Синклер Луис: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Одбиена последната промена (од Yasnodark) и ја поврати преработката 3428756 на Bjankuloski06
ситна поправка
Ред 1:
{{Без извори|датум=ноември 2009}}
{{Нобеловец}}
{{Infobox writer
Ред 13 ⟶ 12:
| awards = {{awd|[[Нобелова награда за литература]]|1930}}
}}
'''Синклер Луис''' ({{роден на|7|февруари|1885}} - {{починал на|10|јануари|1951}}) е американски писател, прв [[Американци|Американец]] што добил [[Нобелова награда за литература]], во [[1930]] година. ОвојТој бил романсиер, драмски автор и критичар на општеството, станаа станал популарен со своите [[Сатира|сатирични]] романи[[роман]]и.
 
==Биографија==
== Живот и дела ==
Хери Синклер Луис е роден на [[7 февруари]] [[1885]] година во Сок Сентр, село во срцето на [[Минесота]], како трет син на селски лекар. Неговата мајка, која била ќерка на канадски [[физичар]], умрела од [[туберкулоза]] кога Луис имал само 6шест години. Татко му се преженил една година подоцна за Изабел Ворнер. Луис многу добро се сложувал со маќеата.: Таатаа му читала, а кога научил да чита и самиот, имал пристап до 400 [[Медицина|медицински]] книги од библиотеката[[библиотека]]та на татко му. Подоцна во своите дела, Луис го опишал Сок Сентр како „тесноград и провинциски“, па затоа книгите му понудиле еден вид бегство. Тој изгледал многу чудно со својата црвена коса, а имал особено лоша [[кожа]]. На возраст од 13 години се обидел да избега од дома, со желба да стане [[Трговија|трговски]] патник, но неговиот татко го фатил на [[Железница|железничката]] станица и го вратил дома.
Луис напишал 22 романа и три драми. Иако повремено го критикувал американскиот начин на живот, неговиот основен поглед на „американската човечка комедија“ е оптимистички.
 
Во [[1902]] година влегол во академијата Оберлин, но тогаш се преселил на Универзитетот [[Јејл]] и почнал да пишува во весникот „Yale Literary Magazine“. За време на летниот распуст, Луис отпатувал во [[Англија]] со брод, а незадоволен од колеџот, отишол во [[Панама]] во потрага по работа на [[Панамски Канал|Каналот]]. Исто така, работел како вратар и се обидувал да заработи како слободен писател во [[Њујорк]]. На [[Универзитет Јејл|Универзитетот Јејл]] го запознал [[Џек Лондон]], а потоа работел за неколку издавачки куќи и магазини во [[Ајова]], [[Сан Франциско]], [[Вашингтон]] и во [[Њујорк]]. Во [[Гринич Вилиџ]] се дружел често со радикалите, како [[Џон Рид]] и [[Флојд Дел]] и за кратко време станал член на [[Социјалистичката партија на САД|Социјалистичката партија]].
Хери Синклер Луис е роден на [[7 февруари]] [[1885]] година во Сок Сентр, село во срцето на [[Минесота]], како трет син на селски лекар. Неговата мајка, која била ќерка на канадски физичар, умрела од [[туберкулоза]] кога Луис имал само 6 години. Татко му се преженил една година подоцна за Изабел Ворнер. Луис многу добро се сложувал со маќеата. Таа му читала, а кога научил да чита и самиот, имал пристап до 400 медицински книги од библиотеката на татко му.
 
Во [[1914]] година, Луис се оженил со Грејс Ливингстон Хеџер, уредничка во списанието „[[Вог]]“ (''Vogue''). Со неа имал еден син - Велс. Во тој период, Луис работел како уредник и [[менаџер]] за [[Реклама|реклами]] во книгоиздавачката куќа „Џорџ Доран компани“, а во [[1916]] година ја напуштил работата за да патува со сопругата. Во [[1925]] година, Луис се развел од првата жена, а три години подоцна се венчал со дописничката Дороти Томсон, со која патувале по светските метрополи. Во тоа време, Луис многу пиел и ги навредувал своите пријатели. Во 1930-тите, Луис живеел удобен живот: имал убава стара куќа во Вилијамстаун, [[Масачусетс]], живеел во најдобрите [[хотел]]и во Америка и во [[Европа]], а во [[Фиренца]] изнајмил грандиозна вила во стилот на [[Мусолини]]. Во [[1942]] година се развел од втората сопруга и нашол многу помлада. Син му Велс загинал во [[Втората светска војна]], во [[Франција]]. Последните години од животот Луси ги поминал во Европа, во лоша [[Здравје|здравствена]] состојба поради [[Алкохолизам|алкохолизмот]] и сериозната кожна болест што го иритирала неговото кратко трпение. Во последните години од животот, Луис најмувал секретарки да играат [[шах]] со него и да му прават друштво. Умрел од последици од алкохолизмот на [[10 јануари]] [[1951]] година, во доброволно прогонство во [[Рим]].
Подоцна во своите дела, Луис го карактеризирал Сок Сентр како "тесноград и провинциски", затоа книгите му понудиле еден вид бегство. Изгледал многу чудно со црвена коса, а имал особено лоша кожа. На 13 години се обидел да избега од дома, со желба да стане трговски патник, но неговиот татко го фатил на железничката станица и го вратил дома.
 
