Рударство: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
[[File:Ископ на мермер во Сивец.jpg|thumb|мини|десно|Ископување на мермер во рудникот [[Сивец]] во [[Прилепско]]]]
[[File:Рудно богатство во Македонија.jpg|thumb|мини|Карта на рудните наоѓалишта во [[Македонија]]]]
'''Рударство''' — [[Стопанство|стопанско]]-[[Индустрија|индустриска]] гранка кој се занимава со испитување и исцрпување на сите видови [[Руда|рудни]] лежишта како и на методите за нивна рационална експлоатација<ref name="МИ-АН енциклопедија">{{наведена книга|editor=Јован Павловски|title=МИ-АНОВА енциклопедија, општа и македонска|volume=4|year=2006|publisher=МИ-АН|location=Скопје|language=македонски|isbn=998-61393-1|pages=1443}}</ref>. Рудатството

==Историско значење==
Рударството спаѓа меѓу најстарите човечки дејности и потекнува уште од праисториско време<ref name="МИ-АН енциклопедија" />. Првите и најстари развојни фази на човековата историја и општество се должат токму на пронаоѓањето, ископувањето и обработката на метални руди од кои потоа се изработувани разни алати и орудија.
 
 
==Ископување==
Рудните наоѓалита се експлоатираат по следниве постапки:<ref>[http://www.rudplan.com.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=58&Itemid=66&lang=mk Експертиза] и [http://www.rudplan.com.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=52&Itemid=59&lang=mk услуги] - „Рудплан“ {{mk}}</ref>
 
# Истражување и извидување за утврдување на местоположбата, големината и вредноста на лежиштата
# Проценка на ресурсите со математички пресметки за количината и класата
# Изготвување на претпроектна студија со цел да се утврди теоретската економска корист одрудникот. Со ова се одредува дали треба да се вложува во понатамошни истражувања и се востановуваат главните ризици што би произлегле од тоа.
# Изготвување на [[проектна студија]] за финансиската исплатливост, техничката изводливост и финанскиските и техничките ризици. Во овој момент се решева дали проектот треба да оди понатаму или да се напушти. Тука спаѓа планирање на рудникот со моделирање на искористливиот дел, [[металургија|металуршките]] процеси, пазарната побарувачка и вредност на рудата, трошоците на инженерските и техничките работи и инфраструктурата, финансиските услови и анализа на животниот век на рудникот.
# Проценка на влијанието врз [[животна средина|животната средина]]<ref>[http://www.rudplan.com.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=66&Itemid=75&lang=mk Управување со животната средина] - „Рудплан“ {{mk}}</ref>
# Градежни работи, постаување на инфраструктура и вградување на опрема
# Работа со рудникот (експлоатација)
# Рехабилитација на земјиштето за негова поинаква употреба во иднина
 
 
== Наводи ==