Арнолд Гелинкс: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Робот: Автоматизирана замена на текст (-философ +филозоф)
Ред 1:
{{Инфокутија Философ
| region = Западна философијафилозофија
| era = [[Философија на XVII век]]
| image_name = Arnold Geulincx.gif
Ред 25:
 
 
'''Арнолд Гелинкс''' ([[хол.]] ''Arnold Geulincx'', [[31 јануари]] [[1624]] – [[ноември]] [[1669]]) е [[Фландрија|фламански]] [[философфилозоф]]. Бил следбеник на [[Рене Декарт]] кој се обидел поподробно да ги разработи општите начела на картезијанската философијафилозофија. Гелинкс извршил силно влијание врз ирскиот писател [[Семјуел Бекет]], кој го сметал за свој [[соговорник]] и истомисленик, делејќи го ставот дека човечкиот живот се карактеризира со беспомошност и незнаење.<ref>[http://www.brill.nl/product_id26303.htm Арнолд Гелинкс: „Етика“ со прибелешки од Семјуел Бекет] - страница на издавачот (2006) {{en}}</ref>
 
== Живот ==
Ред 37:
== Философија ==
 
Гелинкс ја резимирал неговата философијафилозофија во изреката „ако постои, значи така е“ (''ita est, ergo ita sit''). Верувал во „предутврдена складност“ како решение на [[проблем ум-тело|проблемот ум-тело]], но починал 25 години пред [[Лајбниц]] да ја изрече неговата позапаметена замисла на истата тема. Според Лајбниц, учењето за предутврдената складност е тесноповрзано со оптимизмот - „најдобриот од сите можни светови“. Но Гелинкс не ги доведува во врска овие две нешта.
 
[[Оказионализам|Оказионализмот]] на Гелинкс е во основа етички наместо космолошки. Во првата расправа во неговото дело „Етика“<ref>Ландово издание на „Дела“, Хаг, 1891-93.</ref> се разгледуваат (по неговата замисла) [[кардинални доблести|кардиналните доблести]]. Доблеста според Гелинкс е љубовта кон Бога и Разумот (III, 16-17; 29). Кардиналните доблести се својства на доблеста што непосредно се излачуваат од самата нејзина суштина и немаат врска со надворешностите: [[трудољубивост]], [[послушност]], [[правда|праведност]], [[понизност]] (III, 17). Понизноста го дели неговиот поглед на светот на два дела: увид во нашиот однос со светот и поимување на нашиот однос со Бога. Понизноста претставува се состои во самопознание и самопрегорност. Во себесе не наоѓаме ништо свое освен знаеме и да посакуваме. Затоа човек треба да се биде свесен за сето она што го прави, а она за што не е свесен не претставува производ на моето причинителство. Оттука го изведуваме универзалното начело на причинска последичност: „ако не знаеш како се прави, тогаш ти не си го направил“ (''quod nescis quo modo fiat, non facis''). Гелинкс изложува еден облик на ова начело и во делото ''Metaphysica vera''.<ref>http://plato.stanford.edu/entries/occasionalism/#DesCarOccLouDeLaForGerDeCorArnGeu</ref> Затоа, движењата на телото се случуваат без да знаеме како нервниот поттик преоѓа во мускулите и така ги напрега - затоа ние не сме причинителите на постапките на нашите тела. „Така, јас сум само посматрач на оваа машина. Во неа, јас самиот ништо не осмислувам и не обновувам, ништо не создавам и не уништувам. Сето ова е дело на некој друг“ (III, 33). Тој друг е Божеството што гледа и знае сè. Вториот дел на Гелинксовата философијафилозофија е поврзан со оказионализмот како последицата со причинителот. Водечкото начело е: „Онаму каде што нема што да направиш, таму и нема што да посакуваш“ (III, 222). Ова води до мистицизам и аскетизам кој човек сепак не треба премногу да се оддаде бидејќи има должност да се грижи за сопственото тело и да се размножува како битие.<ref>http://www.newadvent.org/cathen/11195b.htm</ref>
 
== Дела ==