Црква Света Софија (Истанбул): Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Ред 103:
Од оваа црква преживеале само неколку мермерни плочи, а меѓу нив и 12 релефни јагниња кои ги претставуваат [[Дванаесет апостоли|Дванаесетте апостоли]] на [[Исус]]. Рушевините од оваа црква биле откриени за време на археолошките ископувања во [[1936]] година.
 
=== Црква на Јустинијан I===
=== Трета црква ===
[[Податотека:Istanbul.Hagia Sophia009.jpg|thumb|Камени остатоци од базиликата на Теодосиј II]]
[[Податотека:38-manasses-chronicle.jpg|thumb|десно|Изградба на црквата]]
Ред 109:
[[Податотека:Henricus Dandolo grób RB1.jpg|thumb|Гробот на Енрико Дандоло - водач ма Четвртата крстоносна војна]]
 
На [[23 февруари]] [[532]] година, само неколку дена по уништувањето на втората базилика, византискиот императорцар [[Јустинијан I]] дал наредба за изградба на третата црква, која се разликувала од претходните две според својата големина.
 
Јустинијан за архитекти на изградбата ги избрал физичарот [[Исидор Милетски]] и математичарот [[Антимиј Тралски]]. Антимиј починал во текот на првата година од изградбата на црквата. Самата изградба на црквата е опишана од страна на византискиот историчар Прокопиј. За потребите на црквата, императоротцарот имал материјал кој пак бил донесен од целатацелото империјацарство. Дел од старогрчките столбови од [[Храм на Артемида во Ефес|Храмот на Артемида]] во [[Ефес]] исто така биле донесени овде, како и големи камења од [[каменолом]]ите во [[Египет]], [[зелен мермер]] од [[Тесалија]], [[црн камен]] од реонот на [[Босфор]]от, [[жолт камен]] од [[Сирија]]. Целата внатрешност на црквата била украсена или со [[злато]] или со некој скап вид на [[мермер]]. Многу од мермерните плочи биле донесени од стари храмови од античките градови во [[Мала Азија]]. За изградба на црквата биле ангажирани повеќе од 10.000 работници<ref>{{цитирана книга|first=Успенски Ф. И|title=Историја на Византиската Империја од 6 век до 9 век|publisher=Мысль |date=1996 |pages=331 |isbn=ISBN 5-244-00838-2|language=руски}}</ref>. Оваа црква била признаена за една од главните објекти во историјата на архитектурата. При изградба на големата купола, се смета дека биле користени дел од теориите на [[Херон Александриски]]. ИмператоротЦарот, заедно со патријархот Евтихиј ја отвориле оваа нова базилика на [[27 декември]] [[537]] година. При осветувањето на црквата на [[27 декември]] [[537]] година, се вели дека Јустинијан ги кажал следните зборови: „''Соломоне, јас те надминав''“, мислејќи на [[Храмот на Соломон]] во [[Ерусалим]].
 
Но во [[август]] [[553]] година и на [[14 декември]] [[557]] година се случиле големи [[земјотрес]]и во градот, кои предизвикале пукнатини на главната купола и на источната купола. Главната купола се урнала за време на земјотресот од [[7 мај]] [[558]] година<ref name="Jan_1">{{cite book
Ред 123:
| page=41
| year=1950
}}</ref>. Подоцна било утврдено дека до рушење дошло поради преголемото оптоварување на главната купола која била премногу рамна<ref name=mw86>Милер Винер (1977), стр. 86.</ref>. Ова предизвикало да се промени планот при идна реставрација<ref name=mw86/>, која веднаш била наредена од страна на императоротцарот. Втората изградба на куполата започнала под раководство на [[Исидор Помладиот]], внук на [[Исидор Милетски]], кој за изградбата искористил полесни материјали и го повишил нивото на куполата за 30 стапки или околу 6,25 метри<ref name=mw86/>, со кое вкупната висина станала 55,6 метри<ref>[http://www.emporis.com/en/wm/bu/?id=haghiasophia-istanbul-turkey Емпорис: Света Софија]</ref>. Освен ова, Исидор го променил и обликот на куполата, подигајќи ја со пандантиф, чиј дијаметар лежи помеѓу 32,7 и 33,5 метри<ref name=mw86/>. Оваа реконструкција, чија форма е задржана до денес, била завршена во [[562]] година. Византискиот поет [[Павел Силенциариј]] составил епопеја за редедикцијата на базиликата со која претседавал Евтихиј на [[23 декември]] [[562]] година.
 
Во [[726]], царот [[Лав III Исавријанин]] издал серија од едикти според кои биле забранети иконите (види: [[Византиско иконоборство]]). Така голем дел од иконите во Света Софија биле или извадени или уништени. По кратко време, во времето на царицата Ирина, иконите биле повторно вратени.