Планкова должина: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето |
|||
Ред 1:
'''Планкова должина''' ({{math|<var>ℓ</var><sub>P</sub>}}) — [[мерна единица|единица]] за [[должина]] еднаква на {{вред|1.616199|(97)|e=-35}} [[метар|метри]]. Претставува основна единица во системот на [[Планкови единици]], наречени по неговиот творец, германскиот физичар [[Макс Планк]] (1858-1947). Единицата се дефинира според три [[бездимензионална величина|
Величината на оваа единица може да се замисли вака: доколку имаме точка од {{мм|0,1}} (нешто најситно што може да види голото човечко око) и ја зголемиме во размер на [[метагалаксија|видливата вселена]], тогаш Планковата должина би била голема колку вистинска точка од {{мм|0,1}} во однос на неа. Со други зборови, точката од {{мм|0,1}} е на половина помеѓу Планковата должина и големината на видливата вселена на [[логаритамска скала]].
Ред 17:
Планковата површина (Планковата должина на квадрат) има улога во [[термодинамика на црните дупки|ентропијата на црните дупки]]. Вредноста на оваа ентропија, изразена во единици на [[Болцманова константа|Болцмановата константа]] се добива со <math>\frac{A}{4\ell_\mathrm{P}^2}</math>, каде {{мпром|A}} е површината на [[хоризонт на случувањата|хоризонтот на случувањата]]. Планковата површина е површината за која се зголемува една сферна [[црна дупка]] кога ќе проголта едно парче ([[бит]]) информација, според доказот на [[Јакоб Бекенштајн]].<ref>{{нмс|url=http://prd.aps.org/abstract/PRD/v7/i8/p2333_1 |title=Phys. Rev. D 7, 2333 (1973): Black Holes and Entropy |publisher=Prd.aps.org |accessdate=2013-10-21}}</ref>
Доколку постојат големоразмерни дополнителни димензии, измерената јачина на гравитацијата може да биде монгу помала од нејзината вистинска (малоразмерна) вредност. Во тој случај, Планковата должина не би имала
Кај [[теорија на струните|теоријата на струните]], Планковата должина е величинските ред на струните што треперат кога образуваат [[елементарни честички]], додека пак помалите растојанија немаат физичка смисла.<ref name="Burgess_and_Quevedo">{{наведени вести | author=Cliff Burgess |author2=Fernando Quevedo | title=The Great Cosmic Roller-Coaster Ride | url= | type=print | work=[[Scientific American]] | publisher=Scientific American, Inc. | page=55 | date=November 2007 }}</ref> Размерот на струните {{мпром|l<sub>s</sub>}} е во однос со Планковиот размер според {{math|<var>ℓ</var><sub>P</sub> {{=}} <var>g<sub>s</sub></var><sup>{{sfrac|4}}</sup><var>l<sub>s</sub></var>}}, каде {{мпром|g<sub>s</sub>}} е константата на спарување на струните. Иако се нарекува така, ова не е константа, туку зависи од вредноста на [[скаларно поле|скаларното поле]] наречено [[дилатон]].
| |||