==Творештво==
Луис почнал да пишува, а водел и дневник, пишувал романтична поезија и приказни за витези и самовили.
НеговаЛуис напишал 22 романа и три [[Драма|драми]]. Иако повремено го критикувал американскиот начин на живот, неговиот основен поглед на „американската човечка комедија“ е оптимистички. Неговата прва издадена книга била "Хајк„Хајк и авионот"авионот“, што се појавила во [[1912]] година под псевдонимот Том Грахам. Во следната книга, "Нашиот„Нашиот господин Врен"Врен“, издадена две години подоцна, претставитој претставил еден наивен сонувач за авантури. Откакокој, откако патувал по целиот свет, се вратил во нормалниот идиличен живот. Слични ликови ги карактеризираатОткако нареднитеиздал романидва на Луисромана, меѓуцелосно коиму Керолсе Кеникотпосветил одна романотпишувањето. "Главна улица" (1920).
 
<ref>Sinkler Luis, ''Čovek koji je poznavao Kulidža''. Beograd: Rad, 1963, стр. 124-136.</ref>
Во [[1902]] година влегол во академијата Оберлин, но тогаш се преселил на Универзитетот [[Јејл]] и почнал да пишува во весникот "Yale Literary Magazie".
Следниот роман „Бабит“ бил немилосрден портрет на еден бизнисмен при што изразот „бабитрија“ станал синоним за [[конформизам]] и [[комерцијализам]]. Книгата "Ароусмит"„Ароусмит“ го опишува животот на лекарот Мартин Ароусмит. Книгата бешебила наградена со [[Пулицерова награда]], но тој ја одбил, затоа што, како што рекол, "таа„таа награда ја заслужуваат книги што ја слават [[Америка]], додека неговите критички настроени романи не треба да ја добијат"добијат“. Книгата иѝ бешебила посветена на писателката Варлтон, на која иЛуис ѝ се восхитувал и тој никогаш не се жалел дека не ја добил наградата порано. Во создавањето на книгата, Луис соработувал со лекарот Пол де Круиф. Тиесо поминалекого поминал два месеца на [[Кариби|Карибите]]. Таму, Луис пиел и пишувал, додека Де Круиф ја сфатил пресериозно нивната соработка.
 
Во следните дела Луис често користел експерти за технички совети, како што правел [[Емил Зола]] во [[Франција]]. Во 1931 година се појавила [[филм]]ската верзија на „Ароусмит“ од [[1931]] година, во режија на [[Џон Форд]]. Романот „Елмер Гентри“ од [[1927]] година претставувал напад врз хипокритичните министри, напишан со многу лутина. Други познати книги на Луис се: „Додсфорд“, „Ен Викерс“, „Кас Тимберлејн“ итн. Во текот на 1930-тите години, Луис му посветил големо внимание на [[театар]]от. Неговото последно големо дело „Тоа не може да се случи овде“, портретира [[Фашизам|фашистички]] државен преврат во [[САД]]. Неговиот последен роман „Многу широк свет“ бил издадена постхумно.
На летен распуст Луис патувал во [[Англија]] со брод, а незадоволен од колеџот, отишол во [[Панама]] во потрага по работа на Каналот. Работел како вратар и се обидувал да заработи како слободен писател во [[Њујорк]].
 
На Јејл го запознал [[Џек Лондон]], работел за неколку издавачки куќи и магазини во [[Ајова]], [[Сан Франциско]], [[Вашингтон]] и во Њујорк.
 
Во Гринвич Вилиџ се дружел често со радикали како [[Џон Рид]] и [[Флојд Дел]]. За кратко време станал член на [[Социјалистичката партија на САД|Социјалистичката партија]].
 
