Црква Света Софија (Истанбул): Разлика помеѓу преработките

|designer = [[Исидор од МилетМилетски]]<br />[[Антимиј од ТралТралски]]

Градбата е позната по својата голема [[купола]], која се смета дека е олицетворение на [[византиска архитектура|византиската архитектура]] и дека ја променила [[историја на архитектурата|историјата на архитектурата]]<ref name="nytimes">{{cite news|url=http://www.nytimes.com/1993/08/22/travel/center-of-ottoman-power.html|title=Центарот на отоманската сила|work=Њујорк тајмс|last= Симонс|first=Марлис|accessdate=4 јуни 2009 | date=22 август 1993}}</ref>. Оваа катедрала била најголема во светот речиси илјада години, со изградбата на катедралата во [[Севиља]] во [[1520]] година. Сегашната зграда првично била изградена како црква во периодот од [[532]] до [[537]] година, по наредба на византискиот император [[Јустинијан I]], и тоа на местото на поранешни две цркви кои биле разрушени и уништени. Градбата била дизајнирана од страна на грчките научници [[Исидор од МилетМилетски]] и [[Антимиј од ТралТралски]], познати во тоа време теоретичари во архитектурата и математиката<ref>{{cite book

Јустинијан за архитекти на изградбата ги избрал физичарот [[Исидор од МилетМилетски]] и математичарот [[Антимиј од ТралТралски]]. Антимиј починал во текот на првата година од изградбата на црквата. Самата изградба на црквата е опишана од страна на византискиот историчар Прокопиј. За потребите на црквата, императорот имал материјал кој пак бил донесен од целата империја. Дел од старогрчките столбови од [[Храм на Артемида во Ефес|Храмот на Артемида]] во [[Ефес]] исто така биле донесени овде, како и големи камења од [[каменолом]]ите во [[Египет]], [[зелен мермер]] од [[Тесалија]], [[црн камен]] од реонот на [[Босфор]]от, [[жолт камен]] од [[Сирија]]. Целата внатрешност на црквата била украсена или со [[злато]] или со некој скап вид на [[мермер]]. Многу од мермерните плочи биле донесени од стари храмови од античките градови во [[Мала Азија]]. За изградба на црквата биле ангажирани повеќе од 10.000 работници<ref>{{цитирана книга|first=Успенски Ф. И|title=Историја на Византиската Империја од 6 век до 9 век|publisher=Мысль |date=1996 |pages=331 |isbn=ISBN 5-244-00838-2|language=руски}}</ref>. Оваа црква била признаена за една од главните објекти во историјата на архитектурата. При изградба на големата купола, се смета дека биле користени дел од теориите на [[Херон Александриски]]. Императорот, заедно со патријархот Евтихиј ја отвориле оваа нова базилика на [[27 декември]] [[537]] година. При осветувањето на црквата на [[27 декември]] [[537]] година, се вели дека Јустинијан ги кажал следните зборови: „''Соломоне, јас те надминав''“, мислејќи на [[Храмот на Соломон]] во [[Ерусалим]].

}}</ref>. Подоцна било утврдено дека до рушење дошло поради преголемото оптоварување на главната купола која била премногу рамна<ref name=mw86>Милер Винер (1977), стр. 86.</ref>. Ова предизвикало да се промени планот при идна реставрација<ref name=mw86/>, која веднаш била наредена од страна на императорот. Втората изградба на куполата започнала под раководство на [[Исидор Помладиот]], внук на [[Исидор од МилетМилетски]], кој за изградбата искористил полесни материјали и го повишил нивото на куполата за 30 стапки или околу 6,25 метри<ref name=mw86/>, со кое вкупната висина станала 55,6 метри<ref>[http://www.emporis.com/en/wm/bu/?id=haghiasophia-istanbul-turkey Емпорис: Света Софија]</ref>. Освен ова, Исидор го променил и обликот на куполата, подигајќи ја со пандантиф, чиј дијаметар лежи помеѓу 32,7 и 33,5 метри<ref name=mw86/>. Оваа реконструкција, чија форма е задржана до денес, била завршена во [[562]] година. Византискиот поет [[Павел Силенциариј]] составил епопеја за редедикцијата на базиликата со која претседавал Евтихиј на [[23 декември]] [[562]] година.