Лист (ботаника): Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [непроверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
embed {{Нормативна контрола}} with wikidata information |
Градба и функција на лист |
||
Ред 9:
|}
'''Листот''' (''мн.'' '''листови'''; ''зб. мн.'' '''лисја''') — [[Вегетативни органи|вегетативен]] [[Растенија|растителен]] [[орган]] чија основна функција е процесот [[фотосинтеза]]. Поради ова, по правило, листот има ламеларна (пластовидна) структура, за да можат клетките кои го содржат специјализираниот пигмент [[хлорофил]] во [[хлоропласт]]ите, да добијат пристап до сончевата светлина. Листот е и орган за дишење, испарување и [[гутација]] (одделување на капки вода) на растението. Лисјата можат да задржат вода и хранливи материи, а кај некои растенија исполнуваат и други функции.
Листот е вегетативен растителен орган чија основа е процесот фотосинтеза. Фотосинтеза е процес на создавање на храна . Фотосинтезата доаѓа од старогрчкиот збор ,, фото ‘’ што значи светлина и ,, синтеза ‘’ што значи спојување . Продукти на фотосинтезата се : кислород и шеќери . Услови од кој зависи фотосинтезата се : вода , јаглерод диоксид, сончева светлина и хлорофил . Во процесот на фотосинтеза постојат две фази , а тие се : светла и темна фаза . Надворешната градба на лист се состои од : лисна дршка , лисна плоча и лисни жили . Внатрешната градба на лист се состои од : кутикула ( латински : kutis = кожа ) , горен епидермис , во средината на горниот и долниот епидермис се наоѓа мезофилот , а мезофилот го сочинуваат : палисадни клетки во кој се врши процесот на фотосинтеза , хлорофил , воздушен простор и спроводни снопчиња и на крај се наоѓа долниот епидермис . Спроводното ткиво ги пренесува сите хранливи материи кај растенијата во два начина : ксилем и флоем . Ксилем ја пренесува водата од корен кон лист , а флоем ги пренесува шеќерите од лист кон корен со спротивна насока од ксилемот . Стомите имаат функција на расмена на гасови и го регулираат оддавањето на водената пареа , а тоа е транспирацијата на латински ( transpiriro = испуштам , издишувам ) . Услови од кој зависи отварањето и затварањето на стомите се : сончева светлина , вода , јаглерод диоксид и топлинска енергија . Кај голем број на растенија стомите се отвараат за време на изгреј сонце , а се затвараат за време на зајди сонце . Функции на листот се : создавање на храна , а тоа е процесот фотосинтеза , размена на гасови, а тоа е дишење ( процес ) и оддавање на вода во вид на водена пареа , а тоа е процесот транспирација .
== Анатомија ==
| |||