[[Теодор Драјзер]], другиот американски кандидат за Нобеловата награда, бил многу лут кога Луис ја добил наградата.
Негова прва издадена книга била "Хајк и авионот", што се појавила во [[1912]] година под псевдонимот Том Грахам. Во следната книга, "Нашиот господин Врен", издадена две години подоцна, претстави еден наивен сонувач за авантури. Откако патувал по целиот свет, се вратил во нормалниот идиличен живот. Слични ликови ги карактеризираат наредните романи на Луис, меѓу кои Керол Кеникот од романот "Главна улица" (1920).
 
Во [[1914]] година се оженил со Грејс Ливингстон Хеџер, уредничка во "Вог". Со неа имал еден син - Велс. Луис работел како уредник и менаџер за реклами во книгоиздавачката куќа "Џорџ Доран компани". Во [[1916]] година ја напуштил работата и патувал со сопругата.
 
Откако издал два романа, целосно му се посветил на пишувањето. Станал славен со романот "Главна улица", студија за идеализмот и реалноста во запустено мало гратче. Според него, главната улица е одлика на секое населено место. "Тоа подразбира евтини продавници, грди јавни згради и граѓани сврзани со крути конвенции." Книгата има паралели со авторовиот живот од младоста. Луис велел дека бестселерот "Главна улица" бил напишан со големо мазохистичко задоволство. За таа книга требало да ја добие Пулицеровата награда, но против него бил универзитетот "Колумбија" и наградата и ја доделиле на Едит Варлтон.
 
Следниот роман "Бабит" бил немилосрден портрет на бизнисмен. "Бабитрија" стана синоним за [[конформизам]] и [[комерцијализам]].
 
Книгата "Ароусмит" го опишува животот на лекарот Мартин Ароусмит. Книгата беше наградена со [[Пулицерова награда]], но тој ја одбил, затоа што, како што рекол, "таа награда ја заслужуваат книги што ја слават Америка, додека неговите критички настроени романи не треба да ја добијат". Книгата и беше посветена на писателката Варлтон, на која и се восхитувал и никогаш не се жалел дека не ја добил наградата порано. Во создавањето на книгата Луис соработувал со лекарот Пол де Круиф. Тие поминале два месеца на [[Кариби|Карибите]]. Луис пиел и пишувал, додека Де Круиф ја сфатил пресериозно нивната соработка.
 
Во наредните дела Луис често користел експерти за технички совети, како што правел [[Емил Зола]] во [[Франција]]. Филмската верзија на "Ароусмит" од [[1931]] година ја направи Џон Форд.
 
Романот "Елмер Гентри" од [[1927]] година претставуваше напад врз хипокритичните министри, напишан со многу лутина. Други книги на Луис се: "Додсфорд", "Ен Викерс", "Кас Тимберлејн".
 
Во [[1925]] година Луис се развел од првата жена, а три години подоцна се венчал со дописничката Дороти Томсон, со која патувале по светските метрополи. Во тоа време Луис многу пиел и ги навредувал своите пријатели.
 
[[Теодор Драјзер]], другиот американски кандидат за Нобеловата награда, бил многу лут кога Луис ја добил наградата.
 
Во текот на 30-тите години на минатиот век Луис му посветил големо внимание на театарот. Неговото последно големо дело "Тоа не може да се случи овде", портретираше фашистички државен преврат во Америка.
 
Во наредната деценија пишувачките навики на Луис останаа непроменети: пишувал книга за еден месец и правел се друго се дури бил подготвен да почне нова. Сакал убави опкружувања, имал убава стара куќа во Вилијамстаун, [[Масачусетс]], живеел во најдобрите хотели во Америка и во Европа, а во [[Фиренца]] изнајмил грандиозна вила во стил на [[Мусолини]]. Во [[1942]] година се развел од втората сопруга и нашол многу помлада. Син му Велс бил убиен во [[Втората светска војна]] во Франција.
 
Иако Луис продолжил да издава книги во наредните 20 години, само повремено неговите романи импресионирале голема публика.
Луис ги поминал последните години во Европа, во лоша здравствена состојба поради тешкото пиење и сериозната кожна болест што го иритирала неговото кратко трпение. Во последните години од животот Луис најмувал секретарки да играат шах со него и да му прават друштво.
 
Умрел од последици од алкохолизмот на [[10 јануари]] [[1951]] година, сам во [[Рим]].
 
Неговиот последен роман "Многу широк свет" беше издадена постхумно. Снимени се десетина филмови според негови дела.
 
{{Нобелова награда за литература}}