Питер Хигс: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
authority control moved to wikidata |
сНема опис на уредувањето |
||
Ред 29:
'''Питер Вер Хигс''' ({{lang-en|Peter Ware Higgs}}; р. [[29 мај]] [[1929]]) — [[Велика Британија|британски]] [[теоретска физика|теоретски физичар]], [[Нобелова награда за физика|нобеловец]] и почесен професор на [[Единбуршки универзитет|Единбуршкиот универзитет]].<ref name=Edit>Griggs, Jessica (Summer 2008) [http://www.ed.ac.uk/polopoly_fs/1.6732!/fileManager/edit-summer-08.pdf The Missing Piece] ''Edit'' the University of Edinburgh Alumni Magazine, p. 17</ref><ref name="NYT-20140915">{{наведени вести |last=Overbye |first=Dennis |title=A Discoverer as Elusive as His Particle |url=http://www.nytimes.com/2014/09/16/science/a-discoverer-as-elusive-as-his-particle-.html |date=15 September 2014 |work=[[New York Times]] |accessdate=15 September 2014 }}</ref>
Најпознат е како предлагач на појавата наречена [[нарушување на симетријата]] кај [[електрослаба теорија|електрослабата теорија]], со кој се опишува настанокот на [[маса]]та на [[елементарни честички|елементарните честички]], особено осврнувајќи се на [[W и Z бозони]]те. Оваа појава истовремено ја предложиле уште неколку физичари, но денес се нарекува [[Хигсов механизам]] и го предвидува постоењето на честичката [[Хигсов бозон]], опишана како „најбараната честичка во современата физика“<ref>Griffiths, Martin (1 мај 2007) [http://physicsworld.com/cws/article/print/27731 physicsworld.com The Tale of the Blog's Boson] {{конс|27 мај 2008}}</ref><ref>Fermilab Today (16 јуни 2005) [http://www.fnal.gov/pub/today/archive_2005/today05-06-16.html Fermilab Results of the Week. Top Quarks are Higgs' best Friend] {{конс|27 мај 2008}}</ref>. на 4 јули 2012 г. [[CERN]] по опитен пат го утврдиле постоењето на ваков бозон,<ref name=BBC-04Jul12/>, и на 14 март 2013 г. го потврдиле согласно очекуваните две основи својства (позитивен паритет и спин еднаков на нула)<ref name="CERN March 2013">{{нмс|last=Pralavorio|first=Corinne|title=New results indicate that new particle is a Higgs boson|url=http://home.web.cern.ch/about/updates/2013/03/new-results-indicate-new-particle-higgs-boson|accessdate=14 March 2013|date=14 March 2013|publisher=CERN}}</ref>. Со ова, честичката станала првиот познат [[скаларен бозон]] откриен во природата.<ref name="WSJ 14 March 2013">{{наведени вести|last=Naik|first=Gautam|title=New Data Boosts Case for Higgs Boson Find|url=http://online.wsj.com/article/SB10001424127887324077704578359850108689618.html|accessdate=15 March 2013|newspaper=[[Wall Street Journal]]|date=14 March 2013|quote=„Никогаш немаме сретнато елементарна честичка со спин еднаков на нула“ — изјавил осфордскиот честичен физичар Тони Вајдберг кој исто така бил вклучен во опитите на CERN}}</ref> Хигсовиот механизам се смета за мошне важен составен дел од [[стандарден модел|стандардниот модел]] на [[честична физика
Хигс има добиено бројни признанија за неговата работа, меѓу кои Хјузов медал од [[Кралско друштво|Кралското друштво]] (1981), Радерфордов медал од Институтот за физика во Лондон (1984), Дираков медал за извонредни придонеси за теоретската физика од Институтот за физика во Лондон (1997), Награда за високоенергетска честична физика од Европското физичарско друштво (1997), [[Волфова награда за физика]] (2004), медал „Оскар Клајн“ од [[Кралска шведска академија на науките|Кралската шведска академија на науките]] (2009), наградата Џ.Џ. Сакурај на [[Американско физичарско друштво|Американското физичарско друштво]] за теоретска честична физика (2010) и посебниот пригоден Хигсов медал од Кралското друштво во Единбург (2012).<ref name =CV/> Во 2013 г. ја добил [[Нобелова награда за физика|Нобеловата награда за физика]] заедно со [[Франсоа Англер]] по предлог на [[Стивен Хокинг]].<ref>Amos, Jonathan (8 October 2013) [http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-24445325 Higgs: Five decades of noble endeavour] BBC News Science and Environment; {{конс|8 октомври 2013}}</ref> Истата година од кралицата го добил и орденот „[[Орден на Придружници на честа|Придружник на честа]]“.<ref>{{LondonGazette|issue=60367|date=29 December 2012 |startpage=28|supp=yes}}</ref><ref>{{наведени вести|last=Rincon|first=Paul|title=Peter Higgs: honour for physicist who proposed particle|url=http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-20855404|accessdate=29 December 2012|newspaper=BBC News website|date=28 December 2012}}</ref>
| |||