри како радиумот<ref name="SciTechEncy"/> Другите примени на ураниумот вклучуваат подесување тежина во авионите, пригушување на различни проектили, заштита на разни материјали. Поради големата густина се применува во [[ГПС|навигациските уреди]] и гироскопските компаси.<ref name="LANL"/> Осиромашениот ураниум има предност над другите материјали со подеднаква густина поради лесната обработка и можноста за леење, како и поради неговата релативно ниска цена<ref name="BuildingBlocks480">{{Harvnb|Emsley|2001|p=480}}.</ref>. Спротивно со раширеното мислење, поголема опасност на користењето ураниум претставува хемиското труење со ураниумски оксид отколку неговата [[радиоактивност]] бидејќи тој слабо испушта алфа зрачење.
 
На крајот на Втората светска војна, за време на [[Студена војна|Студената војна]], па и потоа, ураниумот поради експлозивната фисија се користел за производство на [[нуклеарно оружје]]. Направени се два типа фисиски бомби, релативно едноставна направа која користи [[ураниум-235]] и со многу посложен механизам со плутониум-239 произлезен од ураниум-238. Подоцна, многу покомплициран и далеку помоќен тип на фисиска/фузиска бомба (термонуклеарна бомба) која користи плутониумски урединаправи за да создаде мешавина од трициум и деутериј (тежок водород со хемисли симбол <sup>2</sup>H или D) за добивање нуклеарна фузија.<ref>{{cite web
|url=https://fas.org/nuke/intro/nuke/design.htm
|title=Nuclear Weapon Design
Ред 57:
==Историјат==
 
===Пред откривањето===
===Pre-discovery use===
[[File:Uranus as seen by NASA's Voyager 2.tif|thumb|right|200px|The planet [[Uranus]], which uranium is named after]]
Користењето на ураниум во неговиот природен [[оксид]] датира најмалку од [[79|79 година]] од нашата ера, кога бил користен да се додаде жолта боја на керамичка глазура.<ref name="LANL"/> Жолто стакло со 1% ураниумски оксид во една римска вила во Неаполскиот залив, во Италија, пронашол Р.Т Гунтер од [[Оксфордски универзитет|Универзитетот Оксфорд]] во 1912.<ref name="BuildingBlocks482">{{Harvnb|Emsley|2001|p=482}}.</ref> Водоцниот Среден век бил ископуван од хабсбуршките рудници за сребро во денешна Чешка, и се користел за боење стакло во стакларската индустрија.<ref name="BuildingBlocks477"/> На почетокот на 19 век, единствен познат извор за ураниум биле само овие рудници.
The use of uranium in its natural [[oxide]] form dates back to at least the year 79 [[Common Era|CE]], when it was used to add a yellow color to [[ceramic]] glazes.<ref name="LANL"/> Yellow glass with 1% uranium oxide was found in a [[Roman Empire|Roman]] villa on Cape [[Posillipo]] in the [[Gulf of Naples|Bay of Naples]], Italy, by R. T. Gunther of the [[University of Oxford]] in 1912.<ref name="BuildingBlocks482">{{Harvnb|Emsley|2001|p=482}}.</ref> Starting in the late [[Middle Ages]], pitchblende was extracted from the [[Habsburg]] silver mines in [[Jáchymov|Joachimsthal]], [[Bohemia]] (now Jáchymov in the Czech Republic), and was used as a coloring agent in the local [[glass]]making industry.<ref name="BuildingBlocks477"/> In the early 19th century, the world's only known sources of uranium ore were these mines.
 
===DiscoveryОткривањето===
[[File:Becquerel plate.jpg|thumb|[[Henri Becquerel|Antoine Henri Becquerel]] discovered the phenomenon of [[radioactivity]] by exposing a [[photographic plate]] to uranium in 1896|alt=Two fuzzy black features on a fuzzy white paper-like background. There is a handwriting at the top of the picture.]]
The [[discovery of the chemical elements|discovery]] of the element is credited to the German chemist [[Martin Heinrich Klaproth]]. While he was working in his experimental laboratory in [[Berlin]] in 1789, Klaproth was able to precipitate a yellow compound (likely [[sodium diuranate]]) by dissolving [[pitchblende]] in [[nitric acid]] and neutralizing the solution with [[sodium hydroxide]].<ref name="BuildingBlocks477">{{Harvnb|Emsley|2001|p=477}}.</ref> Klaproth assumed the yellow substance was the oxide of a yet-undiscovered element and heated it with [[charcoal]] to obtain a black powder, which he thought was the newly discovered metal itself (in fact, that powder was an oxide of uranium).<ref name="BuildingBlocks477"/><ref>{{cite journal
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Ураниум“