|
* [[Спински квантен број]] (s)
=== Традиционални номенклатуриименувања ===
Многу различни модели се предложени низ [[историја на квантната механика|историјата на квантанта механика]], но најистакнат систем на номенклатураименување е создаден од HundХунд-MullikenМаликен, наречен [[теорија на молекуларна орбитала|теорија на молекуларната орбитала]] од [[FriedrichФридрих HundХунд]], [[RobertРоберт S. MullikenМаликен]], и доприност од [[ErwinЕрвин SchrödingerШредингер|SchrödingerШредингер]] и [[JohnЏон Lennard-JonesЛенард Џонс Џонс]]. Овој систем на номенклатураименување, [[NielsНилс BohrБор|BohrБор]] го вградил во нивоатаенергетските нанивоа, енергија,HundХунд-MullikenМаликеновата орбиталнатаорбитална тероија и опсервациитенабљудувањата на електронскитеспиновите спиновина базиранаелектроните со помош на [[спетроскопија]] и [[Хундовите закони]].<ref>Chemistry, Matter, and the Universe, R.E. Dickerson, I. Geis, W.A. Benjamin Inc. (USA), 1976, ISBN 0-19-855148-7</ref>
Во овој модел употребени се четири квантни броја ''n'', ''{{ell}}'', ''m<sub>{{ell}}</sub>'', ''m<sub>s</sub>'', дадени подолу.Таа Тоа е вообичаенавообичаеното номенклатураименување вона класачниот опис за нукларнинукларните честички( (протони и неутрони). [[Молекуларна орбитала|Молекуларните орбитали]] бараат различни квантни броеви затоа што се[[ХамилтоновиХамилтонијан (quantumквантна mechanicsмеханика)|ХамилтоновиХамилтонијанот]] и нивните симетрии се многу различни.
{{ordered list
|1= '''[[Главниот квантен број]] (''n'')''' ја опишува [[електронската обвивка]], или нивотоенергетското на енергијатаниво на атомот. Вредноста на бројот ''n'' почнува од 1 завистнозависно во која обвивка се наоѓа електронот iт.eе.<ref>Concepts of Modern Physics (4th Edition), A. Beiser, Physics, McGraw-Hill (International), 1987, ISBN 0-07-100144-1</ref>
:<big>''n'' = 1, 2, ...</big> .
На пример, во [[каесиумцезиум|каесиумцезиумот (Cs)]], најодалчениот [[валентен (хемија)валентност|валентен]] електротн се наоѓа во орбиталатоорбиталата сона енергетското ниво на6, енергијапа 6,така да електронот на каесиумцезиум моземоже да има вредност ''n'' од 1 до 6.
За честичките во времеско независен потенцијал (seeПогледајте [[SchrödingerШредингерова equationравенка#Timeвременска independentнезависност|SchrödingerШредингерова equationравенка]]) исто така постојат ознаки за''n''th-тата eigenvalueсопствена вредност на Хамилтон (''H''), т.е. енергија, ''E'', чиј допринос се должи на аголниот импулс ( термноптпоимот го вклучува '''J'''<sup>2</sup>). Овој број зависи само од растојанито меѓу електорнот и јадрото ( радијалнарадијалната координата ,'''r'''). Приближното растојание расте со '''n''', а оттука квантните состојби со различни главни квантни броеви припаѓаат на различни орбитали.
|2= ''' [[АzimuthalОрбитален квантен број ]] (''{{ell}}'')''' (е исто така познат како орбиталеназимутален кватен број) ги опшува [[electronелектронска shellобвивка#Subshellsподобвивки|subshellподобвивките]], и ја дава величината на орбиталниот [[аголен импулс]] низпрекуз равенката.
:<big>{{nowrap|''L''<sup>2</sup> {{=}} ''ħ''<sup>2</sup> ''{{ell}}'' (''{{ell}}'' + 1)}}</big>.
