Хамлет: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
ситна поправка |
дополнување |
||
Ред 3:
'''Трагичната повест на Хамлет, Принцот Дански''' ([[англиски]]: ''The tragedy of Hamlet, Prince of Denmark''), или скратено '''Хамлет''' ([[англиски]]: ''Hamlet'', е [[трагедија]] од [[Вилијам Шекспир]], за која се верува дека ја напишал во периодот помеѓу [[1599]] и [[1601|1601 година]]. [[Драма]]та, која се случува во [[Данска|Kралството Данска]], раскажува за начинот на кој принцот Хамлет му се одмаздува на вујко му [[Клавдиј(Хамлет)|Клавдиј]], поради убиството на стариот [[Кралот Хамлет (Хамлет)|крал Хамлет]] (братот на Клавдиј и татко на принцот Хамлет) и наследување на круната, како и поради венчавката со [[Гертруда(Хамлет)|Гертруда]] (вдовицата на кралот Хамлет и мајка на принцот Хамлет). Драмата живописно ги отсликува вистинското и одглуменото лудило, од неизмерна тага до зовриен гнев, и ги истражува темите на предавство, одмазда, инцест и морално пропаѓање.
==Постанокот на „Хамлет“==
Постојат три различни и рани верзии на драмата, познати се како:
*првото кварто (Q1)
Ред 8 ⟶ 9:
*првото фолио (F1).
Во секоја од нив има [[стих]]ови, па дури и сцени, кои ги нема во другите верзии.
Шекспир ретко самостојно ги измислувал приказните за своите драми, туку нив ги позајмувал од историјата или од познатите приказни од неговото време. Така ја напишал и драмата „Хамлет“ врз основа на скандинавската легенда за ''Амлет'' од [[10 век]], која била запишана од данскиот летописец во [[12 век]], [[Саксо Граматикус]], во неговата неговото дело „[[Делата на Данците]]“ (''Gesta Danorum''), кое било отпечатено во [[1514]] година во [[Париз]]. Од него приказната ја презел [[Франциск де Белефоре]] и ја ставил во својата книга „Трагични истории“, објавена во Париз, во [[1576]] година. Веројатно, Шекспир ја прочитал приказната од француската верзија, зашто англискиот превод на делото на Белфоре било објавено дури во [[1608]] година. Меѓутоа, со сигурност се знае дека пред [[1589]] година постоела една англиска драма за Хамлет, којашто денес е изгубена, а за која се верува дека ја напишал првиот популарен англиски трагичар, Т. Кид.<ref>Borivoje Nedić, „Beleška o piscu“ во: Viljem Šekspir, ''Hamlet''. Beograd: Rad, 1959, стр. 158-159.</ref>
Првото печатено издание на „Хамлет“ се појавило во [[1603]] година и тоа значително се разликува и е за половина помало од второто издание од [[1604]] година. Врз основа на тоа се смета дека првото издание е само груба верзија на првобитната драма за Хамлет (испечатена пиратски), направена многу порано за потребите на [[театар]]от. Дури подоцна, Шекспир ја напишал својата драма за Хамлет, а онаа рана драма, според зборовите на Едмунд Чемберс, „ја зел за своја почетна точка и веројатно ја задржал рамката на приказната, но дијалозите, ликовите и психолошките мотиви се само негови“.<ref>Borivoje Nedić, „Beleška o piscu“ во: Viljem Šekspir, ''Hamlet''. Beograd: Rad, 1959, стр. 159.</ref>
Структурата на драмата и нејзиното длабоко навлегување во карактерите инспирирале многу критички набљудувања, од кои едно е повеќевековна дебата околу двоумењето на Хамлет да го убие вујко си. Некои сметаат дека тоа е дел од заплетот за да се продолжи дејствието, а други сметаат дека е резултат на притисокот извршен од страна на сложените филозофски и етички прашања, кои се поврзани со ладнокрвното убиство, испланираната одмазда и оневозможените желби. Од неодамна, психоаналитичките критичари ги анализирале несвесните стремежи на Хамлет, а феминистичките критичари ги преиспитале и рехабилитирале често оцрнетите ликови на [[Офелија (Хамлет)|Офелија]] и Гертруда.
| |||