Големата експлозија: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
с Бот: козметички промени |
||
Ред 1:
[[Податотека:History of the Universe mk.svg|мини|десно|350п|Развојот на вселената почнувајќи од големата експлозија]]
'''Големата експлозија''' наречена и „'''Биг бенг'''“ — [[теориска физика|претпоставен настан]] со кој почнало постоењето на [[вселена]]та од набљудувањето на составот на вселената како и од теориските разгледувања и сфаќања.
Во [[1912]] година [[Весто Слипхер]] прв го измерил [[Доплеровиот ефект]] на [[спирална маглина|спиралната маглина]] (тоа е застарен термин за спирални галаксии), и набрзо открил дека скоро сите [[маглини]] се оддалечуваат од [[Земја]]та. Тој не го сфатил космолошкото вовлекување на овој факт, и секако во тоа време било многу контроверзно дали оваа маглина (прашина) е остров на универзум надвор од нашиот [[Млечен пат]].
Ред 6:
Десет години подоцна, [[Александар Фридмен]], руски космолог и математичар го изведува Фридмановото изедначување од [[Алберт Ајнштајн]]овото изедначување на [[општата теорија за релативноста]] покажувајќи дека [[вселена]]та можеби се шири спротивно од стационарниот универзум според Ајнштајн. Во 1924 година мерењата на [[Едвин Хабл]] на огромна далечина до најблиската спирална маглина покажале дека всушност овие системи биле други галаксии. Независното изведување на фридменовото изедначување во 1927 година, Жорж Леметр, белгиски физичар, претпоставил дека повлекувањето на маглината било последица на растењето на универзумот.
Во 1931 година Леметр отишол подалеку со тоа што претпоставил дека штом универзумот расте тој мора и да се смалува. Па така според неговата претпоставка тој периодично расте и се смалува и ќе продолжи да го прави тоа сè додека може да се збива донесувајќи го [[теорија на хаосот|целиот хаос]] во универзумот во една единствена точка „прастар атом“, тоа е точка во времето во која просторот и времето нема да постојат.
Почнувајќи во 1924 година, Хабл макотрпно развивал низа показатели за далечина, претходник на космичката далечинска скала, користејќи го 2.500 милиметарскиот телескоп на опсерваторијата Маунт Вилсон. Ова му овозможило да ги пресмета растојанијата до галаксиите чиишто [[црвено поместување|црвени поместувања]] биле веќе измерени, поголемиот дел од страна на Слипхер. Во 1929 година, Хабл открил сооднос помеѓу растојанието и брзината на повлекување - сега позната како Хаблов закон. Леметр веќе покажал дека ова било очекувано, давајќи го космолошкото начело.
Ред 12:
За време на 1930-тите години други идеи биле предложени како нестандардно космолошки за да се објаснат Хабловите набљудувања, вклучувајќи го и моделот на Милне, осцилаторниот универзум (оргинално претпоставен од Фридман, но спротиставен од страна на Ајнштајн и Толман).
После [[Втората Светска војна]] се појавуваат две теории за тоа како настанал [[универзум]]от. Едниот е моделот на [[Фред Хојл]] кој вели дека универзумот е во строг ред од кој не отстапува и нема никакви придвижувања додека според теоријата на Леметр наречена голема експлозија која што ја застапувал и проширувал [[Георги Гамов]] кој ја вовел нуклеосинтезата на големата експлозија, а неговите помошници Ралф Алпхер и Роберт Херман ја претпоставиле космичката бранова радијација. Најпрво оваа теорија била исмејувана но во 1964 таа е прифатена како најдобра теорија за настанувањето на универзумот.
Големи достигувања во врска со теоријата за големата експлозија се постигнуваат во 1990-тите години како резултат на големите [[телескоп]]и како што се Хабл биле телескопот како и анализите од сателитот ЦОБЕ. Космолозите сега имаат речиси прецизни мерки на повеќето параметри за моделот на големата експлозија и имаат направено неочекувани откритија дека растењето на [[универзум]]от се забрзува.
Ред 26:
{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Вселена]]
[[Категорија:Космологија]]
|