ХемискиВо илихемијата спетркоскопскии спетркоскопијата, "„''{{ell}}'' = 0"0“ се вика s орбитала, "„''{{ell}}'' = 1"1“ е p орбитала, "„''{{ell}}'' = 2"2“ е d орбитала и "„''{{ell}}'' = 3"3“ е f орбитала
Вредноста ''{{ell}}'' се движи од 0 до ''n'' − 1 затоа што првтапрвата p орбитала (''{{ell}}'' = 1) се движи во втората електорнска обвивка (''n'' = 2), третата d орбитала (''{{ell}}'' = 2) се движни во третата електорнска обвивка (''n'' = 3), итн. <ref>Molecular Quantum Mechanics Parts I and II: An Introduction to QUANTUM CHEMISRTY (Volume 1), P.W. Atkins, Oxford University Press, 1977, ISBN 0-19-855129-0</ref>
Квантниот број почнуваќикој започнува одсо вредноста 3,0... го опишува електорнот во s орбиталата во третата електорнска обвивка на атомот. Хемиски кватниот број е многу важен, затоа што ја опишува формата на [[атомската орбитала]] и има големо влијание на [[хемиските врски]] и [[аголните врски]].
|3= ''' [[Магнетениот квантен број]] (''m<sub>{{ell}}</sub>'')''' ја опишува специфичната [[атомска орбитала|орбитала]] во таа меѓу обвивка,и дава принос на „проекција“ на орбиталниот [[аголен импулс ]] долж специфицираната аксциса. ▼
▲|3= ''' [[ МагнетениотМагнетен квантен број]] (''m<sub>{{ell}}</sub>'')''' ја опишува специфичната [[атомска орбитала|орбитала]] во таа меѓумеѓуобвивка, обвивка,и ја дава принос на „проекција“ на орбиталниот [[аголен импулс ]] должнадолж специфициранатаодредената аксцисаоска.
:<big>''L<sub>z</sub>'' = ''m<sub>{{ell}}</sub> ħ''</big>.
Вредностите на ''m<sub>{{ell}}</sub>'' се движидвижат од −''{{ell}}'' to ''{{ell}}'', со цел бројцелобројни чекори меѓу нив:<ref>Quantum Physics of Atoms, Molecules, Solids, Nuclei, and Particles (2nd Edition), R. Eisberg, R. Resnick, John Wiley & Sons, 1985, ISBN 978-0-471-87373-0</ref> ▼
Меѓуобвивката S меѓу обвивката (''{{ell}}'' = 0) содржи само една орбитала, и оттука ''m<sub>{{ell}}</sub>'' на електронот во s орниталатаорбиталата секогаш ќе биде 0. Меѓуобвивката P меѓу обвивката (''{{ell}}'' = 1) содрижи три орбитали, така дапа така '' m<sub>{{ell}}</sub>'' на електронот во p орбиталата ќе биде -1,0 или 1. Меѓуобвивката D меѓу обвивката (''{{ell}}'' = 2) содржи пет орбитали, кадешто каде што ''m<sub>{{ell}}</sub>'' ги има вредности -2,-1,0,1,2. ▼
▲Вредностите на ''m<sub>{{ell}}</sub>'' се движи од −''{{ell}}'' to ''{{ell}}'', со цел број чекори меѓу нив:<ref>Quantum Physics of Atoms, Molecules, Solids, Nuclei, and Particles (2nd Edition), R. Eisberg, R. Resnick, John Wiley & Sons, 1985, ISBN 978-0-471-87373-0</ref>
▲S меѓу обвивката (''{{ell}}'' = 0) содржи само една орбитала,и оттука ''m<sub>{{ell}}</sub>'' на електронот во s орниталата секогаш ќе биде 0. P меѓу обвивката (''{{ell}}'' = 1) содрижи три орбитали,така да '' m<sub>{{ell}}</sub>''на електронот во p орбиталата ќе биде -1,0 или 1. D меѓу обвивката (''{{ell}}'' = 2) содржи пет орбитали,кадешто ''m<sub>{{ell}}</sub>'' има вредности -2,-1,0,1,2.
|4= ''' [[Спин квантен број|спин проекција квантен број]] (''m<sub>s</sub>'')'''го опишува спинот на електронот во една орбитала и дава проекација на [[Спин(physics)|спин]] аголен импулс ''S'' со равенката: ▼
▲|4= ''' [[ Спин квантен број|спин проекцијаСпински квантен број]] (''m<sub>s</sub>'')''' го опишува спинот на електронот во една орбитала и дава проекација на [[Спин (physics)| спинспинскиот]] аголен импулс ''S'' со равенката:
:<big>''S<sub>z</sub>'' = ''m<sub>s</sub> ħ''</big>.
Општо земено, вредностите на 'm<sub>s</sub>'' се движат од −''s'' до''s'', кадешто ''s'' е [[ спинспински квантен број|спинскиот квантен број]] сона внатрешнивнатрешните својства на честичките <ref>Quantum Mechanics (2nd edition), Y. Peleg, R. Pnini, E. Zaarur, E. Hecht, Schuam's Outlines, McGraw Hill (USA), 2010, ISBN 978-0-07-162358-2</ref> ▼
▲Општо земено, вредностите на 'm<sub>s</sub>'' се движат од −''s'' до''s'', кадешто ''s'' е [[спин квантен број]] со внатрешни својства на честичките<ref>Quantum Mechanics (2nd edition), Y. Peleg, R. Pnini, E. Zaarur, E. Hecht, Schuam's Outlines, McGraw Hill (USA), 2010, ISBN 978-0-07-162358-2</ref>
:<big>''m<sub>s</sub>'' = −''s'', −''s'' + 1, −''s'' + 2,...,''s'' − 2, ''s'' − 1, ''s''</big>.
Еден електрон има спинспински број ''s'' = ½, поради тоа ''m<sub>s</sub>'' ќе биде ±''½'', односот спинсе гореоднесува ина спинсостојби долу„горен состојбиспин“ и „долен спин“. Секој електрон во било која индивдиувалнапосебна орбитала мора да има различни квантни броеви од според [[ прнципотПаулиев напринцип|Паулиевиот Паули за исклучувањепринцип]] и според тоа орбиталата никогаш не содржи повеќе од два електорни. }}▼}}
ИмајтеТреба нада се има во умпредвид дека не постои универзална фиксна вредност за ''m<sub>{{ell}}</sub>'' и ''m<sub>s</sub>''. Наместо тоа, вредности се случајни за ''m<sub>{{ell}}</sub>'' и ''m<sub>s</sub>'' вредности се случајни. Единственото барање е дека шематското именување, пресметување и опис на одредени групи мора да вооедначено (на пример, орбиталата зафатена од првиот елетктрон во p орбиталата треба да биде опишана како ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = −1 или ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = 0, или ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = 1, но вредноста на друг електрон ''m<sub>{{ell}}</sub>'' вредноста на друг електрон во таа орбитала мора да биде различен, но сепак ознаката ''m<sub>{{ell}}</sub>'' означен на елетроните од другите орбитали повотрно мозатможе да бидатбиде ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = −1 или ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = 0, или ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = 1 ). ▼
▲Еден електрон има спин број ''s'' = ½, поради тоа ''m<sub>s</sub>'' ќе биде ±''½'',односот спин горе и спин долу состојби.Секој електрон во било која индивдиувална орбитала мора да има различни квантни броеви од [[прнципот на Паули за исклучување]]и според тоа орбиталата никогаш не содржи повеќе од два електорни.}}
▲Имајте на ум дека не постои универзална фиксна вредност за ''m<sub>{{ell}}</sub>'' и ''m<sub>s</sub>''. Наместо тоа,''m<sub>{{ell}}</sub>'' и ''m<sub>s</sub>'' вредности се случајни. Единственото барање е дека шематското именување,пресметување и опис на одредени групи мора да вооедначено (на пример, орбиталата зафатена од првиот елетктрон во p орбиталата треба да биде опишана како ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = −1 или ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = 0, или ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = 1, но ''m<sub>{{ell}}</sub>'' вредноста на друг електрон во таа орбитала мора да биде различен, ''m<sub>{{ell}}</sub>'' означен на елетроните од другите орбитали повотрно мозат да бидат ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = −1 или ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = 0, или ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = 1 ).
Овие правила се сумирани како:
| [[главен квантен број]] || ''n'' || shell || 1 ≤ ''n'' || ''n'' = 1, 2, 3, …
|-
| [[azimuthalорбитален квтантен број]] ([[аголен импулс ]])|| ''{{ell}}'' || меѓу обвивкамеѓуобвивка (s орбиталта е 0, p орбиталата е 1 итн.) || 0 ≤ ''{{ell}}'' ≤ ''n'' − 1 || for ''n'' = 3: <br /> ''{{ell}}'' = 0, 1, 2 (s, p, d)
|-
| [[магнетен квантен број]], (проекција од [[aголен импулс ]])|| ''m<sub>{{ell}}</sub>'' || промена на енергија (orientation of the subshell's shape) || −''{{ell}}'' ≤ ''m<sub>{{ell}}</sub>'' ≤ ''{{ell}}'' || for ''{{ell}}'' = 2: <br /> ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = −2, −1, 0, 1, 2
|-
| [[спин квантен број|спин проекција наспински квантен број]] || ''m<sub>s</sub>'' || спин на електронот (−½ = "спин„долен доле"спин“, ½ = "спин горе„горен "спин“) || −''s'' ≤ ''m<sub>s</sub>'' ≤ ''s'' || for an electron ''s'' = ½, <br /> so ''m<sub>s</sub>'' = −½, ½
|}
Пример: Кврантните броеви употребени за да ја означат оддалеченоста на [[ валентнтните(хемиски)валентност|валентните]][[електрони ]] на [[ Јаглеродниотјаглерод]] ниот (C) [[атом]], којштокоишто се сместени во 2p [[атомската орбитала]] 2p, се 'n'' = 2 (втора електронска обвивка), ''{{ell}}'' = 1 (p орбитала [[електронска обививка# меѓу овивкимеѓуобвивки| меѓу обвивкимеѓуобвивки]]) ), ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = 1, 0 или −1, ''m<sub>s</sub>'' = ½ (паралелни спинови). ▼
Резултатите од [[ спктроскопијатаспктроскопија]] та покажувапокажуваат дека најмногу два електрона можат да зафатат една орбитала. Како и да е двадвата електона неможатне можат никогаш да имаат иста квантна состојва и иста група на кванти броеви во согласност со [[ ХандовитеХундови закони|Хундовите закони]], кои се насочениоднесуваат на кон[[ PauliПаулиев exclusionпринцип|Паулиевиот principleпринцип]]. ЧетиритеЧетвртиот квантниквантен броевиброј со две можни вредности сее додадени надодаден '' адad хокhoc'' збиротсо зацел да го реширазреши проблемот. Оваа меѓуОваа позицијамеѓуположба може да се објасни со детали од релативистичката квантна механика и со резултатирезултатите од познатиот [[ Stern–GerlachШтерн–Герлахов експериментопит]] ▼
== Вкупни аголни импулси == ▼▲Пример: Кврантните броеви употребени за да ја означат оддалеченоста на [[валентнтните(хемиски)|валентните]][[електрони ]] на [[Јаглеродниот]] (C)[[атом]], којшто се сместени во 2p [[атомската орбитала]],се 'n'' = 2 (втора електронска обвивка),''{{ell}}'' = 1 (p орбитала [[електронска обививка#меѓу овивки|меѓу обвивки]]) ), ''m<sub>{{ell}}</sub>'' = 1, 0 или −1, ''m<sub>s</sub>'' = ½ (паралелни спинови).
▲Резултатите од [[спктроскопијата]] покажува дека најмногу два електрона можат да зафатат една орбитала. Како и да е два електона неможат никогаш да имаат иста квантна состојва и иста група на кванти броеви во согласност со [[Хандовите закони]], кои се насочени кон[[Pauli exclusion principle]]. Четирите квантни броеви со две можни вредности се додадени на ''ад хок'' збирот за да го реши проблемот.Оваа меѓу позиција може да се објасни со детали од релативистичката квантна механика и со резултати од познатиот [[Stern–Gerlach експеримент]]
▲ == Вкупни аголни импулси ==
=== Вкупен импулс на честичка ===
| 